soL (DIŞ HABERLER) ABD'nin favori başkan adayı Barrack Obama'nın başkanlığa yaklaşmasıyla birlikte, olası Türkiye politikası üzerine de söylentiler yükselmeye başladı.
Türkiye'yi ABD parametreleriyle değerlendiren yorumcular, Obama'nın "Müslüman asıllı" ve siyah olmasının, Amerikan karşıtlığı istatistiklerini düşüreceğini umarak seviniyorlar. Öte yandan, bu istatistiklerin ABD-Türkiye ilişkilerine etkisinin pek az olduğunu bilen yorumlar, AKP'nin çok öncesinde başlayan, ancak AKP'yle ivmelenen "Cumhuriyet'in tasfiyesi"ne ilişkin parametreleri öne çıkarıyor.
Obama'nın olmasa bile, Obama'nın akıl hocalığına soyunan kimi "düşünce kuruluşları"nın Türkiye'ye dönük tespitleri, Bush döneminde açılan ve AKP iktidarında hızla ilerleyen başlıkların, Obama döneminde nihayetine erip, adının konacağını gösteriyor.
Obama'ya Türkiye öğütleri
ABD Savunma Bakanlığı'na bağlı "düşünce kuruluşu" Rand Corporation'un Türkiye'nin yakın geleceğine ilişkin öngörüleri, İslamcı bir Türkiye'ye işaret ediyor. "Türkiye'de Siyasi İslamın Yükselişi" başlıklı çalışmada, Obama'nın başkanlık dönemine ilişkin yapılan dört projeksiyondan üçü, çeşitli şiddetlerde "İslam Ülkesi Türkiye" sonucuna ulaşıyor. İlk kez Bush döneminde kullanılan "Ilımlı İslam ülkesi" tabiri o dönem küçük çaplı bir krize yol açmıştı bugün gelinen noktada "ılımlı" sıfatının da düşürüldüğü görülüyor.
ABD'de Cumhuriyetçilerin Ortadoğu politikasına yönelik içeriden eleştirileriyle bilinen Türkiye uzmanı Graham Fuller da, yeni kitabına verdiği isimle Demokrat Obama döneminin Türkiye için taşıyacağı anlamı özetliyor: "Yeni Türkiye Cumhuriyeti".
Fuller, kitabında Cumhuriyetçilerin 11 Eylül sonrası dışlayıcı ve İslam-karşıtı tonlar taşıyan Ortadoğu politikasını eleştirirken, giderek İslamcılaşan Türkiye'nin bu tutum yüzünden kimi süreçlerin dışında kaldığını söylüyor.
"Obama'ya öğütler" olarak da okunabilecek tespitlere yer veren kitap, yeni dönemde AKP-Fethullah Gülen ekseninde gelişen Türk dış politikasının kapsanması gerektiğini vurgulayarak İslami tonlara karşı toleransın yükseltilmesini öneriyor.
Demokratlara akıl vermeyi amaçlayan bu çalışmalar, üstü örtülü biçimde, geçmiş dönemde yaşanan gerilimlerin "Bush yönetimiyle birlikte tarihe gömülmesi"ni öneriyor. Gömülecekler arasında 1 Mart tezkeresinin reddi, askerlerin başına "çuval geçirme" vakası gibi olaylar yer alıyor.
Türkiye'ye ilişkin süreçler göz önüne alındığında, Obama'nın Bush'tan yalnızca kimi eğilimleri değil, kimi somut adımları da devralacağı görülüyor. Kuzey Irak-Türkiye-Irak ekseninde başlayan "stratejik diyalog mekanizması", Fethullah Gülen'in Türkiye'ye "ittirilmesi", Türkiye'nin Filistin ve Suriye'yle kurduğu somut ilişkiler ad konmayı bekliyor.