Türkiye'de diller yok oluyor

UNESCO'nun Dünya Anadil Günü için hazırladığı dil atlası Türkiye'de 18 dilin unutulmaya yüz tuttuğunu gösterdi. Dünya üzerinde ise bu rakam 200.

soL (HABER MERKEZİ) UNESCO 21 Şubat Dünya Anadil Günü öncesinde tanıttığı "Dünya Tehlikede olan diller Atlası" dünya üzerinde 6000 dilin kullanıldığı bölgeleri gösteriyor. Türkiye'den 18 dilin "tehlikede" olduğunu belirten atlas, dünyada unutulmaya yüz tutan dil sayısının 2500 civarında olduğunu gösterdi.

Dünya genelinde dilleri, "güvensiz" "tehlikede" "ciddi tehlikede" "kritik" ve "ölü" kategorilerine ayıran atlasın sunumu Perşembe günü Paris'te yapıldı.

Dünya üzerinde konuşulan dillerin 200'ünün son üç nesil boyunca tükendiğini hatırlatan çalışma, 538 dilin de unutulmak üzere olduğunu ortaya koydu.

Atlas'ta Türkiye ile ilgili çarpıcı rakamlar yeraldı. 18 dilin tehlikede olduğunu belirten atlas bunlardan 3'nün ölü dil olduğunu belirtiyor.

Türkiye'de tehlikede olan diller şunlar:
Abaza, Ahbazca, Adige, Gagavuz, Pontus Yunancası, Kapadokya Yunancası, Lazca, Hemşince, Romani, Suret, Ermenice, Kabar-Çerkes, Zazaki, Hervetin, Ubıh, Turoyo, Mlaşo, Judezmo (Ladino).

Bunlardan Kapadokya Yunancası, Mlaşo ve Ubih dilleri ölü kategorisinde bulunuyor. Ubih dili Tevfik Esenç adlı vatandaşın 1992 yılında ölmesiyle birlikte kaybolurken, Lice'nin Kamışlı köyünde konuşulan Mlaşo ise son temsilcisinin Suriye'ye göçeden İbrahim Hanna'nın 1995 yılında ölümüyle unutuldu.

Abazaca, Hemşince, Lazca, Pontus Yunancası, Romani , Suret ve Ermenice Türkiye'de tehlikede. Suret dilini Türkiye'de konuşan kalmazken bu dili konuşanların çoğunun başka ülkelere göç ettiği belirtiliyor.

Gagavuzca ve Yahudilerin konuştuğu Ladino ve Turoyo da ciddi tehlikede olan diller arasında yeralıyor. 2008 yılında Midyat bölgesinde kullanılan bu dil konuşanların sayısı 50 bin olarak belirtiliyor. Hervetin dili kritik durumda yer alırken, Abhazca, Adige, Kabar-Çerkes dilleri ve Kürtçe'nin Zazaki lehçesi güvensiz diller kategorisinde bulunuyor.