Üç Marksistin Capri günleri

Capri’de 1908 tarihli siyah beyaz bir fotoğraf karesinde Ekim Devrimi’nin mimarı Vladimir İlyiç Lenin, ünlü yazar maksim Gorki ve felsefeci Alexander Bogdanov’u bir satranç partisinin çevresinde gösteren tarihi bir fotoğraf, İtalya’da “Öteki Devrim Gorki ve Lenin Capri’de/ B&B film Cinecittà Luce” adli yeni bir belgesele konu oldu.

İtalyan belgesel film yönetmenleri Raffaele Brünetti ve Piergiorgio Curzi’nin tarihi bir fotoğraf ve Vittorio Strada’nın “Öteki Devrim” (La Conchiglia yayınevi) kitabından yola çıkarak çektiği belgesel, Capri’li Marksistlerin bilinmeyen dünyasına belgeler ve ilk kez ortaya çıkan fotoğraflarla ışık tutuyor.

İtalya ve SSCB döneminin arşiv belgeleri, Gorki’nin yazdığı mektuplar ve Rus Çarının gizli polisi tarafından çekildiği sanılan Lenin. Gorki ve Bogdanov’u Capri’de gösteren bir filmden de yararlanılan belgesel, 1917 Devrim’i öncesi İtalya’da siyasi tartışmaların yapıldığı Capri Okulu’nun kurucusu üç aydının yedi yıl boyunca Devrim’i siyasi, kültürel ve teorik düzeyde nasıl hazırladıklarını ve tartıştıklarını aktarıyor.

Napoli körfezindeki Capri’de 19. yüzyılın başında yaşanan siyasi ve kültürel atmosfere de ışık tutan filmde Rus edebiyatının ünlü yazarı Maksim Gorki, Vladimir İlyiç Lenin ile felsefeci Aleksandr Bogdanov arasında barışçı bir ilişki kurmaya çabalayan kimliğiyle tanıtılıyor.

Gorki: ‘Şarap içmesem de Capri başımı döndürüyor’
1905 yılında Devrim’in gerçekleşmemesi üzerine Gorki 1906 yılında Capri’ye geliyor ve Hotel Quisisana’ya yerleşiyor. Capri’ye ilgili aldığı notlarda ilk izlenimleri şöyle Gorki’nin, “Capri küçük ama leziz bir lokma. Bir gün içinde o kadar çok güzel şeye tanık oluyor ki insan ardından yapacak bir iş bulamıyor. Napoli körfezi, aşktan ve kadınlardan daha çekici, Aşkta her şeyi keşfetmek mümkün, ama bu Capri için geçerli değil. Düşüncelerimde sen şakrak bir şeytan tarantella ritminde dans ediyor. Şarap içmesem de Capri başımı donduruyor”.

Belgeselin yönetmenlerinden Raffaele Brünetti’nin dedesi Alfonso’ya ait Villa Pieeina’nın terasında üç Rus Marksisti siyah beyaz bir fotoğraf karesinde ölümsüzleştiren fotoğrafta, Lenin ve Bogdanov satranç tahtasının başında görünüyor. Aralarında oturan Gorki, iki tarafın hamlelerini takip ediyor. Lenin’in bu kare çekilirken esnediği göze çarpıyor.

Capri okulunda gelmekte olan Devrim tartışılıyordu
Capri’de 1909 yılında Gorki ve Bogdanov’un girişimiyle kurulan Capri Okulu’nda 13 Rus işçiye eğitim verilmişti. Capri, Bolşevik partisi ve savunduğu değerlerin Rus ve adalı aydınların katılımıyla tartışıldığı bir atölyeydi. Ancak Lenin ve Bogdanov, bu eğitimin içeriği konusunda görüş ayrılığına düşmüştü.

Lenin’in de Capri’nin doğal güzelliğinden etkilendiği bir yerel tarih çalışması sırasında günışığına çıktı. Yöreden bir balıkçıyla bir sabah balık avlamaya giden Lenin’in balık oltaya geldiği zaman çocuksu bir heyecanla bisikletin zilini çağrıştıran bir sesle “drin drin” diye bağırdığı anlatılıyor Capri’de. Caprili balıkçıların Ekim Devrimi'nin mimarına “Bay drin drin” diye ikinci bir isim taktıkları konuşuluyor.

[email protected]