Küba’da yeni Aile Yasası’na doğru

Küba'da cinsel yönelim, cinsiyet kimliği ve farklı aile türlerine atıfta bulunan Anayasa'nın ardından yeni Aileler Yasası taslağının Temmuz'da Ulusal Meclis'e sunulması bekleniyor.

M. Onur Çuvalcı

Küba'da yeni Aile Yasası taslağının Temmuz ayında Ulusal Meclis'e sunulması bekleniyor.

Geçtiğimiz Nisan ayında 8. Kongre’sini gerçekleştiren Küba Komünist Partisi ayrımcılıklarla mücadelede kararlı olduğunu bir kez daha en yetkili ağızdan ifade etti.

Küba Komünist Partisi 1. Sekreteri Raul Castro tarafından 8. Kongre’nin onayına sunulan ve kongre tarafından onaylanan Merkezi Rapor’da konuya ilişkin şu ifadeler yer almıştı:

“Parti, Küba Kadın Federasyonu'nun ve diğer kurumların kadın haklarının savunulması ve cinsiyete dayalı şiddetin kınanması konusundaki çalışmalarını desteklemeye devam etmektedir. Cinsel yönelim ve cinsiyet kimliğine dayalı önyargılarla mücadeleyi derinleştirecektir. Anayasal yetki uyarınca, Devlet Konseyi, Parlamento'da analiz edilmesi ve ardından nüfusla tartışılması için üzerinde çalışılmakta olan Aileler Yasası taslağını hazırlayacak komisyonu onaylamıştır.”

Bilindiği üzere 2019 yılında yürürlüğe giren Anayasa’nın maddeleri toplumsal eşitlik temeline dayanıyor; cinsel yönelim, cinsiyet kimliği ve farklı aile türlerine atıfta bulunuyor.

(Küba Anayasası’na José Martí Küba Dostluk Derneği web sayfasından ulaşabilirsiniz.)

Anayasa’nın yürürlüğe girmesinden sonra yeni bir Aile Yasası için çalışmalara başlandığı duyurulmuştu. Çalışma takvimine göre bu yıl Nisan ayında yeni Aile Yasası taslağının Ulusal Meclis'e sunulması planlanıyordu. Ancak taslağın birkaç aylık bir gecikmeyle Temmuz ayında tamamlanacağı belirtiliyor.

Küba Devlet Başkanı Miguel Díaz-Canel Bermúdez 15 Mayıs Uluslararası Aileler Günü’nde Twitter hesabından şu sözleri paylaştı:

"Uluslararası Aileler Günü, kutlamak ve düşünceyi yansıtmak için bir gün. Ailede ve toplumda her türlü ayrımcılık, önyargı ve şiddet ifadesinin ortadan kaldırılmasında ilerleme göstermek için. Her nerede sevgi varsa orada aile vardır. #SomosCuba #CubaViva"

Küba Ulusal Cinsel Eğitim Merkezi (CENESEX) müdür yardımcısı Manuel Vázquez Seijido’nun Küba Komünist Partisi Merkez Komitesi yayın organı Granma’ya 11 Mayıs 2021 tarihinde verdiği röportajda ise Küba'nın önünde duran mücadele başlıkları şu sözlerle ifade ediliyor:

"Mevcut Anayasa Küba'da cinsel haklar için bir dönüm noktası oluştursa da güncelleme açısından, Yüksek Kanun'da yer alan yönergelerin düzeyine ulaşmak için, sıralaması ne olursa olsun, hala ülkenin yasal düzenlemelerine düşen birçok zorluk var.

Bu zorluklar sıkı bir sentezle şöyle özetlenebilir:

  • Herhangi bir ayrım gözetmeksizin tüm insanlar için evliliğin tanınması.
  • Aynı cinsiyetten çiftlerin evlat edinme hakkının tanınması.
  • LGBTİQ+ bireyler için teknik üreme desteklerine erişimin garanti altına alınması.
  • Cinsel yönelim, cinsiyet kimliği ve/veya ifadeye dayalı şiddet eylemleri durumunda, ceza alanında LGBTİQ+ kişilere özel korumanın güçlendirilmesi.
  • İşyerinde cinsiyet kimliği ve/veya ifadesine dayalı ayrımcılığın dahil edilmesi.
  • Trans bireylerin cinsiyet kimliklerinin yasal olarak tanınması hakkının, yargısız ve patolojik olmayan bir süreçle garanti altına alınması."

Aynı röportajda Manuel Vázquez Seijido, tüm bu yasama süreçleriyle birlikte daha büyük engel teşkil edenin ve asıl zorluğun sosyokültürel değişim, toplumda egemen anlayışların, mitlerin, stereotiplerin ve önyargıların olduğunu ve aşılması için verilecek mücadelenin önemini vurguluyor.

Bu ay Küba’da Homofobi ve Transfobi Karşıtı Günleri’nin 14.’sü gerçekleşiyor. 4 Mayıs’ta başlayan etkinlikler Mayıs ayı sonuna kadar sürecek. Pandemi koşulları sebebiyle çoğunlukla dijital platformlar üzerinden gerçekleşen birçok panel, forum, söyleşi, basın toplantısı ve kültürel etkinlik Küba Devleti Televizyon ve Radyosu ile çeşitli internet portalları, gazeteler ve sosyal medya kanallarında yer bulmaya devam ediyor. Programın koordinatörlüğünü Küba Ulusal Cinsel Eğitim Merkezi (CENESEX) yürütürken bakanlıklar, eğitim kurumları ve sivil toplum örgütleri ile birlikte hareket ediliyor.