Fas'a 'satılan' İHA'ların hikayesi: Büyük kıyak...

Bayraktar insansız hava araçları Fas'a diğer ülkelere verilenin yarı fiyatına verildi. Yapılan bu büyük indirimin nedenine dair bir açıklama bulunmuyor.

Haber Merkezi

Geçtiğimiz ay 13 Bayraktar TB2 İHA'sının Fas'a satışı için Türkiye 70 milyon dolarlık bir sözleşmeye imza attı. Anlaşma kapsamında Fas Kraliyet Silahlı Kuvvetleri için ayrıca Fas'taki bir havalimanına İHA komuta üssü de inşa edilecekti.

Bu sözleşmede dikkat çekense bu sözleşmenin diğer ülkelere yönelik satışların yaklaşık yarısı bir bedele imzalanması oldu.

İki yıl önce 6 İHA 70 milyon dolara satılmıştı

Fas'a 13 İHA geçtiğimiz ay 70 milyon dolara satılırken iki yıl önce Ukrayna'ya 69 milyon dolar karşılığında sadece 6 İHA verilmişti. Keza 2017 yılında Katar'la Baykar'ın yaptığı anlaşma da Ukrayna'nınkiyle paralellik gösteriyordu.

Batı Sahra'da işgal ettiği topraklarda yürüttüğü savaş sırasında yabancı devletlerden edindiği İHA'ları kullanan Fas'ın en büyük silah tedarikçileri arasında Türkiye, Fransa ve gayri resmi yollarla İsrail bulunuyor. İsrail'in Heron Mark II İHA'larından 3 tanesini Fransa üzerinden 48 milyon dolara Kuzey Afrika ülkesine satılmıştı.

Fas'la İsrail Donald Trump'ın "İbrahim Anlaşmaları" dolayısıyla yakın zamanda resmi olarak ilişki kurmaya başlamış durumdalar, dolayısıyla gelecekte bu silah ticareti için bir "aracıya" gerek olmayabilir.

Diğer ülkeler Fas'a yönelik silah satışlarında Türkiye kadar "bonkör" davranmazken Bayraktar İHA'larında uygulanan büyük indirimin arka planı bilinmiyor.

Peker'in 'Fas macerası'

Ülkücü mafya lideri Sedat Peker bu sabah yayınladığı videosunda arandığı BAE'ye yerleşmeden önce Fas'a kaçtığını ve burada bir müddet kaldığını belirtirken şöyle demişti:

"Benim olmadığım gün, Fas'ta olduğum gün Makedonya'da operasyon, gözaltı dediler, aynı gün Türkiye'de operasyon yaptılar. Ben Fas'tan gelecektim, bu operasyona kılıf yapacaklardı. Bir araştırsanıza gazeteciler, Fas'a insansız hava aracı hibe edilmiş mi, çok düşük paralara verilmiş mi? Fas'tan çıkacağız, uçuş iptal. Tabii ben binmedim uçağa, girdim insanların içine."  

Kısacası Peker, kendisinin teslim edilmesi karşılığında Fas'a büyük bir indirimle İHA verildiğini söylüyordu. Peker'in sözünü ettiği süreçle Fas'a satılan İHA'ların teslimi birbirine yakın zamanlara denk geliyor. 

Şu ana kadar iddialara dair Türkiye'den ilgili hiçbir kurum resmi bir açıklamada bulunmuş değil.

Başka satışlar da var

Fas'a Türkiye'nin silah satışları/hibeleri sadece dronlardan oluşmuyor. SİHA satışının ardından 14 Mayıs'ta Fas Kraliyet Silahlı Kuvvetlerinin 65. yıldönümünü kutlamak için yayınlanan bir propaganda videosunda Nurol Makina tarafından üretilen Ejder Yalçın adlı 4 x 4 aracına yer verdi. Geçtiğimiz gün silah ticareti takip ajansı Janes gösterilen aracın Türkiye menşeli, Ejder Yalçın olduğunu doğrularken Nurol Makina, Janes'e Fas'ın 4 × 4 korumalı mobilite aracı sipariş edip etmediği konusunda yorum yapamayacağını ve Aselsan'ın ülkeyi "henüz müşterilerinden biri olarak tanımlamadığını" söyledi.

Öte yandan yakın zamanda sosyal medya üzerinden yayınlanan askerlerin amatör çektiği videolar ve fotoğraflarda, Çadlı askerler Ejder Yalçın'ı çalıştırırken görüldü.

Türkiye, BM Konvansiyonel Silah Siciline 2018 yılında Çad'a  20 zırhlı personel taşıyıcı ihraç ettiğini söyledi. Bunların söz konusu Ejder Yalçın olma ihtimalleri yüksek.

Türkiye Savunma Sanayii Başkanlığı Başkanı Aralık 2020'de Tunus'un Ejder Yalçın'ları, TAI Anka insansız hava araçları ve BMC Kirpi zırhlı araçları da dahil olmak üzere Türk şirketlerine 150 milyon dolarlık sipariş verdiğini söylemişti. Henüz "resmi" olarak doğrulanmamış olsa da Fas'ın da bu listeye yakın zamanda gireceği anlaşılıyor.