İki yeni CBK: DPT geleneği tamamen tasfiye ediliyor

Bugün yayımlanan iki yeni CBK ile Strateji ve Bütçe Başkanlığı ile İletişim Başkanlığı kuruldu. Strateji ve Bütçe Başkanlığı’nın eski Kalkınma Bakanlığı, DPT geleneğinin temel fonksiyonlarını üstlendiği görülüyor. Bakanlık yerine ‘başkanlık’ seviyesindeki yapılanma, kalkınma planları, orta vadeli program ve yıllık programları devralıyor.

Kadir Sev

Bugünkü Resmi Gazetede Cumhurbaşkanlığına bağlı Strateji ve Bütçe Başkanlığı ile İletişim Başkanlığı kurulmasına ilişkin 13 ve 14 sayılı iki Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi yayımlandı. Strateji ve Bütçe Başkanlığı’nın AKP iktidarı döneminde Kalkınma Bakanlığı’na dönüşen Devlet Planlama Teşkilatı’nın temel fonksiyonlarını üstlendiği, on yıllar boyunca planlama misyonuyla çalışan kurumun birikiminin “başkanlık” seviyesine “indirgendiği”, önemli bir “yok etme” operasyonuna imza atıldığı görülüyor. Daha önce Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Kalkınma Bakanlığı birleştirilerek Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın oluşturulduğu açıklanmıştı. 

STRATEJİ VE BÜTÇE BAŞKANLIĞI YA DA DPT GELENEĞİNİN TASFİYESİ

13 sayılı Kararnamenin ikinci maddesiyle kurulan Strateji ve Bütçe Başkanlığına; kalkınma planları, kamu yatırım programları, orta vadeli mali plan/ program, sektörel plan/programlar gibi strateji metinleri ile bütçeleri, Hazine ve Maliye Bakanlığı ile birlikte hazırlamak; uygulamayı izlemek, değişiklikler önermek görevleri verildi.

Başkanı yalnızca Cumhurbaşkanına karşı sorumlu.

Bu görevlerin; “Cumhurbaşkanı tarafından belirlenen temel hedef, ilke ve amaçlar çerçevesinde” yürütüleceği, maddenin bütün paragraflarında aynı sözlerle yineleniyor. “Cumhurbaşkanlığı bünyesinde bulunan Politika Kurullarının”  görüşlerine başvurulması zorunluluğu da sürekli vurgulanıyor.

Plan ve programların adları da değiştirilmiş. “Cumhurbaşkanlığı Programı, …Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı” gibi adlarla karşılaşıyorsunuz.

Sonradan Kalkınma Bakanlığı yapılmış olan Devlet Planlama Teşkilatı’nın, Strateji ve Bütçe Başkanlığı içinde eritildiği ve bundan böyle daha çok veri bankası olarak kullanılacağı anlaşılıyor.

Başkanlığın bünyesinde “Plan ve Programlar… Ekonomik Modelleme ve Konjonktür Değerlendirme… Bütçe… Sektörler ve Kamu Yatırımları… Yönetim Hizmetleri… genel müdürlükleri ile Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı” ve diğer destek birimleri yer alıyor.

Başkanlık, görev alanına giren konularla ilgili olarak bakanlıklar, kamu kurum ve kuruluşları, meslek odaları, sivil toplum kuruluşları, özel sektör temsilcileri ve konuyla ilgili uzmanların katılımı ile çalışma grupları oluşturabilecek. Sözleşmeli personel çalıştırabilecek.

Strateji Daire Başkanlığı sonradan kurulduğu için 10 Temmuz günü Cumhurbaşkanlığı örgütüne ilişkin düzenlemelerin yapıldığı 1 Sayılı CB Kararnamesine bir madde eklenmesi gerekmiş.

Bu tür eklemelerin sık sık yapılacağı anlaşılıyor.

İLETİŞİM BAŞKANLIĞI: PROPAGANDA DAİRESİ

İletişim Başkanlığının, propaganda işlerini yürütmek amacıyla kurulduğu anlaşılıyor. Basın Yayın Enformasyon Genel Müdürlüğüne verilmiş olan görevler, kimi değişikliklerle bu Başkanlığa aktarılmış.

14 sayılı CB Kararnamesinde yine; “Cumhurbaşkanı tarafından belirlenen temel ilke, hedef ve amaçlar” vurgusuna sık sık rastlanıyor.

Aşağıda özetlenen konularda görevler verilmiş. 

Ama en dikkat çeken görevini başa alalım; “Basınla ilişkilerin düzenlenmesi için gerekli çalışmalarda bulunmak”

Anadolu Ajansıyla 5’er yıllık sözleşmeler yapabilmesi kuralı da önemli.

Basın kartlarını da İletişim Başkanlığı verecek. 

Basınla ilgili görevlerinin arasında sayılan; “Medya veri tabanını oluşturmak ve güncel kalmasını sağlamak” sözleriyle açıklanan görevinin ne tür sonuçları olabileceği ayrıca değerlendirilmeli.

Görevleri özetle şunlar:

  • Devletin tanıtma siyaseti için Cumhurbaşkanınca belirlenecek stratejilerin belirlenmesine yardımcı olmak,
  • Kamuoyunun ve ilgili makamların zamanında ve doğru bilgilerle aydınlatılması için gerekli bilgi akışını sağlamak…
  • Türkiye’nin dış tanıtım faaliyetlerini yönlendirmek, uluslararası platformlarda uluslararası kamuoyunun doğru bilgilendirilmesine yönelik kamu diplomasisi yöntem ve araçlarını kullanarak stratejik iletişim ve tanıtım faaliyetleri konusunda kamu ve sivil toplum kuruluşları arasında işbirliği ve koordinasyon sağlamak, gerekiyorsa mali destek vermek,
  • Tanıtma fonuna ilişkin iş ve işlemleri yürütmek,
  • Yabancı ülkelerde Türkiye’nin çıkarları doğrultusunda yapılan aydınlatma faaliyetlerine katılmak, enformasyon ve aydınlatma faaliyetlerini Türkiye’nin dış politikasını destekleyecek şekilde düzenlemek.

Bu görevlerini yürütürken gerekli gördüğünde sözleşmeler ile etüd, proje yaptırabilecek. Sözleşmeli personel çalıştırabilecek.

Başkanının yalnızca Cumhurbaşkanına karşı sorumlu olduğu İletişim Başkanlığının örgüt yapısında; “Kamu Diplomasisi... Basın Yayın… Halkla İlişkiler… Tercüme… Yönetim” Daire başkanlıklar ile diğer destek birimleri yer alıyor.

Strateji ve Bütçe Başkanlığında olduğu gibi İletişim Başkanlığı da sonradan kurulduğu için Cumhurbaşkanlığı örgütünün düzenlendiği  1 sayılı CB Kararnamesine bir ek daha yapılması gerekmiş.