‘Beni güneş kaçırdı’

Kitap okumaktan pek hoşlanmayan İtalyan gençlerine Noel tatilinde Dostoyevski’nin “Suç ve Ceza” romanını okumalarını önerdi eğitim bakanı. Corriere della Sera’dan Pietro Citati liselilere seslendiği köşe yazısında, 15-18 yaş kuşağındaki gençleri yaşamın derinliklerine doğru bir yolculuğa çıkaran, içeriğinde mitolojiler, büyük kahramanlar, dramatik olaylar geçen romanları keşfetmeye davet etti. Bu açıdan baktığımızda “Zeno’nun Bilinci” yerine “Suç ve Ceza”yı tercih etmelerini paylaştı.

On beş yaşındaki bir genç için Dostoyevski’nin baş yapıtı biraz güç ve dramatik bir roman olsa da genç okurların trajediden hoşlandığını ve kavradığını vurguluyor Citati, “Yaşam, ölüm, tutku, ve dramatik olaylar çerçevesinde odaklanan romanları okumak, yaşamın anlamı konusunda sorular sorduruyor gençlere.” diye ekliyor..

“Yılbaşı tatilinde “Suç ve Ceza” gibi bir romana yoğunlaşmayı başaran bir genç, bir anlamda kendi geleceğine yön veriyor, gelecekteki yaşamını görüyor, yeniden geriye döndüğü zaman Dostoyevski’nin bu kitabını okumakla gerçek yaşamın başladığına tanıklık edecek.” diyor.

Yaşamın anlamı ya da neden yaşadığımız konusunda ipuçları, antik dönemden bu yana mezar taşlarında da saklı. Corriere della Sera gazetesinin hafta sonu eki Sette, antik dönem mezarlıklarını konu alan yeni yazı dizisinde mezar taşlarına düşülen kısa notlarda yaşamın nasıl geçtiğine ilişkin ayrıntıları paylaşıyor okurlarıyla.

Antik dönemde ölümün doğal bir olgu diye algılanmasına karşın günümüzde göz ardı edildiği dile getiriliyor. Sözün kısası bir dönem ölüm, göz önündeyken şimdi gözden ırak tutuluyor. Roma dönemine ait anonim bir mezar taşına düşülen kısa notta, “Sol me rapuit/ Beni güneş kaçırdı.” yazılı. Bu Romalı, çağdaşı diğer Romalılardan farklı bir son hayal etmiş olmalı ki güneş tarafından kaçırıldığını ve bedeninin gökyüzüne ulaştığını düşlemişti.

2013’ü selamlamaya hazırlanırken yüz yıl önce yaşayan, genç aktörlere sahnede nasıl ölüneceğini öğreten Macar tiyatro yönetmeni Leburna’nın Pest şehrindeki mezar taşında saklı kalan sözleriyle noktalayalım, “Öte tarafta kalanlara selam. Burada tiyatro ustası Leburna gömülü. Yaklaşık yüz yıl yaşadı. Birçok kez yaşama veda ettim! Ama hiç böyle ölmedim…”

Sağlıklı ve güzel bir yıl dileğiyle…