Türkiye Raylı Sistem Araçları Sanayii Anonim Şirketi (TÜRASAŞ) Eskişehir Bölge Müdürlüğü, bir süredir hırsızlık iddialarıyla anılıyor.
Eskişehir’de bulunan Türkiye Lokomotif ve Motor Sanayi A.Ş (TÜLOMSAŞ) Genel Müdürlüğü, 2020’de Cumhurbaşkanı kararıyla Ankara merkezli TÜRASAŞ bünyesinde Bölge Müdürlüğü hâline gelmişti.
CHP Eskişehir Milletvekili Jale Nur Süllü, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu’nun yanıtlaması istemiyle TBMM Başkanlığı’na konuyla ilgili soru önergesi verdi. Süllü, Uraloğlu’na “TÜRASAŞ’ta taşeron şirketin hurda bakır çaldığı iddiası doğru mudur? TÜRASAŞ yönetiminin iddialar karşısında sessiz kalmasının ve kamuoyunun bilgilendirilmemesinin gerekçesi nedir?” sorularını yöneltti.
Soru önergesine henüz yanıt alamayan CHP, konuyu Eskişehir Odunpazarı Belediye Meclisi’ne de taşıdı. CHP Odunpazarı Belediye Meclis Üyesi Cenk Sungur, TÜRASAŞ ile ilgili “Bu konunun oldubittiye getirilmemesi için takipçisi olacağımızı belirterek yetkililere şu soruları yöneltmek istiyorum: TÜRASAŞ Bölge Müdürlüğü’nde meydana geldiği kamuoyuna yansıyan milyonlarca liralık hırsızlık iddiaları doğru mudur? İddia edilen bu hırsızlık olayıyla ilgili herhangi bir adli işlem, soruşturma, işten çıkarma olmuş mudur? Bahsi geçen taşeron firma TÜRASAŞ içerisinde hala hizmet vermekte midir? AK Parti Meclis Üyelerini de konuyu yakından takip etmeye davet ediyoruz” sözlerini kaydetti.
CHP Eskişehir Milletvekilleri Jale Nur Süllü soru önergesine cevap beklerken, Utku Çakırözer ise, “Kamu kaynaklarının çalınmasına ilişkin böylesine vahim iddialarla ilgili Sayın Jale Nur Süllü’nün sorularına bir an önce yanıt verilmesi Ulaştırma Bakanlığının halka yönelik sorumluluğudur. Bu sorumluluktan kaçamazlar, bir an önce açıklama bekliyoruz” dedi. TÜRASAŞ içinde yaşanan durumu, uzun süredir fabrikada çalışan bir işçiyle de konuştuk.
‘Son zamanlarda denk geldiğim üçüncü olay’
Ali*, 20 yılı aşkın süredir TÜRASAŞ’ta çalışıyor.
Sözlerine “Bakır çalma işi bayağıdır var diye biliyorum. Bu son zamanlarda denk geldiğim üçüncü olay” diye başlayan Ali, TÜRASAŞ’ta şimdiye kadar 20 ton bakır çalındığını kaydetti.
Fabrikada müfettişlerin gezdiğini söyleyen Ali, hırsızlık olayının iki ya da üç kişinin yapmayacağı kadar büyük olduğunu söyledi. Fabrikanın her yerinde kamera olduğunu kaydeden Ali, motorun baştan sökülüp içindeki bakırın çalındığını belirtti:
“Bakır çalma işi bayağıdır var diye biliyorum. Bu son zamanlarda denk geldiğim üçüncü olay. Bundan dolayı hapse atılan iki taşeron işçi var. Muazzam bir işçilik var. Motoru alıyorlar, söküyorlar, içindeki bakırı alıp tekrar motoru kapatıyorlar. 20 ton bakır çalınıyor, tam 20 ton. İnanılır gibi değil. Bu işi iki kişinin yapması mümkün değil. Tek yapmaları durumunda fabrikadan dışarı çıkartmaları da mümkün değil. Bu işi yaptığı kesin olan iki kişi dediğim gibi hapiste. Diğeriyle anlaşıldı. Şimdi fabrikanın her yerinde müfettişler geziyor.”
