Geçtiğimiz hafta, AKP iktidarının 4+4+4 yasasının ardından oynadığı imam hatip oyunlarından bahsetmiştik. Geçtiğimiz yıl açılan bini aşkın imam hatip ortaokulunu ve talep olmamasına rağmen bu yıl açılmaya devam eden yenilerini yazmıştık. Bu hafta yine eğitim sisteminde yapılan yeni değişiklikler ile AKP’nin gericilik ve piyasacılık üzerinden yürüttüğü bir başka Ali Cengiz oyununa değineceğiz.
Belirli liselere yerleşmek için her yıl ortaokul öğrencilerine Seviye Belirleme Sınavı (SBS) adı verilen bir sınav yapılıyor. Bu sınav sonucunda öğrenciler başarı puanlarına ve sıralamalarına göre fen, Anadolu, Anadolu öğretmen ve sosyal bilimler liselerine yerleştiriliyor. Bu yıla kadar bu sınav sonucunda bu türlerde herhangi bir okula yerleşemeyen öğrenciler de başta genel liseler olmak üzere, meslek liseleri, çok programlı liseler, imam hatip liseleri gibi okullara kayıt yaptırıyorlardı. Ancak MEB bu yıl bir değişiklik yaptı ve tüm genel liseleri anadolu lisesine dönüştürdü, binlerce genel lise bir anda tabela değişikliği ile anadolu lisesi oldu!
Bu yıl SBS’ye giren 1 milyon 200 bin öğrenciden yaklaşık 650 bini, sınavla öğrenci alan bir liseye yerleşemedi. Geçtiğimiz Pazartesi günü kayıtlar başladı ve artık genel liseler olmadığı için MEB’in bu öğrencilere sunduğu seçenekler, meslek liseleri, imam hatip liseleri, çok programlı liseler ve özel liseler oldu. Çok programlı liselerin sınırlı sayıları ve sembolik varlıkları düşünüldüğünde bu uygulama ile MEB öğrencilere aslında meslek lisesi ya da imam hatip lisesi olmak üzere iki seçenek dayatmış oldu. Bu iki seçeneğin dışında parası olanların gidebileceği özel okullar da var tabii. Özel okula gidebilecek olan öğrenci bu iki seçenekten birisini seçmeye mecbur değil!
Geçen hafta İstanbul’un Kadıköy ilçesi örneğinden giderek, AKP’nin tabanının kuvvetli olmadığı yerlerde de birçok okulun imam hatip okullarına dönüştürülerek zorla bir dayatma içerisinde olunduğunu belirtmiştik. Yukarıda bahsettiğimiz Ali Cengiz oyununun kimi somut görüntülerine de yine Kadıköy üzerinden bakalım.
Kadıköy ilçesinde birer tane fen lisesi ve Anadolu güzel sanatlar ve spor lisesi, on iki tane Anadolu, farklı türlerde yedi meslek ve dört tane imam hatip lisesi ile farklı türlerde on beş özel lise bulunuyor. Bu ilçede geçtiğimiz yıl yaklaşık 4 bin öğrencinin öğrenim gördüğü üç tane genel lise vardı, artık bu okullarda anadolu lisesine dönüştürüldü. Bu durumda ilçede çok programlı lise de olmadığı için SBS’de herhangi bir liseye yerleştirilemeyen öğrencilerden yoksul olanların imam hatip ya da meslek lisesi, ekonomik durumu görece daha iyi olanların ise özel lise dışında bir seçeneği kalmıyor. AKP’nin bu Ali Cengiz oyunu, eğitimde gerici ve piyasacı yaklaşımını açıkça gösteriyor. Kadıköy tek örnek değil. İstanbul’un yaklaşık 20 ilçesinde de herhangi bir çok programlı lise bulunmuyor.
İstanbul İl Milli Eğitim Müdürü Muammer Yıldız geçtiğimiz günlerde bir açıklama yapmış, “sınavsız okullara öğrenci alan okullara kayıt süreci ile ilgili detayların henüz belli olmadığını” söylemiş. “Sınavla bir yer kazanamayan öğrencilerimize ve velilere alternatif sunmak zorundayız” demiş ve “Hem meslek hem de Anadolu liselerinde bu genel lise sınıfları açılabilecek” diye eklemiş. Bu kadar ciddi bir değişiklik yaparken bu nasıl bir yaklaşım? Madem bu sınıfları açacaktınız, o zaman genel liseleri neden kapattınız? Sınav sonuçlarına bağlı olarak öğrenci yerleştirilecek okulların kontenjanları MEB tarafından bilinirken, bu sürecin bu şekilde bir dayatmayla sonuçlanacağını da MEB elbette biliyordu. Şimdi de sorun yumağı içerisinde açacakları sınırlı sayıda genel sınıflarla velilere sözde bir çözüm sunacaklarını söylüyorlar.
Ne yazık ki, çocuklarımız 4+4+4 sistemi ile derinleşen ve giderek artan bir şekilde eğitimle gerici ve piyasacı bir karanlığın içine çekilmeye çalışılıyor. Artık iş zorla okul dayatmaya kadar vardı. Veliler bugün çocuklarının parasız, bilimsel eğitim hakkına sahip çıkmak zorunda. Okullarda kayıt dönemi açıldı, Eylül ortasında da okullar açılacak. Eğitimin üzerine çöken gerici ve piyasacı karanlığa karşı mücadele bu sonbaharı daha da ısıtacak gibi görünüyor.