Kapitalizm mezara dek kovalıyor: Ölü bedenlerini satanların öyküsü

Ölü beden komisyoncuları, yoksulları hedef alıyor. Ölülerini gömemeyen yoksullar, bedenlerini teslim ettikleri komisyoncular aracılığıyla bazen ücretsiz bazen de daha ucuza, gömü hizmetine erişmeye çalışıyor.

Haber Merkezi

ABD’nin Colorado eyaletinde FBI, cenaze evi ve ikinci bir iş olarak insan vücudu parçaları satan Sunset Mesa şirketinin eski çalışanlarının ifadelerini aldı.

Reuters'tan Brian Grow, Megan Hess’in işlettiği şirkette çalışan en az 4 kişinin, ölü beden ticareti işinin ayrıntılarını anlattığını belirtti.

Konuyla ilgili soruşturma, Reuters’ın Hess’in şirketinde çalışan yarım düzine işçiyle görüşmesini haberleştirmesinden kısa bir süre sonra başlamıştı.

Kari Escher isimli eski bir çalışan, Hess’in annesi Shirley Koch’un çalışma pratiğinden özellikle rahatsız olduğunu, bedenleri mumyalayan ya da satışı için parçalara ayıran kadının, bazı cesetlerden “altın diş ya da dolgu”ları çektiğini söyledi.

Escher; “Bir keresinde bana altın diş koleksiyonunu göstermişti” dedi. Altın diş koleksiyoneri kadın, bir yıl önceki koleksiyonunu satıp tüm aileyi Kaliforniya’daki Disneyland’a götürdüğünü de anlatmıştı.

Reuters’ın telefonla ulaştığı “koleksiyoner”, görüş bildirmeyi reddetti ve “İlgilenmiyorum, teşekkürler” dedi. Ajans, Hess ve avukatına konuyla ilgili yolladığı sorulara da yanıt alamadı.

BEDEN KOMİSYONCULARI YOKSULLARI HEDEF ALIYOR

ABD’de hiçbir federal yasa, insan bedeni parçalarının araştırma ve eğitim amaçlı kullanımına ilişkin tanımlama yapmıyor.

Örneğin Colorado ve başka bir dizi eyalette, cenaze evleri için de ölülerden çıkan parçaları satmak yasal görülüyor. Yine cenaze evi ya da krematoryum olarak işletilen bir kurumun, ölü beden parçalarının ticaretini yapması yasalara uygun.

Öte yandan ABD’de, bahsi geçen kurum dışında cenaze evi, krematoryum ve beden parçaları satıcılığının aynı şirket çatısı altında yapıldığı bir başka örnek yok.

Cenaze endüstrisinde çalışan pek çok kişi, bu tip çok amaçlı kurumların etik kaygıları şiddetlendirdiğini belirtiyor. Bir cenaze müdürü olan Steve Palmer, ucuz bir tören yapmak yerine, beden parçalarını satmanın daha kârlı olduğunu söylüyor. Palmer; “Vücut parçalarıyla ilgili ikinci bir iş yalnızca sorun yaratıyor. Bunu yaptığınızda etikten söz edemezsiniz. Bedene muameleye değil, ne kadar para ettiğine bakıyorsunuz” diyor.

 Sunset Mesa'nın patronu Megan Hess

Hess’in şirketi Sunset Mesa, Montrose’daki binasında iki “hizmet”i de veriyor. 

Beden komisyoncusu kadının avukatları Reuters’e “herhangi bir nedenle Hess çalışanlarıyla ilişki kurmaktan kaçınmasını” önermiş. FBI da konuyla ilgili yorum yapmayı reddediyor. Ancak şirketle ilgili 9 şikayet olduğu ve bunun bu kurumlara dönük yapılan şikayet ortalamasının üstünde olduğundan bahsediliyor.

‘SEPETE EKLE’ SEÇENEĞİYLE BEDEN KOMİSYONCULUĞU

Dikkat çeken nokta ise, olayın mahkemeye intikal etmesinden bir süre önce, Hess’in Reuters’a “ılımlı” bir röportaj vermiş olması. Röportajda şirketinden “küçük bir aile şirketi” olarak bahseden Hess, Hotmail üzerinden sipariş aldıklarını, annesiyle birlikte bir ayda ortalama 10 kadavra üzerinde çalıştıklarını, babasının ise krematoryum kısmıyla ilgilendiğini söyledi. Tüm iş hacimlerinin yüzde 15’inin beden bağışı üzerine olduğunu belirten Hess, bunun önemli bir kamu hizmeti olduğunu vurguladı ve insanlara yardım etmeyi sevdiğini iddia etti.

