NASA Mars Bilim laboratuvarı, Open University ve University of Leicester’den araştırmacılar Curiosity keşif aracını kullanarak Gale Krateri’nde bulunan Yellowknife Koyu’ndaki mineral yataklarının yapısını incelediler.
Çalışma, mineral yataklarının yer altında kalmış olan antik göllerin çökelleri olarak oluştuğunu, 50 derece civarı bir sıcaklığa maruz kaldıklarını ve korozyona uğrayarak değişime uğradıklarını gösteriyor.
University of Leicester Fizik ve Astronomi bilim dalından Prof. John Bridges, Mars’ta geçmişte bulunan yeraltı suyunun, herhangi bir maden suyundan 20 kat daha fazla sülfat ve sodyum içerdiğini belirtiyor. Open University’den Dr. Schwenzer ise dünyadaki bazı mikrobiyolojik organizmaların da sülfür ve demiri enerji kaynağı olarak kullandığına vurgu yaparak, Mars’ta yaşanabilirlik açısından bu araştırmanın sonuçlarının heyecan verici olduğunu ifade ediyor.
Araştırmaların sonucuna göre Yellowknife Koyu’ndaki antik göllerdeki suyun buharlaşmasıyla beraber silikat ve sülfat açısından zengin çökellerin ortaya çıkmış olabileceği belirtiliyor. Buharlaşmanın ardından, bu çökellerin yeraltı suyuyla biraz daha çözünmesinin, Yellowknife Koyu kiltaşındaki saf sülfat yataklarının oluşmasına neden olduğu ifade ediliyor.
Oluşan ilk çökelin alçıtaşı olduğu fakat gölün yer altında kalmasıyla suyunu kaybedip şimdiki sülfat yataklarını oluşturduğu tahmin ediliyor.
Araştırmacılar Gale Kraterinden elde ettikleri örneği Mars meteroitleri (shergottites, narkhlites ve antik meteorit ALH 84001) için modellenen akışkanlarla, Mars keşif aracıyla analiz edilen kayalarla, yeraltı suları ve yüzey sularıyla kıyasladılar. Analiz sonuçları, mineral yataklarının oluşumunu sağlayan yeraltı suyunun sodyum, potasyum, silika açısından zengin olduğunu, düşük miktarlarda magnezyum, demir ve aliminyum içerdiğini ve neredeyse nötr pH değerlerine sahip olduğunu ortaya çıkarttı.
Aynı zamanda, Kuzey Devon (İngiltere)’de bulunan Watchet Koyu’ndaki kaya bileşiminin ve Gale kraterindeki jeolojik yapının benzerliğinin de, silika ve sülfatça zengin sığ katmanların saf sülfat yatakları oluşturabileceği modellerini desteklediği ifade edildi.
NASA Jet İtki laboratuvarından Aswin Vasavada, bütün bu sonuçları değerlendirdiğimizde yapılan çalışmanın Gale kraterinde bulunan suyun uzun ve değişken tarihine önemli bir kanıt sunduğunu ifade etti.
Haber kaynağı: https://www.sciencedaily.com/releases/2016/08/160805085749.htm
Orjinal makale: S. P. Schwenzer, J. C. Bridges, R. C. Wiens, P. G. Conrad, S. P. Kelley, R. Leveille, N. Mangold, J. Martín-Torres, A. McAdam, H. Newsom, M. P. Zorzano, W. Rapin, J. Spray, A. H. Treiman, F. Westall, A. G. Fairén, P.-Y. Meslin. Fluids during diagenesis and sulfate vein formation in sediments at Gale crater, Mars. Meteoritics & Planetary Science, 2016; DOI: 10.1111/maps.12668