“Zorbalaşan sistemlere ve kötülüklere karşı durarak, erdemli bir toplumun oluşumu için sosyal dayanışmaya katkı sunan iyiliklerin peşinde olmak” ve “İnsanın varlık düzeniyle ahenk içinde olarak, vicdanının sesiyle yaşayan ve dünyayı erdemli bir yaklaşımla okuyan bir ahlak sahibi olmak.”
Son günlerin bir numaralı tartışma başlıklarından biri haline gelen TÜGVA, uzun adıyla “Türkiye Gençlik Vakfı” kendi misyonunu yukarıdaki gibi açıklıyor.
Peki, vakfın gerçek amacı, misyonu yukarıdakiler mi?
Önce belediyeye ait ada iskelesindeki binayı 10 yıllığına kiralayıp, üstelik onbinlerce liralık kira ücreti yerine sadece iki bin 500 lira ödeyip, ardından da bu binayı “kına” organizasyonlarına dahi kiralayıp cebini doldurduğu ortaya çıkan bir vakıf için yukarıdaki “misyon” bile hayli fazla görünüyor. Üstelik olay bunla da sınırlı kalmıyor, “zorbalaşan sistemlere karşı iyiliklerin peşinde” olduğunu söyleyen vakıf, binanın amacı dışında kullanıldığına ilişkin mahkeme kararına rağmen binayı tahliye etmiyor, binanın tahliye işlemini yapması gereken polis de tahliyeyi isteyenlere karşı TÜGVA’yı koruyor. Her şey bir yana Erdoğan ailesinin himayesindeki bir vakıf için "zorbalaşan sistemlere karşı olmak" gibi laflar çok iddialı görünüyor...
Bu olay bir süre daha ülke gündeminde yer tutacağa benzerken, TÜGVA’nın asıl misyonuna biraz daha yakından bakmakta yarar var.
AKP’nin gençlik operasyonu merkezi
2014 yılında, yani AKP-Cemaat kavgasının büyüdüğü bir dönemde kurulan TÜGVA’nın asıl amacının AKP’nin gençlik içinde örgütlenmesi olduğu anlaşılıyor. Cemaat’in bu alandaki etkisini kırmak, AKP merkezli bir hamle yapmak için görevlendirilen yapılardan biri olan Vakıf tüm devlet olanaklarını önüne serilmiş olarak buldu. AKP'li belediyelerin tüm imkanlarının da vakfın hizmetine koşulduğu, onlarca kamu binasının TÜGVA'ya teslim edildiği biliniyor.
Belediyelerden ücretsiz bina tahsisleri alan, harcamaları bakanlıklar, belediyeler tarafından karşılanan, sadece AKP döneminde İBB'den aldığı para 74,3 milyon lira olan, MEB aracılığıyla tüm okullarda etkinlikler yapan, sürekli olarak öğrencilerle buluşmalarına olanak sağlanan, adı sürekli torpil atamalarıyla anılan Vakıf, bunun yanına bir de ülke geneline yayılan ve yine devlet olanaklarıyla kurulan yurtları ve kıraathaneleriyle biliniyor.
“TÜGVA Yüksek İstişare Kurulu Üyesi” sıfatıyla söz konusu vakfın birçok organizasyonuna katılan ve vakfın “gölge başkanı” olarak bilinen Bilal Erdoğan, vakfın misyonunu da en açık ifade eden isim konumunda.
“Vakfımızın temel motivasyonu, istikameti de, gençlerimizin değerlerimizle donanarak ve kuşanarak yetişmesini sağlamak” diyen Bilal Erdoğan, babası Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın dediği gibi “kindar ve dindar bir nesil” için TÜGVA’yı önemli bir araç olarak kullanıyor.
Vakfın 2018’deki bir buluşmasına katılan AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Ülkemizin tamamında gerçekleştirilen faaliyetlerle çeyrek milyon gencimize ulaşılmış olması elbette önemlidir ama ülkemizde yaklaşık 11 milyon ortaokul ve lise öğrencisi, 7 milyonun üzerinde üniversite öğrencisi, bir o kadar da çalışan gencimiz olduğunu düşündüğümüzde yapılacak daha çok iş olduğunu görüyoruz” diyerek vakfın vites yükseltmesini istemiş, bu açıklama sonrası vakfa ayrılan kaynaklar artmıştı.
