Yılbaşında yapılan fahiş zamların ardından havaların soğuması ve İran’dan gaz alımının arıza nedeniyle durması sonucu doğalgaz ve elektrik kesintileri Türkiye ekonomi gündeminde ilk sıraya oturdu. İran’dan gaz akışı hâlâ sağlanamazken, kesintilerin ne zaman sona ereceği konusunda net bir açıklama yapılamıyor. Böyle giderse konutlardan da kesinti yapılması kaçınılmaz olacak.
Geçtiğimiz yıldan beri enerji arzında sorunlar yaşayan AKP hükümeti, sorunu aşmayı başaramıyor. 2021 yılında salgın sonrası artan enerji talebi, başarısız ekonomi yönetimi nedeniyle artan döviz kurundan kaynaklı bağımlı olunan ithal kaynakların maliyelerinin artması ve özelleştirme-piyasalaştırma ile planlamadan uzaklaşılmasının sonucu olarak enerji alanında sonu gelmeyen sorunlar yaşanıyor.
Üretimde aksamalar yaşanmaya başladı
Bloomberg’de yer alan habere göre dün sanayi sektörü temsilcileri ile bir araya gelen Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez "Sorunun 10 gün sonra bitip bitmeyeceği hususunda da elimizde İran’dan gelen yazı var. O yazıda kesintinin 31 Ocak’a kadar süreceği yazıyor. Bizim hedefimiz 31 Ocak’tan önce bu tamirin tamamlanıp çözülmesi. Bunu İran’a bildirdik" diye konuştu.
Doğalgaza bağlı ısınmasının yanı sıra olarak elektrik arzında sorun yaşanması nedeniyle kesintilerine gidilmesi pek çok sanayi kolunu da etkiliyor. Doğrudan doğalgaz tüketen tesislerin yanı sıra metal sektörü başta olmak üzere yoğun elektrik tüketen sektörlerde de üretimde aksamalar yaşanmaya başladı.
Daha büyük enerji arzı sorunları kapıda
Doğalgaz santrallerinin ikamesinde kullanılan hidroelektrik santraller de su seviyesinin azlığı nedeniyle kritik durumda. Kısa vadede İran’dan gelecek gaz ve uzun vadede planlı bir gaz arzı sağlanmadığı takdirde Türkiye’yi daha büyük enerji arz sorunları beklediği açık.
AKP iktidarıyla birlikte hızlanan özelleştirme ve piyasalaştırma uygulamaları nedeniyle kamunun rolünün düzenleme ve denetlemeye indirgendiği enerji sektöründe üretim, dağıtım ve satış faaliyetleri özel sektör eliyle yürütülüyor. Arz güvenliği, dışa bağımlılık ve piyasalaşma sorununun çözümü ise devletleştirme ile yeniden planlı kamu işletmeciğiline geçilmesinde.
