İlkay Çelen
Kocaeli'nin Dilovası ilçesi, uzun süre sonra, Türkiye'nin en ciddi çevre sorunlarından birinin yaşandığı ve kanser vakalarının sürekli arttığı ilçe olarak değil, başka bir olayla ülke gündemine girdi: 14 Ağustos Perşembe günü, 10 kişi, geride yalnızca birer not bırakarak Suriye'ye, Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) veyahut yeni adıyla İslam Devleti örgütüne katılmak üzere ayrılmıştı.
Ertesi gün Dilovası'na gittik. IŞİD'e katılan gençlerden Ahmet'in ailesinin evini ziyaret ettik. Ahmet, 9 diğer kişiyle birlikte 34 RTZ 76 plakalı bir Hyundai marka bir kamyonete binip giderken ilçe halkı tarafından görülmüş. Aile konuyu Emniyet'e ve Kaymakamlık'a iletse de, sonuç alamamış.
'Nakşibendi tarikatına katıldığını duyduk'
Ahmet'in örgüte sempatisi ne zaman başladı? Annesi anlatıyor: “Oğlum son bir yıldır 5 vakit namaz kılmaya başladı. Sonradan, Nakşibendi tarikatına katıldığını duyduk. Bize tarikat üyelerini övüp dururdu.”
Ahmet'in evi, Dilovası'nın Orhangazi mahallesinde. Mahallede dinci örgütlenme çok hakim. Nakşibendi tarikatının yanı sıra İsmailağa Cemaati de mahallede epey güçlü.
'Siz kafirsiniz, sizden nefret ediyorum'
“Mahalledeki tarikat üyeleri, kim oldukları bilinen insanlardı. Fakat sonradan Ahmet'in çevresindeki insanlar değişmeye başladı. Ahmet'in bana ve babasına karşı davranışları da... Bizlere, 'Siz kafirsiniz ve beni de kafir olarak yetiştirdiğiniz için sizden nefret ediyorum' biçiminde tepkiler vermeye başladı."
Ahmet, bir süre sonra evin üst katında, tek başına yaşamaya başlamış. Ev halkıyla, yani ailesiyle tüm iletişimini kesmiş. Sonunda, Perşembe günü, ardında yalnızca “Ben Suriye'ye gidiyorum ve Türkiye, İslam Devleti olasıya kadar dönmeyeceğim” yazılı bir not bırakarak gitmiş.
'TV'de bayrakları göründe farkına vardık'
Mahalle halkı, IŞİD örgütlenmesinin farkına geç varmış. Bir mahalle sakini, “Artık adamları tanıyoruz. Yaklaşık bir buçuk yıldır mahalledeler. Arabalarının camlarına IŞİD bayrağının çıkartmasını yapıştırıyorlar. Tabii biz bunu, ancak IŞİD eylemleri televizyonda gösterilmeye başlandıktan sonra anlayabildik.”
Kim bu IŞİD'liler? Oluşturulan şebekeyi anlamak için, birçok mahalleliyle konuştuk. Birçoğu, mahallenin tam ortasında yer alan bir markete işaret ediyor. “IŞİD'e mali desteği bunlar sağlıyor. Her pazar piknik yaparlar, tüm malzemelerini bu bakkaldan alırlar.” Mahallenin gençleri, marketlere ilgili farklı iddialara sahip. Gençlere göre marketin sahibi, uyuşturucu satıcısı olarak biliniyor.
Karamürsel'de eğitim kampı, Bosna'dan gelen cihatçılar
Ahmet'in babası, IŞİD şebekesinin, mahalledeki esnaftan ibaret olmadığını, yurtdışı bağlantıları olduğunu söylüyor: “Ahmet sık sık Karamürsel'e gitmeye başlamıştı. 'Ne yapıyorsun oğlum Karamürsel'de?' diye sorduğumda, 'Gezmeye gidiyorum' diye kestirip atardı. Dün oğlan IŞİD'e katılmaya gidince, birden aklıma geldi. Yerel gazete, Karamürsel'de IŞİD'in eğitim kampı olduğunu yazmıştı. Ayrıca 5 ay önce Bosna'dan birkaç adam buraya gelmiş, ardından sessiz sedasız ayrılmıştı. Tuttukları evi hem ibadethane hem örgütlenme yeri olarak kullanıyorlardı.”
Dilovası'nda görüştüğümüz insanlar, AKP'nin bu örgütlenmeye destek olduğu fikrinde. Konuyla ilgili bilgi almak için gittiğimiz Emniyet Müdürlüğü'nde, yalnızca giden 10 kişiden şimdilik bir haber olmadığı yanıtı aldık. Kaymakamlık'sa birilerinin IŞİD'e katıldığından haberdar olmadıklarını söyledi.
Şebeke farklı ilçelere yayılmış
Biz Dilovası'nda Ahmet'in ailesinin yanındayken, Gebze'nin Gaziler Mahallesi'nden çocukları IŞİD'e katılmak üzere ülkeyi terk eden bir başka aile çıkageliyor. İki aile birbirlerine bildiklerini anlattığı sırada, katılım sayısının 10'un epey üstünde, kurulan şebekenin ise Dilovası'nı aştığı anlaşılıyor.
İddiaya göre IŞİD'in bölgede 3 kola ayrılan bir yapılanması var. Bunlar Dilovası, Darıca ve Gebze ayakları. Orhangazi mahallesinde, şebekenin sorumlusunun, Nakşibendi tarikatı üyesi bir inşaat işçisi olduğu öne sürülüyor. Bu kişi, tarikat üyesi olarak sonradan mahalleye yerleşmiş ve örgütlenmeye başlamış. 10 kişinin Suriye'ye gitmeye çalıştığı Perşembe günü, ilginç bir tesadüfle, o da sınıra doğru giderken Aksaray'da polis kontrolünde yakalanmış. Fakat kısa sürede serbest bırakılmış.
Örgüt sorumlusu 'gazeteci'
Gebze Gaziler, Dilovası Orhangazi ve Darıca kollarını koordine eden kişi olarak Gebzeliler, Abdülkadir P. ve eşi Z. P.'ye işaret ediyor. Abdülkadir P., kendisini Takva Haber internet sitesinde dış haber muhabiri olarak tanıtıyor. Sosyal medyada etkin olan Abdülkadir, sık sık cihat ve şeriat yanlısı paylaşımlar yapıyor. Takva Haber, son olarak Haziran ayında yayımladığı “5. Yıl Manifestomuz” isimli metinde, “Takva Haber olarak yayın hayatımızın başından bu yana akidemizden taviz vermeme geleneğimizi sürdürdük ve Irak Şam İslam Devleti'ne medya desteği vereceğimizi açık ve net bir şekilde ortaya koyduk” demişti.
Kim gidiyor Suriye'ye? Dilovası sakinleri, gidenlerin ağırlıklı olarak 20'li yaşlarda, işsiz gençler olduğunu söylüyor. 18 yaşın altında gidenler de var, fakat bazıları sınırı geçerken yakalanıp geri yollanıyor. Bir mahalle sakini, “İki aile, yanlarına çocuklarını da alıp gitti. 4 çocuk toplam, en ufağı 1 yaşında, en büyüğü 4. Mahalleliyle hemen hiç görüşmeden, sessizce cihada gittiler.”
Gerici politikaların tarikat ve cemaatleri palazlandırdığı Dilovası'nın işsiz gençlerinden, IŞİD'e katılım sürecek gibi görünüyor.