İsrail'le Türkiye arasında ticaretin çeşitli yollarla sürdürüldüğü artık herkesin bildiği bir gerçek.
Ancak artan verilere ilişkin Ticaret Bakanlığı sık sık açıklama daha doğrusu "yalanlama" yapıyor.
En son 2 Kasım'da yapılan açıklamada İsrail'e ticaretin Filistin kılıfında sürdüğüne işaret eden istatistikler suçlu ilan edilmiş ama durumun nedeni açıklanamamıştı. Bakanlık dolaylı ticaret için "algı" demişti.
Bakanlığın açıklamaları kamuoyunu ikna edememişken, önceki gün AKP'li Cumhurbaşkanı Erdoğan'sa İslam İşbirliği Teşkilatı ve Arap Ligi Olağanüstü Ortak Zirve Toplantısı'nda "İsrail'le ticaret kesilsin" çağrısı yapmaktan geri durmadı.
'İsrail almak istediği silahları Amerika'dan, Avrupa'dan zaten alıyor'
İsrail'le ticaret tartışmaları sürerken dün TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda bütçeye ilişkin sunum yapan Ticaret Bakanı Ömer Bolat, milletvekillerinin sorularını da yanıtladı. Bakan Bolat, İsrail ile ticaretin devam etmesine ilişkin konuştu, "Hukukta temel bir kural vardır; iddiasını ispat etmek iddia sahibine düşer. İddia sahibi eğer Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin ilgili makamlarına itibar etmiyorsa yapacak bir şey yok" dedi.
Filistin konusunda Türkiye'nin Dünya'da en fazla çabalayan ülke konumunda olduğunu iddia eden Ticaret Bakanı, "Batı da, Avrupa, Amerika da bunu görüyor. Bu noktada İsrail almak istediği silahları Amerika'dan, Avrupa'dan zaten alıyor. Türkiye'de savunma sanayi ürünlerinin ihracatı Milli Savunma Bakanlığı'nın kontrolüne ve iznine tabidir" diye konuştu.
'Mayıs'tan bu yana kimse ticaret yapıldığını iddia edemez'
Ticaretin yüzde 30 oranında azaldığını söyleyen Bakan Bolat, 9 Nisan'da bin 109 üründe ihracatı kestiklerini, ardından da "Dünya'da bir örnek teşkil etmek için" ithalat ve ihracatı kapattıklarını öne sürdü.
Bakan, konuşması sırasında konuyla ilgili haberler için "etki ajanlığı yapan çevrelerin yalan dolan haberleri" ifadelerini kullandı:
"Daha sonra 'üçüncü ülkelerden mal gönderiliyor' hezeyanları başladı. Türkiye'den kaçmış ve Türkiye aleyhine etki ajanlığı yapan çevrelerin yalan dolan haberlerine bakarak söylendi. Türkiye'den Derince limanından 70-80'in üzerinde geminin petrol yükleyip tanker gemilerinin İsrail'e yakıt taşıdığı suçlaması yapıldı. Bunu kontrol ettirdik ne gemi isimleri doğru ne tarihler doğru. Tankerler ise petrol taşımış gibi gösterildi. Uçaklar da gemiler gibi bir yere gittikleri zaman mazotları, yakıtları bittiğinde oradan yakıt tazelerler. Bu tamamen bilgisayar kurgusu bir kağıttır. Bu Tüpraş'tan yakıt gönderildi gibi sunuldu. Biz yanlış yapsak devlette 5 milyon insan çalışıyor, gümrüklerde, ihracatçı birliklerinde. Hemen zaten size gelir söylerler. Mayıs'tan bu yana kimse bunu iddia edemez."
ANKA'da yer verilen bilgiye göre, muhalefet vekilleri Bakan Bolat'ın bu çıkışına, "Daha yasa geçmeden 'etki ajanlığı' demeye başladınız. Bize belge gösterin" diyerek tepki gösterdi.
'Gidin Filistin hükümetiyle görüşün'
"Gidin Filistin hükümetiyle görüşün, Filistin Büyükelçisi Ankara'da" diyen Bakan Bolat, konuşmasını şöyle tamamladı:
"Mayıs'tan bu yana İsrail’le ilgili rakamlar ihracatta da ithalatta da sıfır. Biz es kaza desek ki 'Filistin'i de ambargo kapsamına alıyoruz ve göndermeyeceğiz' desek bu sefer de 'zavallı Filistin'e de ambargo koyan bu hükümet' denilecekti. Üçüncü ülkelerden yapılması konusunda ise artışları söyleyeyim. İngiltere'den ihracatımızda 2 milyar dolar artış var. Bu da mı İsrail'e gidiyor? Amerika, Suudi Arabistan' artış var. Mısır'a sadece 300 milyon dolar artış var, Mısır'a yapılan çelik ihracatı 586 milyon dolardan 450 milyon dolara düşmüş. Yunanistan'a ihracatımızda yüzde 10 artış var. İngiltere'ye ihracatımızda yüzde 22, Meksika'ya yüzde 16, Romanya'ya yüzde 15 var. Filistin'de de bir ekonomi dönüyor. Niye bunları görmezden geliyorsunuz? Benim size tavsiyem gidin Filistin'e denetleyin. Filistin hükümetiyle görüşün, Filistin Büyükelçisi Ankara'da."
Türkiye'nin kağıt üstünde kalan İsrail saldırganlığı tepkisi
Bakan unuttuysa, biz hatırlatma yapalım.
Tüm bu ticari veriler bir yana, Türkiye hükümeti, Malatya'daki Kürecik Radar Üssü ve NATO üyeliği kapsamında istihbarat paylaşımı, İsrail’e petrol taşınması ve İsrail ordusunun donatılmasındaki rolüyle de İsrail’in yanında taraf oldu.
2012'de NATO tarafından balistik füze saldırılarına karşı erken uyarı radarı olarak kullanılmak üzere kurulan Malatya Kürecik Radar Üssü, İran-İsrail arasında en önemli radar üssü. Kürecik radar sisteminden elde edilen verilerin İran’ın İsrail’e karşı fırlattığı füzelerin erken tespit edilip durdurulmasında kullanıldığı düşünülüyor.
İsrail ordusunun yakıt ihtiyacını karşılayan Azeri petrolü İsrail’e Bakü-Tiflis-Ceyhan boru hattı üzerinden taşınıyor. Türkiye istese Azeri yakıtının İsrail'e gidişini engelleme kararı alarak, İsrail'e İran füzelerinden çok daha ağır darbe indirebilir.
Türkiye'nin bu konuda onurlu ve bağımsız bir pozisyon alma şansı da yok, çünkü NATO üyesi. NATO üyeliği kapsamında yapılan istihbarat paylaşımı, İsrail'le de yapılıyor.
