Seçim barajı tartışması uzun süredir ülkenin gündeminde. Son olarak iktidar partisiyle yapılan “çözüm süreci” kapsamında BDP tarafından öne sürülen taleplerden biri de seçim barajının kaldırılması oldu. Son dönemde her konuşmasında sandığı siyasi meşruiyetin tek kaynağı gibi gösteren Başbakan Erdoğan’sa kendisinin görevlendirdiği Akil İnsanlar Heyeti’yle 26 Haziran’da yaptığı son toplantıda seçim barajını düşürmek gibi bir planlarının olmadığını açıklamış, “Baraj düşmeyecek. Partiler çok çalışsınlar, barajı geçsinler” 
demişti.

Ancak Haziran Direnişi sonrasında zor günler geçiren Erdoğan’ın partisinin seçim barajıyla ilgili yaptığı çalışma dün yeniden gündeme geldi. AKP’nin hukukçuları tarafından yapılan çalışma, seçim barajının yüzde 7 veya 8’e düşürülmesini ve seçim sisteminde değişiklik yapılmasını öngörüyor.
Erdoğan daha önceki demeçlerinde, 12 Eylül darbesinin ürünü olan yüzde 10 barajını savunarak, barajın düşürülmesinin “istikrarsızlık” üreteceğini iddia etmişti. AKP’li hukukçuların yaptığı çalışma, Başbakan’ın “istikrarsızlık üretir” serzenişine başka bir açıdan yaklaşarak, seçim barajının birkaç puan düşürülmesi karşılığında “daraltılmış seçim bölgeleri” sistemine geçilmesini 
öngörüyor.

'Daraltılmış bölge' oyunu
Buna göre bütün seçim bölgeleri 5 veya 6 milletvekili seçilecek şekilde daraltılarak yeniden düzenlenecek. Başka bir ifadeyle, şimdiki sisteme göre 90 milletvekili çıkaran ve 3 seçim bölgesinden oluşan İstanbul, 18 seçim bölgesine ayrılacak. 5’ten az milletvekili çıkaran bölgelerse başka bölgelerle birleştirilecek.

İkinci baraj geliyor
Bu adımla “barajı düşürdük, seçim sistemini demokratikleştirdik” demeye hazırlanan AKP, daraltılmış bölgeler için seçim bölgesi barajı getirme hazırlığında. soL’un edindiği bilgiye göre, seçim bölgesi barajları, yüzde 7 ya da 8’lik ülke barajının haricinde, bazı seçim bölgeleri için yüzde 20’ye kadar 
çıkacak.

5 ya da 6 milletvekili seçilecek daraltılmış bölgelerde kayıtlı seçmen sayısının milletvekili sayısına bölünmesiyle elde edilen sayı “bölge barajı” olarak kullanılacak. Yani 5 milletvekilinin seçileceği 500 bin seçmenin kayıtlı olduğu bir bölgede baraj 100 bin oy, yani yüzde 20 olacak. Bölgesinde bu oyu alan adayın partisinin ülke genelinde de yüzde 7 ya da 8’i aşması gerekecek.

Bu sistem en çok AKP’ye çalışacak
AKP’nin daraltılmış seçim bölgeleri sistemini 2015 seçimlerinde uygulamak istediği belirtiliyor. Buna göre, hazırlanacak kanun teklifinin Haziran 2014’e kadar Meclis’ten geçmesi gerekiyor.

Sistemin bu şekilde yasalaşması halinde bundan en büyük yararı iktidar partisi sağlayacak.

Yeni sistemle AKP, örneğin 2011 seçiminde 413 bin geçerli oyun yüzde 60’ını aldığı Afyon’dan 3 yerine 5 milletvekili çıkartabilecek. Benzer şekilde yaklaşık 300 bin geçerli oyun yüzde 67’sini aldığı Adıyaman’dan da 4 yerine 5 milletvekiliği kazanabilecek.

Seçim bölgelerinin yeni sisteme göre yeniden oluşturulmasının da büyük tartışmalar açacağını tahmin etmek güç değil.

Barajı birden ikiye çıkaran yapı, seçim sistemindeki adaletsizlikleri gidermek şöyle dursun, Meclis’te temsil edilen, Hazine’den milyarlarca lira seçim yardımı alan partileri daha da fazla kayıracak. En büyük avantajı da AKP sağlayacak.

(soL -Haber Merkezi)