Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, Ege İhracatçı Birlikleri’nin İzmir'de bir otelde düzenlediği toplantıya katıldı ve burada yaptığı konuşmada Temmuz ayı dış ticaret verilerini açıkladı.
Pekcan, Temmuz ayında ihracatın “rekor” kırıp, 15 milyar 958 milyon dolar olarak gerçekleştiğini, ithalattaki düşüşün devam etmesiyle birlikte ihracatın ithalatı karşılama oranının yüzde 85,8’e yükseldiğini duyurdu.
Pekcan, “Senenin başında '2019 stratejilerimizi birer birer uygulamaya geçirdiğimiz yıl olacak.' demiştik ve sözümüzü tutarak uygulamamızı, icraatlarımızı yerine getiriyoruz sırasıyla” derken, yapısal sorunların varlığını sürdürdüğünü de “yüksek teknolojili ürün ihracatını artırmak zorundayız. Burası bizim zayıf noktamız. İhracat birim fiyatımız hala çok düşük. Hala yüksek teknoloji ürün ihracatımız yüzde 3-4 bandında” sözleriyle itiraf etti.
Bakan, Temmuz ayı ihracatı konusunda şu sözleri söyledi: İhracatımız bir kez daha Cumhuriyet tarihi rekorunu kırmıştır ve inşallah yeni rekorları kırmaya da devam edecektir.
BAKAN MORAL VERDİ AMA ALAN OLUR MU?
Öte yandan bakanın dış ticaret verileriyle ilgili olumlu yorumları “iyimserlik” sınırlarını zorluyor.
Geçtiğimiz günlerde, ilk altı ay verilerini değerlendiren uzmanların görüşlerine yer verdiğimiz haberimizde, ithalattaki düşüşün, ekonominin dışa bağımlı yapısının azalmasıyla, alışılmış avam söyleyişle “dışardan daha az mal alabilmemizle” değil durgunlukla ilgili olduğunu aktarmış, ihracatta ise bütün destekleyici koşullara rağmen istenen yükselişin çok gerisinde kalındığını vurgulamıştık.
İHRACATTA REKOR ŞAKASI
Bakanın konuşmasıyla ilgili değerlendirmelerini aldığımız bir dış ticaret uzmanı görüşlerini şöyle aktardı:
Bakanın, ihracatın Cumhuriyet tarihi rekorunu kırması sözlerinin moral vermekten çok gülümsettiğini söyleyebilirim. İhracatımız yıllık bazda baktığımızda 1983 yılından beri hep artıyor zaten! Keskin sayılabilecek iki düşüş var. 2008 krizinin ortasında 2009 yılında ve 2014’te. Üstelik son beş yıla baktığımızda bu son keskin düşüşün ardından toparlama sayılabilecek bir yükseliş dönemi yaşadık. 2013 değerlerine tekrar ancak 2017’de ulaştık.
2019 Temmuz değerlerinin Cumhuriyet tarihinde aylık rekor olarak sunulması ise uygunsuz bir hamasetten ibaret. Bir kere, bu tür karşılaştırmaları tesadüflerin ya da çok geçici faktörlerin etkisinden arındırmış olarak yapabilmek gerekir. Aylık rakam iyi bir ölçü değil.
Üstelik örneğin Mayıs ayı ihracat verileri de Temmuz’a çok yakın düzeylerde gerçekleşmiş.
Önemli bir nokta da yine aslında Bakanın konuşmasında var. Bakan Haziran ayında ihracatın bir önceki yıla göre düşüşünü Ramazan Bayramı’na bağlıyor. Doğrudur.
Ama o zaman Temmuz’daki yükselişi de aynı takvime bağlayabilmesi gerekir ki doğrusu da odur: Ramazan Bayramı nedeniyle “duran” tüm operasyonlar bayram çıkışında bu duruşun bir tür geri sıçramasını yapmıştır. Önceki yıllarda da görebileceğiniz bir şey bu: Uzun bayram tatillerinin olduğu aylardaki göreli negatif eğilim, hemen ardından gelen aya da göreli pozitif eğilim olarak yansımıştır.
İş çevrelerinde de bir ihracat patlaması coşkusu yaşanmıyor aslında. Her zaman devalüasyonu girdinin dolar bazında ucuzlaması açısından bir avantaj olarak gören ihracatçılar, TL bu kadar değersizleşmişken kayda değer bir yükseliş yaşamıyorlar. Bu arada bakanın açıkladığı veriler, TÜİK - Ticaret Bakanlığı ortak çalışmasıyla kesinleştirilmiş bilgiler değil.