Hangi gençlik

Venezuela Büyükelçisi Jose Gregorio Bracho Reyes geçenlerde yaptığımız görüşme sırasında bize Venezuela’daki olaylara ilişkin sosyal medyada dönen akıl almaz sahtekarlıklardan örnekler gösterdi. Ağırlıklı olarak farklı ülkelerde çekilmiş polis şiddeti içeren karelerin Venezuela’da çekilmiş gibi gösterildiği örneklere bakıyorduk.

Bir fotoğrafta ise genç bir kadın, muhalif saflarda görünüyor. Kadının aslında devrim yanlısı bir genç olduğunu gösteren fotoğraf bulunmuş ama ilk fotoğrafın sahteliğini anlamak için buna ihtiyaç yok. Kadın kıvır kıvır saçları olan güzel bir melez. Siyahi, yerli veya melezlere nefretle yaklaşan Venezuela muhalefetinin saflarında yer alması mümkün değil.

Peki günlerdir sokaklarda pek çok can kaybına neden olan, büyük fiziki tahribat yaratan genç insanlar Venezuela gençliğini temsil edebilir mi?
Hangi cepheden baktığınıza bağlı. Mesele eylemlerin kitlesel olmaması, çoğunlukla en fazla birkaç bin kişiyle sınırlı kalması değil. Sokaktakilerin toplumun hangi sınıfını ve kimin çıkarlarını temsil ettiği meselesi.

2002 darbesinde başrollerde Venezuela’nın en büyük patron örgütü Fedecamaras vardı. Bugün bu örgüt hükümetle uzlaşı zemini arayan bir fotoğraf verirken 2002’de esamesi pek okunmayan muhalafetin gençlik kesimini ön saflarda görüyoruz. Görebildiğim kadarıyla muhalefet üniversiteler üzerinde devam eden hakimiyetini kullanarak ABD’nin desteğiyle bir gençlik hareketi yaratma yönünde yatırım yapmış.

6-7 yıldır ABD Venezuela muhalefetine ayırdığı büyük fonun önemli bir kısmını gençlik örgütlerine kanalize ediyor.

Sağcı gençlik gruplarını 2007’den beri her yıl yeni bir gündemle hükümete karşı sokaklarda görüyoruz. En son 2013’te Chavez’in kemoterapi gördüğü Havana’dan geri gelmesi için Küba büyükelçiliği önünde eylem yapmışlardı.

İleri derecede anti-komünist, kendi insanlarına tepeden bakarken Amerikan bayrakları ile dolaşabilecek kadar küçülebilen bu güruhun ortaya çıkabileceği bir zemin Venezuela üniversite sisteminde ne yazık ki mevcut.

Venezuela’da özel üniversiteler var. Ama ağırlıklı olarak var olan geleneksel devlet üniversiteleri özerk yapıya sahip.

Chavez öncesi 80’ler 90’lar boyunca neoliberal politikalara direnen üniversite gençliğinin başarısız olması etkisizleşmelerini beraberinde getirmiş, üniversite sisteminin durdurumadıkları dönüşümü sonucu üniversitenin kapıları giderek daha fazla emekçi çocuklarına kapanmış, üst orta sınıfların çocuklarının bir ayrıcalığı haline gelmiş.

Üniversite gençliğinin profili Amerikan özentisi, tüketimci ve aşırı bireyci bir görünüm kazanmış değer yargıları tarihi boyunca aşırı derecede sınıfsal ve ırksal ayrımcılıkla malul olmuş, bugün ayrıcalıklarını daha fazla yitirmemek için her şeyi yapmaya hazır, ‘ayakların baş olması’ durumuna tiksintiyle yaklaşan Venezuela oligarşisinin değer yargılarıyla eşitlenmiş.

Baskının ve tahakkümün egemen olduğu Chavez öncesi yılları Altın Çağ zanneden bu gençlik, hükümet birer patrona dönüşmüş üniversite yöneticilerinin ve hocalarının ayrıcalıklarına dokunmaya kalktığında, mali şeffaflık sağlamaya çalıştığında, yoksullar da girebilsin diye üniversiteye giriş kriterlerini değiştirmek istediğinde ayaklanıyorlar.

Chavez iktidarının alternatif olarak geliştirdiği sosyalist bir perspektifle örgütlenen Bolivarcı üniversite sistemi geleneksel üniversitelerin yaydığı ideolojik salgıyla baş etmekten henüz uzak. Geleneksel üniversitelerde Bolivarcı gençlik hareketi etkili değil.

Bunları bir zaaf olarak hesaba katacak olursak hayatlarında yokluk nedir bilmeyen zengin bebelerinin ekonomik krizi bahane ederek sokağa dökülmesinin nasıl mümkün olduğu biraz daha iyi anlaşılıyor.