Belediyeler gidince yurt sayısı azaldı ama…
Son dönemde öğrencilerin barınma sorunu büyük tartışma konusu olurken, öğrencilere yeterli KYK yurdu imkanı tanımayan AKP iktidarı, binlerce üniversiteliyi kendi vakıflarının yurtlarına yerleştirip öğrencileri adeta kuşatma altına alıyor.
TÜGVA da bu kurumlardan birisi.
Geçtiğimiz yıllarda yurt sayısı 58’e kadar çıkan vakıf, belediyeler kaybedilince kendilerine tahsis edilen bazı binalardan mahrum kaldı. Şimdi 30 ilde, 38 yurtla faaliyet gösteren vakıf, buraların finansmanını büyük oranda devletin olanaklarını kullanarak, belediyelerin bütçesinden sağlıyor. Halkın parasıyla gençleri kendi gençlik projelerinin merkezi yaptıkları yurtlara sokan TÜGVA, yurtları dışında ülkenin dört bir yanına yaydıkları “temsilcilikleri” ve isim babasının Erdoğan olduğu "TÜGVA kıraathaneleriyle” de gençliğe yönelik kuşatmasını genişletiyor.
Cemaat modeli: Hanım sorumlularımız
TÜGVA’nın resmi sitesinde yer alan “ekibimiz” bölümündeki iş bölümü, akıllara Gülen Cemaati’nin “ablalarını” getiriyor. Vakfın yönetim kurulunda ortaokul, lise ve üniversite gibi alt başlıkların yöneticileri yer alırken, açılan bir alt başlıkla “hanım sorumlularımız” bölümüne yer verilmesi, Cemaat modelinin temel alındığı yorumlarına neden oluyor. 'Hanım sorumluların' profili vakfın amacına dair yeterince fikir veriyor.
Baba kıyağı…
AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan, iktidarı boyunca birçok tarikat ve cemaatin vakıflarına vergi muafiyeti getirerek büyük destek vermişti. Erdoğan, oğlunun yöneticisi olduğu TÜGVA’ya da bu muafiyeti kurulduktan sadece iki yıl sonra almayı başardı.
TÜGVA, 2016 yılından bu yana “Vergi Muafiyeti Statüsü” kazanmış durumda.
TÜGVA’yı nelerle hatırlıyoruz?
AKP’nin gençlik operasyonu için oldukça önemli vakıflardan biri olan TÜGVA, kuruluşundan bu yana okullara sızma, usulsüzlük ve kıyak haberleriyle gündemde.
Hatırlanan haberlerden bazıları şu şekilde:
- Milli Eğitim Bakanlığı'yla protokol imzalayan ve "değerler eğitimi" adı altında yüz binlerce öğrenciye AKP ve gericilik propagandası yapan TÜGVA adlı derneğin yayımladığı Fikirname dergisinde "Karşı cinsi yok sayın" öğüdünde bulunuldu. (19 Mart 2018)
- Sayıştay’ın Denetleme Raporu kayıtlarına geçen usulsüzlükler arasında en çarpıcı olanlardan biri Samsun Büyükşehir Belediyesi'nin kendi mülkü olmadığı halde TÜGVA ve TÜRGEV’e ait iki binanın kirasını 2016’dan bu yana ödemeye devam etmesi… İki vakıf binasına kira bedeli olarak sadece 2019 yılında KDV’si hariç toplam 903.310 TL ödeyen Samsun Büyükşehir Belediyesi’nin yapılan protokol göre 2016’dan bu yana kirasını ödediği vakıflardan birine 2022, diğerine 2026 yılına dek para vermeye devam edeceği düşünüldüğünde ortaya devasa bir rakam çıkıyor. (24 Aralık 2020)
- AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın oğlu Bilal Erdoğan’ın yönetiminde bulunduğu Türkiye Gençlik Vakfı (TÜGVA), okullarla protokollere devam ediyor. İmzalanan yeni protokolün ardından, Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) Din Öğretimi Genel Müdürlüğü’nden il milli eğitim müdürlüklerine 25 Ağustos 2020 tarihinde gönderilen yazıda, “‘Bakanlığımız ile Türkiye Gençlik Vakfı arasında yapılan protokol ile öğrencilerin insani, ahlaki, milli, manevi, tarihi ve kültürel değerlerin kazandırılması amacıyla kulüp çalışmaları, sosyal kültürel, sanatsal, sportif, akademik, mesleki, bilimsel ve teknolojik etkinlikler, proje çalışmaları ve yarışmalar gerçekleştirilecek” denildi. (1 Eylül 2020)
- İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi, Ekrem İmamoğlu’nun veto ettiği, Bilal Erdoğan'ın vakfı Türkiye Gençlik Vakfı (TÜGVA) Genel Merkezi’nin bulunduğu araziyle ilgili imar planı değişikliğinde ısrar etti. CHP ve İYİP meclis üyelerinin karşı çıktığı karar, AKP ve MHP’li üyelerin oylarıyla kabul edildi. (11 Ekim 2020)
- TÜGVA (Türkiye Gençlik Vakfı), okullara girmek için bu kez de “Medeniyet ve Değerler Kulubü” ismini kullanarak Milli Eğitim’den her okuldan bir danışman hoca görevlendirmesini talep etti. (12 Aralık 2020)
- Mardin’de görevden alınan Nusaybin Belediyesi Eş Başkanları Ferhat Kut ve Semire Nergiz’in yerine kayyum olarak atanan Nusaybin Kaymakamı Emrullah Temizkan, Türkiye Gençlik Vakfı (TÜGVA) Mardin Temsilcisi Mesut Çetin'i, Hukuk İşleri Müdürü olarak atadı. (12 Ekim 2020)
- Son dönemde İstanbul Belediyesinin para aktardığı vakıflar arasında adı geçen ve en çok yardımın (74.3 milyon TL) yapıldığı TÜGVA, geçtiğimiz yaz tatilinde okullarda Kuran kursu verdi. İstanbul’da birçok noktada şubesi bulunan vakfın kursta öğrencilere dağıttığı kitapçıkta "Dini, sosyal ve kültürel gelişiminize katkı sağlamak amacıyla" ifadeleri kullanıldı. Kitapçıkta geçen okuma metinlerinde öğrencilere sorgulamadan uzak, biat eden bir anlayış sunuluyor. Öğrencilerin yaşları dikkate alınmadan ibadetin mühim olduğu çünkü çocukların da ölebileceği vurgusu yapılıyor. (16 Eylül 2019)
- Bilal Erdoğan’ın yöneticisi olduğu TÜGVA’nın MEB işbirliği ile yıllardır düzenlediği “40 hadis” yarışmaları paralelinde bakanlığın harcama kaleminde yer alması da dikkat çekti. Raporda “Öğrencilerimize, İslamın temel kaynaklarından olan hadis ve sünnetin önemini kavratmak, güncel olaylar ışığında hadisleri doğru yorumlamalarına yardımcı olmak amacıyla 40’ar hadisin yer aldığı hadis kitapları hazırlanarak okullarımızla paylaşılmıştır” ifadeleri kullanıldı. (18 Ağustos 2018)
- İzmit Belediyesinin 120 liraya Bilal Erdoğan'ın Yüksek İstişare Kurulu üyesi olduğu Türkiye Gençlik Vakfı'na (TÜGVA) ilçe binası olarak kiraladığı yer, el değiştirince kira bedeli 35 kat arttı. CHP İzmit İlçe Başkanı Mehmet Ümit Küçükkaya'ya göre TÜGVA'ya 120 liraya yer verilen binada, bir büfe kirası 4 bin lira. TÜGVA İzmit İlçe açılışını vakfın Yüksek İstişare Kurulu üyesi olan Bilal Erdoğan yapmıştı. (31 Temmuz 2017)
- Yüksek İstişare Kurulu üyeleri arasında Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın oğlu Bilal Erdoğan’ın olduğu TÜGVA’nın (Türkiye Gençlik Vakfı) Gaziantep İl Temsilcisi, AKP’li belediyeye memur olarak atandı. (15 Aralık 2017)
- Kamuoyunda TÜRGEV'in kardeşi olarak bilinen AKP yandaşı gerici vakıflardan Türkiye Gençlik Vakfı (TÜGVA) okullara "Medeniyet ve Düşünce Kulübü" adı altında girmeye başladı. (28 Ekim 2016)
