Giovanni Sollima, Palermo’lu besteci ve viyolonselci. Roma’daki Teatro Valle’nin işgal edildiği dönemde “100 viyolonsel” projesiyle İtalya’daki kültür dünyasının gündemindeydi. Mart 2012’de Avrupa ülkelerinden Roma’ya gelen viyolonsel sanatçıları, başkentin meydanlarında antik ve çağdaş müziklerden örnekler vermişti. Viyolonselin öznesi olduğu ve “100 viyolonsel” adıyla anılan bu girişim, kapısına kilit konulmak istenen Teatro Valle’nin sanatçılar ve sanat emekçilerince işgal edildiği tiyatro çatısı altında filizlenmişti.
Uzun yıllar İtalya dışında yaşadıktan sonra tekrar ülkesine geri döndü Sollima. Şu sıralar folk müziğinin kökeni ve 1600’ların Napolisi’nde müzik konularında yaptığı araştırmaları, Caravaggio’nun yapıtlarından esinlenen besteleri, 24 ağustosta Salento’da konuk olacağı Taranta gecesi* gecesi ile dikkat çekiyor.
Sicilyalı besteci Sollima 2008 yılında kısa bir süre önce yaşama veda eden saksofoncu arkadaşı Alessandro Gandola’yla birlikte Tunus’ta antik kayalıkların zirvesindeki Timbain dağında “Astrolabioanima” albümünü tanıttı. Usturlab, Yunanca astro ve labos sözcüklerinden oluşuyor. Antik dönemde astronomi, ölçümlerinde kullanılan tarihi bir ölçüm cihazı olan usturlab, denizcilere yol gösteriyordu . “Denizi ruhun metaforu diye kabul edersek müziğin ruhun yolculuğuna yol gösterdiği düşünülebilir” diyor Sollim’nına. Alessandro Gandola’yla birlikte imza attığı “Astrolabioanima” albümü bu arayışın bir ürünü.
Arkaik müzik
Tunus deneyiminden bir yıl önce 2007’de Senales vadisinde 3.200 metre yükseklikte düzenlenen Ice Music Festival’e Kanadalı sanatçı Tim Linhart’ın yaptığı buzdan bir viyolonselle katıldı Sollima. Telleri bağırsak derisinden hazırlanan buzdan viyolonselle ilgili, “Bu konserde arkaik bir müzik çıktı ortaya. Çok güzel bir deneyimdi, özellikle viyolonseli eriyene kadar çalmak…” diyor Sicilyalı viyolonselci.
Sollima’nın son iki yıldır müzik uğraşı, çeşitli kültürlerde halk müziğinin kökenleri konusundaki araştırmalara odaklandı. 50 yaşındaki Sollima. İrlanda, Amerika ve Afrika’da yürütüyor araştırmalarını. “Folk müziği, konuşulan dille ilişkili. İrlanda’da barok dönemde şarkılara eşlik eden keman ve çello, çok önemli enstrümanlardı. Brezilya’da da olağanüstü bir seslilik var. Brezilya’da halen antik müziğin bir türü yaşıyor” diyor.
Folkcello
Sollima, “Folkcello” diye anılan bir projenin de yöneticisi aynı zamanda. Müzik tarihi konusunda araştırma yapanlara açık bir şantiye “Folkcello”. Bu projenin yanı sıra Sollima son günlerde birbiri ardı sıra çıkardığı cd’leriyle dikkat çekiyor. “Sonate di terra e di mare/Deniz ve Toprak Sonatları” adlı cd, 2006’da doğan bir projenin ürünü. Giovanni Cuticchio, Pietro Bonanno, Marcello Bonanno, Giovanni Giannone ve Gianluca Cangemi gibi müzisyenlerin bir araya gelmesiyle doğdu bu cd’yi hazırlayan proje.
Giovanni Sollima’nın Egea’dan çıkan son cd’si “Caravaggio”, Bergamolu ressamın yapıtlarından esin alıyor. Özellikle de Caravaggio’nun yapıtlarında saklı Flaman madrigallerin izini süren Sollima, müzikle resmi buluşturan deneysel bir çalışmaya imza atıyor.
İtalya’da çıktığı turnelerde “Neapolitan cello concert” başlıklı dinletilerinde 1600-1700 yıllarının Napolisi’ndeki müzikten esin alan komposizyonlarla tanıştırıyor dinleyicilerini.
Notlar
*Taranta gecesi: Güney İtalya’da Salentina diye anılan bölgede her yıl ağustos ayında “Notte della Taranta” başlığıyla düzenlenen halk müziği festivali.Salento’ya bağlı kasabalarda düzenlenen festival, on binlerce kişinin katıldığı Melpignano’daki dev konserle noktalanıyor.