ABD BM Güvenlik Konseyi'nde Gazze’de acil ateşkes çağrısı yapan tasarıyı bir kez daha veto etti. ABD’nin bu tutumuna çeşitli ülkeler tepki gösterdi.
Dış Haberler
İsrail’in Filistinli sivillere dönük saldırıları sürerken Cezayir’in Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne (BMGK) sunduğu acil ateşkes tasarısı ABD tarafından veto edildi.
Sözkonusu karar tasarısı Gazze’de acilen insani ateşkes sağlanmasını talep ediyordu. Tasarı sivillere yönelik her türlü saldırıyı kınarken, aynı zamanda Filistin halkının yer değiştirmeye zorlanmasına da karşı çıkıyordu. Karar aynı zamanda uluslararası hukuka uyma çağrısı yaparken, Gazze’ye insani yardımların engelsiz olarak ulaştırılmasını ve tüm esirlerin serbest bırakılmasını talep ediyordu.
15 üyeden oluşan BMGK’de tasarıya ilişkin oylamada 13 üye ülke "evet" oyu kullanırken İngiltere çekimser kaldı. ABD ise tasarıya ret oyu kullanan tek ülke oldu.
İsrail'in yeni kara harekatına yeşil ışık mı?
ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Linda Thomas-Greenfield, Güvenlik Konseyi’ne hitaben yaptığı konuşmada Hamas elindeki rehineleri bırakmadığı sürece ateşkes sağlanamayacağını belirtti ve bu tarz bir ateşkesin diplomatik çabaları baltalayabileceğini söyledi. ABD'nin tasarıyı İsrail’in yeni bir kara harekatının önünü açmak için veto ettiği iddialarına karşı ise Greenfield, Filistin’in Refah bölgesine hiçbir operasyon yapılmaması için İsrail’e baskı kurduklarını öne sürdü.
Cezayir'in BM Daimi Temsilcisi Amar Bendjama, oylama öncesinde yaptığı açıklamada, “Konsey ateşkes çağrısı yapmadan önce daha kaç masum canın kurban edilmesi gerek?" sorusunu sormuştu.
Rusya'nın BM Daimi Temsilcisi Vasiliy Nebenziya ise ülkesinin 16 Ekim 2023'te ateşkes çağrısı yaptığını ancak kabul edilmediğini hatırlatarak, "Eylemsizliğin maliyeti 28 binden fazla can kaybı olmuştur” ve “Bunun toplu sorumluluğu, BM Güvenlik Konseyi'nin Batılı ülkelerindedir" sözlerini sarf etti.
ABD daha önce 16, 18 ve 25 Ekim 2023 ile 8 Aralık 2023'te BMGK'de Gazze'ye ilişkin sunulan karar tasarılarını veto etmiş, BM Genel Kurulu'nda 13 Aralık 2023’te 153 ülkenin evet oyu verdiği Gazze'de acilen insani ateşkes talebinde bulunulan karar tasarısı için de "hayır" oyu kullanan 10 ülkeden biri olmuştu.
ABD’nin kararı tepki topladı
Çin’in BM Daimi Temsilcisi Cang Cün yaptığı açıklamada ülkesinin Washington’ın kararından hayal kırıklığı duyduğunu belirtti. Cang’a göre ABD’nin bu konudaki tutumu yanlış bir mesaj veriyor ve Gazze’deki durumu daha da tehlikeli hale getiriyor. Çinli diplomata göre “diplomatik çabaları kesintiye uğratacağı” gerekçesinin savunulabilir bir yanı yok: “Güvenlik Konseyi veto yüzünden adaleti yerine getirme sorumluluğunu bir tarafa bırakamaz.”
Fransa'nın BM Daimi Temsilcisi Nicolas de Riviere de konuya ilişkin sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, "Fransa, sahadaki korkunç duruma bakıldığında Gazze'de ateşkes çağrısı yapan karar tasarısının kabul edilememiş olmasından üzüntü duymaktadır. Tüm rehineler serbest bırakılmalı ve ateşkes derhal uygulanmalıdır. Fransa bu amaçla BM Güvenlik Konseyi'ndeki kararlılığını sürdürecek" dedi.
Filistin'in BM Daimi Temsilcisi Riyad Mansur da karar tasarısının veto edilmesini kınayarak, "Bu oturum sona erdiğinde Konsey'in eylemsizliği nedeniyle 25'ten fazla Filistinli ölmüş olacak. Bu, daha fazla bebeğin öldürüleceği anlamına geliyor" ifadesini kullandı.
