İran'da "İyiliği Emretme ve Kötülükten Sakındırma Merkezi" Sözcüsü Ali Hanmuhammedi, kolluk kuvvetlerinin bünyesinde yer alan ve "ahlak polisi" olarak bilinen İrşad Devriyeleri'nin görevinin sona erdiğini açıkladı. İran'da İyiliği Emretme ve Kötülükten Sakındırma Merkezleri, ülke yönetiminin topluma dayattığı kuralları denetleyen kurumları temsil ediyor.

Ayetullah Humeyni'nin ailesine ait "Cameran" internet sitesine konuşan Hanmuhammedi, İran Başsavcısı Muhammed Cafer Muntazeri'nin ahlak polisiyle ilgili açıklamalarına ilişkin bir soruyu yanıtladı. Başörtüsü konusunda yeni planlamalar yapıldığını belirten Hanmuhammedi, "Ülkede tesettür tartışması kamuoyunda dile getirilen bir taleptir ve şu anda bu konuyla ilgili kararlar alınmaktadır. Savcılık ve yargı yetkililerinin talimatıyla Kolluk Kuvvetleri tarafından yürütülen Ahlak ve Sosyal Güvenlik Devriyeleri'nin görevi sona ermiştir" dedi.

İranlı yetkili, başörtüsü uygulamasının "daha modern yöntemlerle teknolojiden de faydalanılarak devam edebileceğini" ve bu konudaki kararın farklı yetkililer tarafından alınacağını sözlerine ekledi.

Başörtüsü zorunluluğunun esnetilmesi gündemde

İran'da başörtüsü kurallarına uymadığı gerekçesiyle gözaltına alınan Mahsa Amini'nin polis nezaretinde ölümü üzerine başlayan protestolar, ülkede 1979'dan bu yana uygulanan zorunlu başörtüsü yasasının kaldırılması veya esnetilmesi taleplerini yeniden gündeme getirmişti.

Cumhurbaşkanlığı Halkla İletişim Merkezi Başkanı Ahmed Salihi, 30 Kasım'da resmi haber ajansı IRNA'da yayımlanan açıklamasında, "Toplumda yetkililere iletilen başörtüsü özgürlüğü talepleri var" ifadelerini kullanmıştı.

İran Genel Başsavcısı Muhammed Cafer Muntazeri ise 2 Aralık'ta yaptığı açıklamada, Meclis ve Cumhurbaşkanlığına bağlı Devrim Yüksek Konseyinin "başörtüsü" konusu üzerinde çalıştığını ve yakın zamanda sonucun açıklanacağını söylemişti.

Resmi televizyon yalanlamıştı

Muntazeri, İrşad Devriyeleri'nin güncel durumu hakkında, "Ahlak polisinin Yargı Erki ile hiçbir ilişkisi yoktur. Ahlak polisi, geçmişte nerede kurulduysa orada kapatılmıştır" demişti.

Söz konusu açıklama, medyada "ahlak polisi" uygulamasının kaldırıldığına dair yorumlara neden olmuştu. İran devlet televizyonu ise Başsavcı'nın açıklamasının "çarptırıldığını" ve uygulamanın sona erdiğine dair haberlerin doğru olmadığını açıklamıştı.

İrşad devriyeleri

İran'da resmi adıyla Gasht-e Ershad ya da "Rehberlik Devriyesi" olarak bilinen ahlak polisine bağlı İrşad devriyeleri, 2006 yılında Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad döneminde kadınların başını örten "tesettür kültürünü yaymak" amacıyla kurulmuştu.

Birimler 2006 yılında kadınları baskılamak için devriyeye başladı. Birimlerin ülkede molla rejiminin kurulduğu 1979'dan sonra kurulması nedeniyle, İrşad devriyelerinin kaldırılmasının "İslam devrimine" karşı olmayacağını savunan yorumlar yapılıyor.

İranlı yetkililerin İrşad devriyelerini lağvettiklerini açıklamasına rağmen, ahlak polisi içerisinde ayrı bir birim kurum kurulmayacağı veya form değiştirip işlevine devam edip etmeyeceği belli değil.