'Cezaevlerinde salgın her an patlak verebilir'

Yeni koronavirüs salgınına karşı cezaevinde temizlik ve hijyen uygulamalarının yapılmadığını belirten tutuklu aileleri, yakınlarının serbest bırakılmalarını istedi. İnsan Hakları Derneği İstanbul Şubesi Hapishaneler Komisyonu üyesi Hatice Onaran da cezaevlerinde koronavirüsün her an patlak verebileceğini söyledi.

Türkiye genelindeki 355 cezaevinde yaklaşık 300 bin tutuklu ve hükümlü ile 150 bin dolayında cezaevi çalışanı mevcut. Yeni koronavirüs (KOVİD-19) salgınının tehdit ettiği en riskli grupların başında da hasta tutuklular var.

İnsan Hakları Derneği’nin (İHD) 2019 raporuna göre, cezaevlerinde 458’i ağır olmak üzere 1334 hasta tutuklu var. Ancak görüşlerin kaldırılmasının dışında cezaevlerine dair herhangi bir önlem alınmış değil. Başta hasta tutukluların aileleri olmak üzere tüm tutuklu aileleri ciddi kaygılar içerinde.

‘SALGINA KARŞI TETBİR ALINMIYOR’
Mezopotamya Ajansı'nda yer alan habere göre, cezaevindeki hasta tutuklulardan biri Tekirdağ F Tipi 1 No’lu Cezaevi’nde bulunan Yaşar Eriş. Koronavirüs salgını ile birlikte tek kişilik koğuşta tutulan eşine dair kaygılarının daha da artığını söyleyen Arzu Eriş, telefonla görüştüğü eşinin cezaevi yönetimin uygulamaları ve salgınla birlikte ortaya çıkan sorunları aktardığını dile getirdi. Cezaevi yönetiminin salgınla ilgili herhangi bir önlem almadığını belirten Eriş, “Durumla ilgili tedbirler kapsamında önlemler almak yerine, durumu daha da ciddi hale getirmek için ellerinden gelen her şeyi yapıyorlar. Temizlik ve hijyen kısmında hiçbir tedbir alınmıyor. Orada bulunan tutuklulara kolonya ve gerekli temizlik malzemeleri de verilmiyor” dedi.
 
KOLONYA VE ISLAK MENDİL YASAK
Aynı cezaevinde kalan Murat Ertunç ve Recep Ertunç kardeşler de, yine telefonla görüştükleri anneleri Şermin Ertunç’a yine salgına karşı hiçbir önlem alınmadığını söyledi.

Cezaevi yönetiminden istenen temizlik malzemelerinin tutuklulara verilmediğini aktaran anne Ertunç, kolonya ve ıslak mendil istediklerinde ise gardiyanların "yasak" diye bağırıp, bu ihtiyaçları karşılamadıklarını dile getirdi. Çocukları ile diğer tutuklu ve hükümlülerin durumundan kaygı duyduğunu söyleyen anne Ertunç, büyüyen koronavirüs salgını tehdidi dolayısıyla ceza ertelemesine gidilerek cezaevlerinin boşaltılmasını istedi.
 
‘HASTA TUTUKLULAR CİDDİ TEHDİT ALTINDA’
 
İstanbul İnsan Hakları Derneği (İHD) Hapishaneler Komisyonu üyesi Hatice Onaran da, koronavirüs salgını nedeniyle özellikle hasta tutukluların ciddi tehdit altında olduğunu kaydetti.

Salgınla birlikte Tekirdağ, Düzce ve Silivri’de bulanan tutuklular ve aileleriyle iletişim halinde olduklarını belirten Onaran, salgınla birlikte endişe verici durumların yaşandığını söyledi. Vasisi olduğu Tekirdağ 1 No’lu Cezaevi’ndeki Menderes Leyla’nın daha önce iki kez verem tedavisi gördüğünü ve KOAH hastası olduğunu söyleyen Onaran, kendisi ile dün yaptığı telefon görüşmesinde Leyla’nın cezaevi idaresinin temizlik ve hijyene dair herhangi bir uygulamasının mevcut olmadığını şu sözlerle dile getirdi: “Salgına karşı herhangi bir önlem alınmış değil. Kolonya dahil hiçbir temizlik malzemesi verilmemiş.”
 
'SİLİVRİ ÇOK KÖTÜ DURUMDA'
 
Silivri ve Düzce’de tutuklu bulunanların aileleriyle de görüştüğünü paylaşan Onaran, Silivri’de 8 Nolu’da bulunan Hasan Subaşı’nın ailesi ile de görüştüğünü aktardı. Onaran, kolon kanseri olduğunu hatırlattığı Subaşı’nın ağır ateş ve koronavirüs belirtileri gösteren bir tutuklunun dört gün önce alınıp götürüldüğünü ve hâlâ getirilmediğini söylediği bilgisini paylaştı. Derneklerine özellikle Silivri’den yoğun şikayetlerin geldiğini söyleyen Onaran, “Hasan Subaşı’nın aktarımlarına göre, orada koronavirüs her an patlak verebilir. Hem alınmayan önlem hem da koğuşların çok kalabalık olmasından dolayı hijyen konusunda sürekli sorunlar çıkıyor. Hata temizlik ve hijyen konuşanda idarenin herhangi bir uygulaması başlamış değil. Orada bulunan tutuklular kaderlerine terk edilmiş vaziyette” dedi.
 
‘ACİLEN TAHLİYELER OLMALI’
 
Birçok ülkede yaşanan tahliyelerin Türkiye’de de olmasını gerektiğinin altını çizen Onaran, koronavirüs tehdidi konusunda en çok risk taşıyan yerler arasında açık cezaevlerinin olduğuna dikkati çekti. 

Onaran, “Açık cezaevlerinde kalan tutukluların periyodik şekilde izin dahilinde dışarıya çıktığı bilinmekte. Bunlar daha sonra bir müddet sonra tekrardan geri dönüyor. Bu durum davam edecek mi? Açık cezaevlerinde eve gönderilenler bir daha cezaevine konulmamalı. Koşullar biraz olumlu hale gelene kadar, en azından böyle bir önlem öngörülebilir. Normal şartlar da bile risk altında olan tutuklular var. Bilindiği üzer birçok kanser hastası mahpus var. Bunların tedavi adı altında yapılan koruyucu önlemler aksatılacak. Çok daha vahim durumlar ortaya çıkacak. Hastaneye kalamaz raporuna göre cezaevinde kalamaz denilen yüzlerce mahpus var. Birinci derece risk altında olan ileri yaşta olan mahpuslar, 0-6 yaş arasında anneleriyle birlikte kalan birçok çocuk var. Bu grupta olanlar bir an önce serbest bırakılması gerekiyor. Acilen ilk etapta bu yapılması lazım” diye konuştu.