Sırtını devlete yaslayıp zenginleşen Zafer Topaloğlu tam bir AKP Türkiyesi patronu. Patlayıcı fabrikasının yanında ülkenin madenlerini de sömüren Topaloğlu, işçilerin üzerine basarak yükseliyor.
Aslı İnanmışık
Bugün Balıkesir'de 12 işçinin (İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya 16:19’da yaptığı açıklamada can kaybının 12 değil 11 olduğunu açıkladı.) yaşamını yitirdiği ZSR Patlayıcı Sanayi Anonim Şirketi, Zirve Holding ve Senta Madencilik şirketlerine ait.
Yüz milyonlarca liralık teşvik alan şirketin ortağı Zirve Holding'in AKP dönemi zenginleşen Kalyoncu Ailesi'ne ait olduğu ortaya çıkmıştı.
Patlama yaşanan ZRS'nin Yönetim Kurulu üyelerinden biri ise Zafer Topaloğlu.
Zafer Topaloğlu yabancı olmadığımız bir isim aslında.
Kendisiyle ilgili en eski haberler 2011 yılına kadar gidiyor.
Amatör kulüpten büyük patronluğa
O zamanlar amatör bir spor kulübü olan Esenler Erokspor aynı zamanda AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da bir dönem futbol oynadığı spor kulübü.
Erdoğan'la Topaloğlu'nun yolları kesiştikten yıllar sonra kulüp, tarihinde ilk kez 1. Lig'e kadar yükseliyor. Topaloğlu, Esenler Erokspor'un şu anda da yönetim kurulu başkanlığını yapmaya devam ediyor.
İddialara göre Zafer Topaloğlu 2011 seçimlerinde AKP’nin İstanbul’da kurulan ana seçim karargahı olan binayı AKP’ye tesis ediyor. O seçimden sonra da ballı projeleri önünde buluyor. Önce Esenler Erokspor’a başkan oluyor.
Kulüp bir anda ihya oluyor.
Kendisine İBB tarafından makam aracı dahi tahsis ediliyor.
Erdoğan daha sonra Başakşehir'in Süper Lig şampiyonu olduğu sezon katıldığı bir televizyon programında, Esenler Erokspor için şöyle diyor:
"Proje takımı var, benim mahalli takım olarak çocukluğumda 14-15 yaşında oynadığım takım. O da Başakşehir'in altyapısını oluşturuyor."
Celal Eren Çelik 2020 yılında siyasetcafe.com’da yayımlanan bir köşe yazısında Topaloğlu’nun Sabancı’yla olan ilişkisini ifşa ediyor: “Seçimden hemen 1 ay sonra yani 2011’in Temmuz ayında AKP’ye yakınlığı ve 12 katı kaçak olarak çıktığı 34 katlı Skayport Residance inşaatları ile ünlü Gül Proje ile Zafer Topaloğlu bir ortaklık anlaşması yaptı ve Avcılar Park projesine başladı. Bu projenin en önemli özelliği projenin arsasının 9 milyon dolara Sabancı’dan alınmış olmasıydı. Ancak Zafer Topaloğlu ile Sabancı Ailesi’nin yolları bundan sonra çok daha büyük işlerde kesişmeye devam eder…”
Asıl büyük lokma sonra geliyor.
Yine Celal Eren Çelik’in 2022 yılında haberalternatif’te yaptığı habere göre Eti Maden her yıl 20 milyon dolar kâr yapan şirketini kapatıp Rusya ve tüm bölgedeki “yetkili distribütörlüğünü” de Global Trade isimli bir şirkete veriyor.
Şirketin kurucusu yine Zafer Topaloğlu. Distribütör firma ETİ Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü’ne bağlı, ETİ Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü ise Varlık Fonu’na.
Mates Madencilik'i tanıyoruz
Zafer Topaloğlu'nun zenginliği bu kadarla bitmiyor.
Sırtını devlete yaslayıp ülkenin Soma'daki önemli kömür yataklarını kontrol eden Topaloğlu tam bir AKP Türkiyesi patronu.
Kendisi aynı zamanda Mates Madencilik’in de bağlı olduğu Toya Grup’un sahibi.
Maden sektöründe kamu işletmelerine ait sahalar 1980'li yıllardan itibaren özelleştirme, taşeronlaşma ve rodövans (Maden ruhsat sahalarının işletme hakkının özü kendisinde kalması koşuluyla hak sahibi tarafından sözleşme ile gerçek veya tüzel bir kişiye, bir süre tahsis edilmesi) gibi uygulamalarla özel sektöre devrediliyor. Mates Madencilik de bunlardan biri.
Türkiye Kömür İşletmeleri’ne (TKİ) bağlı Ege Linyitleri İşletmesi bünyesinde verilen saha karşılığında dört yıldır Elmalı Kömür Havzası'nı işletme hakkını rödovans usulüyle elinde bulunduran Mates Madencilik, daha önce sık sık işçi düşmanı uygulamalarıyla gündeme gelmişti.
Şirket 2022'de işçilerine her yıl ödemesi gereken kömür hakkını vermemiş, işçiler duruma tepki göstermişti.
Madendeki iş güvenliği açıkları da geçtiğimiz yıllarda gündeme gelmiş, maden işçileri sağlıksız ve güvencesiz koşullarda çalışmaya zorlandığını, mobbinge maruz kaldığını anlatmıştı. İşçiler 220 kişi çalıştıkları madende iş sağlığı ve güvenliği uzmanı bulunmadığını, doktor, ambulans, sağlık çalışanı olmadığı için olası bir kaza ihtimali nedeniyle endişeli olduklarını dile getirmişti.
İş cinayetleri ve kazalarıyla meşhur maden
Mates'in ismini en son bir heyelanla duyduk.
Geçtiğimiz yıl Mayıs ayında yer üstü linyit ocağında hafriyat çalışması sırasında 6 işçi toprak altında kaldı, biri kurtarılamadı.
İşçiler heyelan tehlikesini daha önce de gündeme getirmiş, şirket söz konusu risklerle ilgili herhangi bir önlem almamıştı.
Sahanın yüksek rakımlı olması nedeniyle bölgede görüş mesafesi kimi yerlerde 10 metreye kadar düşüyor. Ancak yine de sisli havalarda çalışma devam ettiriliyordu. Bu nedenle yer üstü linyit ocağında kamyon ve pikap şoförlerinin kaza riski altında çalıştığı biliniyordu.
Ayrıca şirkette hakkını arayan işçiler de işiyle tehdit edildi, susturulmak istendi. Geçen yıl iki işçi çeşitli bahanelerle işten çıkartıldı. Çıkarılanlardan biri kendi iş tanımında yer almayan işleri yapmayı reddetmişti.
Diğer işçi ise TKP'den milletvekili adayı olan Mehmet Horoz'du. TKP Manisa Milletvekili Adayı Horoz'a "aday olduğu için işten çıkartıldığı" söylendi.