Suudi Arabistan, Suudilerin istihdamını artırmaya çalışıyor. Bu doğrultuda 8 milyona ulaşan yabancı işgücünü azaltmaya yönelik baskı artıyor.
The Economist dergisinde 28 Nisan’da yayınlanan bir yazıya göre Suudi Arabistan ülkede çalışan yabancı işçileri ülkeden göndererek kendi vatandaşlarının istihdamını artırmaya çalışıyor.
Prens Muhammed bin Salman’ın uygulamaya koyduğu “Suudileştirme” politikaları çerçevesinde göçmenlere aile büyüklüğüne göre artan vergiler getirildi. Vergiler hem göçmen ailelere hem de onları istihdam eden işyerlerine ayrı ayrı uygulanıyor. Vergilerin yanısıra yabancıların fırıncılıktan gözlükçülüğe geniş bir yelpazeyi kapsayan 12 sektörde çalışması yasaklandı.
Ülkede yabancı işçiler için çalışma ve yaşam koşulları her geçen gün zorlaşıyor. Geçmişte tüm nüfusa ücretsiz sağlanan enerji ve diğer hizmetlerin her geçen gün pahalılaşması ve kişi başı 53 doları bulan yeni vergiler yabancı işçilerin ülkeden ayrılmasına yol açıyor. 2020’ye kadar en az 700 bin yabancı işçinin ülkeden ayrılması bekleniyor. Ayrıca, Kasım'dan bu yana yasadışı olarak ülkede bulunduğu belirtilen 800 bin göçmenin tutuklandığı ve 200 bin göçmenin sınır dışı edildiği belirtiliyor.
8 MİLYON YABANCI İŞÇİ VAR
Suudi Arabistan’da çoğu düşük vasıflı işlerde çalışan yaklaşık 8 milyon yabancı işçi bulunuyor. Yabancı işçilerin sayısı yerlilerden daha fazla. Suudi Arabistan Çalışma Bakanlığı yüzde 13 seviyesinde olan işsizlik oranını yerlileştirme politikalarıyla 2022’ye kadar yüzde 10’a düşürmeyi hedefliyor. Yerlileştirme politikalarının bir amacının da otomasyonu ve kadın istihdamını artırmak olduğu belirtiliyor.
Suudi Arabistan’da ve bölgedeki diğer ülkelerde yabancı işçiler geleneksel olarak çalışan nüfusun çoğunluğunu oluşturuyor. Ancak, küçük körfez ülkelerinden farklı olarak Suudi Arabistan’ın ağırlığı gençlerden oluşan büyük bir yerli nüfusu var.
SERMAYE UCUZ EMEKGÜCÜNDEN VAZGEÇMEK İSTEMİYOR
Geçtiğimiz yıl bir darbeyle yönetimi ele geçiren Prens Muhammed bin Salman’ın iktidarını güçlendirebilmek için yüzde 50’leri bulan genç işsizliğiyle mücadele etmesi gerektiği belirtiliyor. Diğer taraftan ülkedeki işletmelerin kârlılıklarını sürdürmek için düşük ücretli yabancı emekgücü sömürüsü işlerine geliyor. Ülkedeki ticaret odaları yerlileştirme politikalarının işletmelerinin üçte birinin kapanmasına yol açabileceğini belirtiyor.
DEVLETİ KÜÇÜLTME DE HEDEFLENİYOR
Suudi Arabistan’daki yeni yönetim tarafından yürütülen “yerlileştirme” çalışmalarını geçmiş dönemlerdeki benzer politikalardan önemli bir farkı devlet sektörünü küçültme hedefiyle bir arada yürütülmesi. Ülkedeki yabancı işçiler ağırlıklı olarak ticaret ve hizmet sektöründeki özel işletmelerde çalışırken Suudi vatandaşlar güvenceli istihdam sağlayan devlet sektöründe çalışıyor. SABIC, Saudi Aramco gibi büyük devlet işletmelerinin hisselerinin yabancı borsalarda satışının gündeme gelmesiyle birlikte ülkede daha önce var olmayan bir yerli emek piyasasının da oluşturulmaya çalışıldığı görülüyor.