Bilim ve Aydınlanma Akademisi (BAA) yeni koronavirüs (KOVİD-19) salgını nedeniyle okulların tatil olmasının ardından çocuklar için yapılabilecek basit deneylere örnekler verdi.

Deney 1:

Çocuklarda bilimsel düşüncenin temellerini oluşturabilmek için basit olan ile başlamak yeterli olacaktır. Basitçe olayları birbirinden ayırt edebilmesi ve olaylar arasında neden sonuç ilişkisi kurabilmeye başlaması sağlanabilir. Bu deneyler ileri yaşlarda daha karmaşık olayları çözmesine zemin sağlayacak biçimde gündelik işlerden seçilebilir. Örneğin insan ve gezegenimizdeki diğer canlıların yaşamı için çok önemli olan suyun özelliklerini çocuklara kavratarak başlamak iyi bir tercihtir. 

Su molekülleri arasında zayıf çekimli bağlar olduğunu göstermek ile başlayabilirsiniz. Bir bardağı ağzına kadar (bardağın bittiği en uç kısma kadar) su ile doldurun ve ardından bardağın içine su damlacıklarının yavaşça düşmesine izin verin. Bu olayı yaparken bardağı göz hizasında tutarak (masa üzerinde duruyorsa siz eğilin) yandan suyun taşmadan bombe yapmasını seyredebilirsiniz. Su hemen taşmaz çünkü bardaktaki su molekülleri yeni eklenen molekülleri kendine doğru çeker. Eğer suyun çekme kuvveti, eklenen suyun ağırlığıyla “yere düşme” kuvvetinden küçük kalırsa su dökülmeye başlar. 

Deney 2:

Bir başka örnek farklı yoğunluktaki suların birbirine karışmasını gösteren deney olabilir. İki bardağı yarısına kadar su ile doldurun. Ardından bardaklardan birinin içine en az iki kaşık tuz koyun ve karşıtırarak suyun içinde çözünmesini sağlayın. Diğer bardağın içindeki suyun fark edilmesi için sulu boya ile biraz renklendirin. Şimdi renkli suyu yavaşça (önemli) tuzlu suyun üzerine ekleyin. Renkli suyun diğer su katmanın üzerinde yüzdüğünü göreceksiniz. Yoğunluğu düşük olan renkli su kolay karışabilir sıvı bir madde olmasına rağmen yoğunluk nedeniyle ayrışmaktadır. 

Deney 3:

Bir diğer örneğimiz ise suyun katı yüzey üzerindeki ilerleyişini fark ettirmek olabilir. Bu sefer beş bardak alacağız. Birinci, üçüncü, beşinci bardaklara neredeyse tepeye kadar su koyacağız ve ardından bu bardakları sırayla sulu boya ile ana renklere boyayacağız. Renkli su ile dolu bardakların içine kağıt havlunun bir ucunu batıralım, dğer ucunu boşbardağın içine koyalım. Kağıt havlu suyu emecek ve yeterli süre geçince (yaklaşık iki saat) emdiği suyu boş bardağa doğru iletecek ve eğer diğer kağıt havlu da aynı boş bardağa başka bir renkli suyu iletiyorsa renkler karışacak. Bir gökkuşağı yaratmış olacaksınız. 

Çocuklarınızla keyifli vakit geçirmenizi dileriz.