New York merkezli "Dış İlişkiler Konseyi" uzmanı Steven Cook tarafından, Foreign Policy dergisi için kaleme alınan yazıda, İsrail'in Gazze'ye yardım konvoyuna saldırısı ve sonrasında yaşananlardan hareketle Türkiye ile ABD ilişkileri ele alındı. Cook, "Frenemy'nin (arkadaşımsı düşman) Türkçesi nedir?" başlıklı yazısında, "Türk iç ve dış politikalarıyla değişen uluslararası sistemde beliren yön değişikliğinin sonucu olarak" Türkiye ile ABD arasında süren 60 yıllık stratejik işbirliğinin ardından iki ülkenin birbirlerine stratejik rakipler haline geldiğini yazdı.

İsrail'in 9 aktivisti öldürmesinin ardından Türkiye'nin verdiği sert yanıtın bu durumun bir göstergesi olduğunu belirten Cook, Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu'nun İsrail'in eylemlerini "bir ülke tarafından işlenen cinayet" olarak nitelendirmesinin ve Türkiye'nin BM Güvenlik Konseyi'nden çıkan kınama kararına öncülük etmesinin Türkiye'nin dış politikasında görülen eksen değişikliğinin en önemli kanıtı olduğunu öne sürdü.

Yazıda, ABD Başkanı Barack Obama'nın "diplomatik ilişkilere, çok taraflılığa ve bölgesel istikrara önem veren uluslararası yaklaşımının", AKP yönetiminde Türkiye'nin Ortadoğu'da önünü açacağı ve iki ülkenin işbirliğini artıracağına dönük beklentilerin boşa çıktığı da vurgulandı.

Türkiye'nin Sovyetler dönemindeki "kavgacı küçük ortak" olmaktan çıkarak, dünyanın en büyük 16. ekonomisi konumuna geldiğini belirten Cook, Türkiye'nin diplomatik açıdan kendini bulmaya başladığını ve son 8 yıl içinde "Ortadoğu'daki ılımlı gözlemci" konumundan çıkarak, "bölgedeki nüfuzlu oyuncu" konumuna geldiğini savundu.

Cook, Filistin, Irak, İran ve Afganistan politikalarında ABD ile Türkiye'nin genel hedeflerde aynı noktada dursalar bile detaylarda ayrı uçlarda olduklarını vurguladı.

Türkiye-ABD birbirine rakip oluyor
Yazıda ayrıca, Türkiye ile ABD'nin, Ortadoğu'da düşman olmamakla birlikte, birbirlerinin hızla rakibi olmaya başladıkları yorumunda bulunulurken, Türkiye'nin, Ortadoğu'daki tek hakim güç olmayı isteyen ve hedeflerine daha kolay ulaşmasını sağlayacağı için siyasi bir düzeni muhafaza etme arzusundaki ABD'den farklı bir noktada durduğu belirtildi.

Türkiye ile ABD arasındaki ilişkilerin "Frenemy" (arkadaşımsı düşman) olarak nitelenemeyeceğini belirten Cook, ancak bu ilişkinin "model ortaklık" da tanımlanamayacağını ifade etti.

(soL-Haber Merkezi)