Dilimizde “vicdanın körelmesi” diye bir deyim var. Vicdanın yokluğunu değil de derinleri, uzağı görememesini anlatıyor. Bu hafta ülkemizin pek çok noktasında yaşamakta olduğumuz orman yangınlarına bakınca toplumsal vicdanımızın körlüğü daha bir gün yüzüne çıktı.
Yangınların sebebi henüz araştırıladururken yanan ağaçların, yitirilen canların, kavrulan yüreklerin önüne geçen kimi öğeler ortaya çıktı. İnsanın vicdanını kör eden de ormanları yok edecek yangınları ortaya çıkaran da aynı öğe: Kâr hırsı.
Yangın çıkan Akdeniz sahil şeridinin pek çok noktasını dolaşmış, doğa yürüyüşleri yapmış, kamp kurup yıldızlı gökyüzünü seyretmiş biri olarak o bölgede açılan duble yolların, taş ve mermer ocaklarının, HES projelerinin, sulak alanların yok edilmesinin canlı tanığıyım. Ormanların neden yandığı apaçık belli değil mi?
Yangın yerlerinden birinden kucağında kuzuyla bir çocuğun fotoğrafı servis edilmişti. Arkası toz duman, yangın yeri. Anlaşılan o ki çocuğun henüz köreltilememiş vicdanı, hayatı gördüğü her alanda savunmasını sağlamış.
Betül Kanbolat’ın “Şehre Giden Yol” kitabı, bir açıdan, fotoğraf karesinde kuzuya sıkı sıkıya sarılmış çocuğun yolculuğunu anlatıyor, bir kamyon ve bir kirpinin eşliği ile...
Ulaşımı kolaylaştırmak, rahatlatmak için yaptığımız yolların aynı zamanda başka canlılar için bir tür duvar, aşılması güç dikenli tel haline geldiğini fark edemiyoruz. Vızır vızır akıp giden yollar, bu yollara çıkacak yeni araçlar, yeni araçlar için yapılacak yeni ve daha büyük yollar... Sonu olmayan bu döngüde, doğa ile uyumlu olan, ağaçların, canlıların yaşamını dikkate alan bir durum yok maalesef.
Yapılan yollar, açılan tüneller, katlanan kârlar arasında çocukların vicdanı ve bakış açısının sadeliğini ön plana çıkarıyor kitap. Hajar Moradi’nin resimleri ise böylesine karanlık bir tabloya rağmen rengârenk bir bahçeye çevirmiş dünyayı, umudunu yitirmediğini belli edercesine…
Gökyüzüne, ağaçlara, ormanın derinliklerine tutunmanın yolu, çocukluğun dolaysız vicdanında gizli belki de...
Tutunun çocukluğunuza, “şehre giden yolu” gösterecektir size.
Künye: Şehre Giden Yol, Betül Kanbolat, Resimleyen: Hajar Moradi, Dinozor Çocuk, 2021