Hess, beden bağışı işine çevrimiçi bir kolaylık getirmiş. Krematoryumun internet sitesinde donörler bir menüden form dolduruyor ve “sepete ekle” seçeneğine tıklayıp kredi kartı numarasını girerek bağış yapabiliyor. Aynı sitede Hess, cenaze bilimlerinde yaptığı doktoranın da bilgisini paylaşmış. Ancak bir muhabir konunun üstüne gidince “sepete ekle” butonu ve doktora derecesi bilgisi yerinden olmuş. Çünkü ABD’de böyle bir doktora alanı yok. Üstelik Hess lise mezunu ve sonraki biyografisinde kendini “veteriner bilimleri sevgisiyle dolu” olarak tanımlıyor.

Donör Hizmetleri gibi “beden komisyoncusu” kurumlar, nakil dışı doku bankaları olarak da biliniyor. Organ ve canlı doku transferinden ayrı bir iş yapan bu kurumlar, araştırma ya da eğitimde kullanılmak üzere kadavraları ya da vücut parçalarını satabiliyor ve herhangi bir federal kanun bu iş üzerinde hüküm belirtmiyor, hiçbir eyalet yasası herhangi bir gözetim sağlamıyor.  Bu da, hemen hemen herkesin, uzmanlığından bağımsız olarak insan kalıntılarını incelemesi ve satması anlamına geliyor.

Reuters, son beş yıl boyunca Birleşik Devletler'de aktif olan 34 “beden komisyoncusu” tespit etti. Komisyoncuların 25’i kâr amacı gütmeyen kuruluşlar olarak geçiyor.

Sunset Mesa'da, basit bir gömü töreni için 1.995 dolar ve ölü yakma için 695 dolar talep ediliyor. Bir vücut mumyalanırsa da faturada, ekstra ücretler beliriyor. Öte yandan Hess, ailelerden beden bağışı durumunda fazladan 195 dolar da ödeme alıyor.

Sunset Mesa için çalışan bir çiçekçi, Hess’in bir sohbetleri sırasında kendisine vücut parçalarını satarak aylık olarak elde ettiği gelirin 40 bin dolar olduğunu söylediğini belirtiyor.

EMEKLİ DUNLAP VE TAKMA GÖZ HİKAYESİ

Hess'in bağışçılarından biri, beyin tümörü nedeniyle yaşamını yitiren Rex Dunlap’ın hikayesi ise oldukça ilginç. Emekli Dunlap, 2016’da 78 yaşında ölmeden önce, vücudunun bir bölümünü bağışladı. Bu anlaşmayla standart 695 dolarlık ölü yakma ücreti yerine Dunlap, Hess’e 495 dolar ödedi ancak özel bir talebi oldu. Çocukken geçirdiği bir kaza nedeniyle takma gözü olan Dunlap, gözün arkadaşına bırakılmasını istedi. Arkadaşı Dunlap’tan kalan küllerin yarısı ve takma gözünü yaşlı adamın babasının mezarının yanına “İşte, sana bakıyorum” notuyla gömecek, küllerin kalanını ise annesinin mezarına götürecekti.

Ancak işler yolunda gitmedi.

Dunlap'ın yeğeni Meme Eberspacher, amcasının öldüğü gece başındaydı. Sunset Mesa’nın “altın diş koleksiyoneri” Shirley Koch cesedi almaya geldiğini söyledi. Eberspacher, Koch'a takma gözün geri gönderilmesi gerektiğini hatırlattı ama göz hiçbir zaman geri gelmedi.

Çünkü Sunset Mesa, Dunlap’ın kafasını sattı, bu sırada gözü çıkarmadı ve daha sonra satışın gerçekleştirildiği kişinin bilgilerine ulaşılamadığı için, yaşlı adamın vasiyeti yerine getirilemedi.

Dunlap’ın yeğeni gözü kaybettiği için Hess'i dava etmekle tehdit edince, beden komisyoncusunun önerisi ise, 500 dolarlık bir çek artı Dunlap’ın ödediği paranın iade edilmesi oldu.

 Dunlap'ın arkadaşı Ron Mabry

YOKSULLAR ÖLÜLERİNİ GÖMEMİYOR, SATIYOR

Vücut parçalarını satan çoğu komisyoncu, vericinin vücudunun kalan bölümünü ücretsiz ya da Hess örneğinde olduğu gibi daha az bir ek ücretle gömmeyi ya da yakmayı vaat ediyor. Bu da ölülerini gömecek parayı denkleştiremeyen yoksullar için mecbur kalınan bir “çözüm” oluyor.

Donör Hizmetleri ve benzer kurumlar üzerinde yapılan işleme “bağış” dense de, bu daha ziyade rehin vermeye benziyor. Sizden geriye kalan bedeninize gerekli işlemin yapılabilmesi için, onu rehin vererek cenaze masrafları sorununun çözülmesini sağlıyorsunuz.

Sunset Mesa ya da diğerleri… Beden komisyonculuğu gerçeği, kapitalizmin her gün yenisini ürettiği çözümsüzlüklerin vardığı noktayı gösteriyor.

Emek gücünüzün ürettiğine el koymak, paranın düzenine yetmiyor, cansız bedenler de kâr kapısı oluyor.

İnsanlık bu düzenle hesaplaşmadıkça, mezarına dek kovalanıyor.