Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) Yönetim Kurulu Başkanı Musa Çeçen, EMO'nun Ankara'daki Genel Merkezi'nde düzenlediği elektrik dağıtım özelleştirmelerine ilişkin basın toplantısında, enerji alanında özelleştirmeler yoluyla AKP yandaşı sermaye gruplarına rant aktarımı yapıldığını bildirdi.
Çeçen, "siyasal iktidarlar kendi yandaş sermaye gruplarının yaratılması ve bu gruplara kaynak aktarımı için özelleştirmeyi bir araç olarak kullanmakta, bunun için 'Ali Cengiz oyunları'na başvurmaktan çekinmemektedir. Türkiye'de bugüne kadar yaşanan özelleştirme örnekleri bu gerçeği yeterince açık bir şekilde ortaya koymuştur" diye konuştu.
"AKP yandaşı şirketler, alıcı şirketlere monte ediliyor"
Elektrik dağıtım ihaleleri için hazırlanan şartnamelerin, AKP yandaşı şirketlerin, alıcı şirketlere monte edilmesini sağlayacak bir içeriğe sahip olduğunu tespit ettiklerini açıklayan Çeçen, bu şartnamelerde, bundan önceki kamu ihaleleri ve özelleştirme ihalelerinde görülmemiş bir şekilde, alıcı şirketin hissedarlık yapısının değiştirilmesine olanak sağlandığını söyledi.
Çeçen, ihale şartnamelerinde, ihalede kazanan şirketin, devralmak için oluşturacağı şirkete yüzde 49'a kadar başka bir şirketin "ihale sonrası" girmesine olanak tanıyan bir hükme yer verildiğine dikkati çekti.
Yandaş şirketlere rant aktarma konusunda, Adıyaman-Kahramanmaraş elektrik dağıtımı özelleştirilmesini örnek gösteren Çeçen, dağıtımın 13 yıl önceki ihaleyle özel sektöre devredilmeye çalışılması aşamasında bir "yandaş bir sermaye grubu"nun alıcı diğer şirkete sokulması için uğraşıldığını tespit ettiklerini, söz konusu hileli devir işleminin yapılması durumunda EMO olarak hukuki yollar başta olmak üzere her türlü platformda gereken mücadeleyi vereceklerini söyledi.
Meram elektrik dağıtımındaki ayak oyunları
Bu tür uygulamaların diğer dağıtım özelleştirmelerinde de yaşandığını kaydeden Çeçen, bu dönemde yapılan özelleştirmelerde, ihale şartnamesi yoluyla, "alıcı şirketin ortaklık yapısına müdahale edilebilmesi"nin kural haline getirildiğinin ortaya çıktığını bildirdi.
Musa Çeçen, son olarak Meram Elektrik Dağıtım'ının özelleştirilmesinde, ihalede en yüksek teklifi veren ve Özelleştirme Yüksek Kurulu (ÖYK) kararıyla bölgeyi devralmasına karar verilen şirketin başka, alıcı şirketin ortaklık yapısının ise başka hale getirildiğini ifade etti. Çeçen, Meram'da oynanan oyunları şu şekilde açığa serdi:
"Konya, Karaman, Ereğli, Niğde, Aksaray, Nevşehir, Kırşehir ve Akşehir'i kapsayan Meram elektrik dağıtım bölgesi bir hafta önce özel şirkete devredilmiştir. Burada da ihaleyi kazanan şirket, devir öncesinde değişmiştir. Devredilen şirkete bakıldığında, ihaleye rakip olarak giren iki şirketin ihale sonrası ortaklık kurdukları anlaşılmaktadır. Meram ihalesinde, en yüksek teklifi Alsim Alarko vermiştir. Rekabet Kurulu'nun yaptığı inceleme üzerine ÖYK da 30 Nisan 2009 tarihinde bölge dağıtım şirketinin Alsim Alarko'ya satılmasında karar kılmıştır.
Ancak devir öncesinde Alsim Alarko'nun ihalede rakibi olan ve üçüncü sırada yer alan Cengiz İnşaat ile ortaklık kurarak Alcen adlı şirketi kurduğu görülmektedir. Bir şirketin tek başına ihaleye girip kazandıktan sonra rakibi olan şirketi yanına ortak olarak alması nasıl açıklanabilir? İhalede rakip olan şirketlerin ihale sonuçlandıktan sonra aynı iş için ortaklık ilişkisine girmeleri ihalenin güvenilirliğini de sorgulanır hale getirmektedir."
"Elektrik özelleştirmelerine son verilsin"
Yandaş sermaye gruplarına kaynak aktarımının bedelini özelleştirmeler sonrasında halkın faturaları aracılığıyla ödediğini belirten EMO Yönetim Kurulu Başkanı Çeçen, enerji alanındaki özelleştirmelerin halka yansıyan yüzünün işsizlik, pahalı elektrik, elektrik alanında yatırım açığı olduğunu kaydetti.
Gelinen aşamada kamunun santrallarının çalıştırılmadığını, özel şirket santrallarının ise "kara borsa" üzerinden pahalı elektrik satışına devam ettiğini ifade eden Çeçen, "elektrik alanındaki özelleştirme uygulamalarına derhal son verilmeli, elektrik hizmeti, siyasal bağlantılardan uzak, kamu yararına yönetimi sağlayacak bir yapılanmaya kavuşturulmalıdır" dedi.
(soL-Ekonomi)