Normal nedir?
“İnsanın belli bir denetim alanı içinde eylemesini sağlayan, davranışlarını biçimlendiren kural ya da kurallar bütününe verilen ad; toplumbilimlerinde yerleşik ya da beklenen toplumsal davranış biçimi; ne yapılması gerektiğine ilişkin üstü örtük toplumsal kural ya da örnek biçim” diye tanımlanmış Felsefe Sözlüğü’nde (Bilim ve Sanat Yay.)
Peki, normal olmayan nedir?
“Yerleşik ya da beklenen toplumsal davranış biçimlerini” sergilemeyen, çoğunluğun koyduğu ölçülerin biçimlendiremediği bireylere anormal diyoruz.
Her birimizin içine doğduğu bir toplum var. Kendi seçimimiz olmayan, etrafımızı çevreleyen ve çoğunluğun koyduğu kuralları dayatan, ortalamanın arandığı, farklılıkların değil benzerliklerin ön planda tutulduğu toplumlar...
Ölçülerin biçimlendiremediği bireyler, yaşama kendi renklerini çalmaya çalışırlar. Çalıştıkça normların dışına çıkar ve içinde bulundukları toplum/toplulukça dışlanırlar.
Michael Escoffier’in “Normal Çocuklar” kitabı, teneffüs sırasında bütün çocuklar oyun oynarken kitap okumayı tercih eden Zita’ya, ”Sen normal değilsin” denilmesiyle başlıyor. Normal kavramının ne demek olduğuyla ilgili ufacık bir bilgisi bile olmayan küçük çocuk, aklında sorularla ailesine danışıyor.
- Normal olmak ne demek?
- Diğer insanlara benzemek, herkesin yaptığı gibi yapmak.
Çocuklar, aldıkları cevaplarla yetinmezler çoğu zaman. Kendisi de normal olmak isteyen Zita, diğer çocukları incelemeye koyulur. Fiziksel özelliklerini inceler öncelikle ve her birimizde var olan ya da bir dönem var olmuş kalıpları ortaya koyar:
“Normal kızlar uzun saçlıdır. Normal oğlanlar kısa saçlıdır.”
Fiziksel özelliklerin dışında davranışlarını, yürüyüşlerini, sevdikleri şeyleri de inceler ve listesine ekler. Zita’nın yöntemi, topluluğun genelinde var olanın normal olduğunu kabul etmesine dayanır. Farklı olanı etiketlemek ve ayrıştırmak ise oldukça kolaydır. Her türlü davranış, durum ve alışkanlık normal ya da normal dışı olarak nitelendirilebilir. Ancak Zita’nın listesi beklediği biçimde sonuçlanmaz. Çünkü her bir duruma göre normal dışı olarak nitelendirdiği liste, karşı tarafta kimse kalmayana dek uzar. Ulaştığı sonuç oldukça çarpıcıdır:
“Normal çocuk yoktur!”
Peki, kimdir öyleyse normal olan?
Neyin normal olduğuna kim karar verir?
Normal diye bir şey var mıdır?
“Normal Çocuklar”, çocuğunuzun zihninde bu sorularla baş başa kalmasını ve sorgulamasını sağlayacak bir kitap. Doğru ya da yanlış cevapların değil, doğru sorularla zihnini dolduran “farklı” bir çocukluk için...
