Azerbaycan Türk dizilerini neden yasakladı?

Wikileaks belgeleri, Azerbaycan'ın Türk dizilerini yasaklamasının arkasındaki asıl gerçeğin, ülkede dinci ideolojinin kazanacağı ağırlıktan duyulan kaygı olduğunu ortaya çıkardı.

Azerbaycan’da Türk dizilerinin yasaklanma nedeninin, bugüne kadar açıklanandan farklı olduğu ortaya çıktı. Wikileaks kriptolarında yer alan bilgiye göre Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in "“İranlılar kadınlarını kapatırken gülüyoruz ama insanlar, Türklerin de kadınlarını kapattıklarını görürse bu ciddiye alınabilir.” dediği ortaya çıktı. ABD Bakü Büyükelçiliği’nce hazırlanan 23 Ocak 2009 tarihli kriptoda, ABD’li yetkiliyle Aliyev arasında yapılan görüşmenin özetine yer veriliyor.

2008 yılı sonunda, Azerbaycan’ın RTÜK benzeri kurumu Milli Radyo Televizyon Şûrası, “televizyonlarda dizi, film ve programların Azerbaycan Türkçesi’nde yayımlanması” kararı almış, Türk dizilerini de bundan muaf tutmamıştı. Özel televizyon yetkilileri de, Türkiye Türkçesiyle ilgili konunun net olmadığına işaret edip, durum açıklığa kavuşturuluncaya dek Türk dizilerinin yayımlanmayacağını duyurmuştu.

Başörtüden rahatsızız
Aliyev bu görüşmede, Türk dizilerine yönelik ambargonun, “İslamcılık” korkusundan kaynaklandığını söyleyerek, dizilerde kadınların başörtüsüyle gösterilmesinin, kendilerini rahatsız ettiğini aktarıyor. Belgede, Aliyev’in şu sözlerine doğrudan atıf yapılıyor: “İranlılar, kadınlarını kapatırken gülüyoruz ama insanlar, Türklerin de kadınlarını kapattıklarını görürse bu ciddiye alınabilir.” Aynı belgeye göre Aliyev, televizyon yöneticilerinden “gayrıresmi bir istek”te bulunarak, bundan sonra yayınlara başörtülü kadınların davet edilmemesini talep etmiş.

Esas hedef dinci kanallar
Türkiye'nin eski Sovyet ülkelerinde nüfuzunu ve etkinliğini artırmada, dinci ideolojinin yaygınlaştırılmasını kullandığı biliniyor. Gülen cemaatinin en etkin olduğu ülkelerden birisinin de Azerbaycan olduğu düşünüldüğünde Azeri yönetiminin bu kaygısını anlamak güç değil. Görüntüsünden kaygı duyulan "baş örtülü kadınların" yer aldığı dizilerin yoğun olarak cemaat kanallarında mevcut olduğu hatırlandığında, bu yasak ile asıl hedefin dinci kanallar olduğunu anlaşılıyor. Daha önce cemaatin yayın organı STV'nin Azerbaycan'da yasaklandığı biliniyor.

(soL -Haber Merkezi)