‘TÜRASAŞ içinde 'paralel fabrikalar' var’
Ali, TÜRASAŞ’ta yaşanan diğer bir sorunun “paralel fabrikalar” olduğunu söyledi. Geçmişte TÜRASAŞ ya da TÜLOMSAŞ’ta çalışan müdür ve amirlerin lokomotif ve vagon aksamları ile ilgili işler yaptığını, bu işlerin TÜRASAŞ fabrikasında yürütüldüğünü belirten Ali, TÜRASAŞ fabrikasında iş yapan en bilindik şirketlerden birinin Maskino Makine olduğunu söyledi. Ali, TÜRASAŞ’taki taşeron işçi sayılarına da değindi. TÜRASAŞ Eskişehir Bölge Müdürlüğü’nde 300, Adapazarı Bölge Müdürlüğü’nde 600, Sivas Bölge Müdürlüğü’nde 520 taşeron işçi çalıştırıldığını söyleyen Ali, şunları kaydetti:
“Fabrikamızın içinde ‘paralel’ fabrikalar var. Geçmişte TÜRASAŞ ya da TÜLOMSAŞ’ta çalışan müdürler, amirler işleyişi bildikleri için lokomotif ve vagon aksamları ilgili işler yapıp, bu işleri TÜRASAŞ fabrikasının içinden yürütüyorlar. Şu an fabrikanın içinde bizim haricimizde birden fazla şirket var, bunlar bizim alanlarımızda iş yapıyor. Bu şirketlerden en bilineni Maskino Makine. Diğer yandan çok fazla taşeron işçi var. TÜRASAŞ Eskişehir Bölge Müdürlüğü’nde 300, Adapazarı Bölge Müdürlüğü’nde 600, Sivas Bölge Müdürlüğünde 520 taşeron işçi var. İşçiler de bizim eski mesai arkadaşlarımız.”
Özelleştirme tamtamları mı: ‘İşçi sayısında inanılmaz bir düşüş var’
Ali’nin değindiği bir başka konu da işçi sayısındaki düşüş. “Her zaman 1000’in üstünde olan işçi sayısı 800’lere geriledi bu dönemde” diyen Ali, önümüzdeki dönem emekli olan işçilerin yerine yeni işçi yetiştirilmediğini belirtti:
“Özelleştirme süreci var gibi. TCDD’nin özelleştirileceği uzun süredir konuşuluyor zaten. İşçi sayısında inanılmaz bir düşüş var. Her zaman 1000’in üstünde olan işçi sayısı 800’lere geriledi bu dönemde. Önümüzdeki süreçte de birkaç yüz işçinin emekli edileceği söyleniyor. Normalde emekli olacak işçilerin yerine yeni işçi yetiştirilmesi lazım ama öyle bir şey yok.”
‘TÜRASAŞ’ın cadı kazanı gibi’
Yaşananların çalışma motivasyonlarını etkilediğini söyleyen Ali, TÜRASAŞ’ın cadı kazanı gibi olduğunu kaydetti. Ali, sözlerini “Bakırımızı, işimizi, fabrikamızı kaybediyoruz” diyerek noktaladı:
“Bütün bunlar; işçi sayısının azalması, fabrika içinde ‘paralel’ fabrikalar kurulması ve hırsızlık iddiaları çalışma motivasyonumuzu da etkiliyor. Şu an TÜRASAŞ’ın, benim yıllarımı verdiğim kurumun içi cadı kazanı. Bakırımızı, işimizi, fabrikamızı kaybediyoruz.”
*İşçinin ismi, çalıştığı kurumda sorun olmaması adına değiştirilmiştir.
