'Eğer doğruysa, ülkenin en değerli yerindeki 3 bin dönüm toprağı ipotek gösterip kolaylıkla kaynak bulmayı deneyeceklerdir. Kimsenin de haberi olmaz.'

Yerli ve milli otoda yeni gelişmeler (TOGG)

Yerli ve milli elektrikli otomobil yapsınlar diye, 2018 yılının Haziran ayında, Anadolu Grubu; BMC; Turkcell; Zorlu ve KÖK Şirketlerinin her birinin yüzde 19 payla ortak olduğu “Türkiye’nin Otomobili Girişim Grubu (TOGG)” adlı bir şirket kuruldu. Kalan yüzde 5’i ise projenin yanında olduğunu göstermek amacıyla TOBB verdi.

Web sitelerine girerseniz sizi aşağıdaki fotoğraf karşılar. Tanıtım için neden böyle bir fon seçtiklerini bilemeyiz. Belki 'İşimiz Allah'a kaldı' demek istemişlerdir, belki de bizleri uyutma yöntemlerini açık ediyorlardır.

TOGG’nu kuranlar “Beş babayiğit” olarak adlandırılıyordu. İnan Kıraç’ın sahibi olduğu KÖK Ulaştırma Şirketi'nin ayrılmasıyla sayıları 4’e düştü.

İnan Kıraç’ın, TOGG’a sıcak bakmadığı baştan beri biliniyordu. Belki de bu yüzden otomotiv sektöründeki uzman kuruluşu KARSAN ile değil, ticaret sicilinde “kara yolu yük nakliyat komisyoncuların faaliyetleri” yazan ve 1 milyon 250 bin lira ödenmiş sermayeli KÖK Ulaşım Taşımacılık şirketi aracılığıyla ortak olmuştu. Toplantılarına katılmıyordu. Haziran 2021 ayındaki sermaye artımına da iştirak etmedi; payı yüzde 2 düzeylerine düştü.

Tayyip Erdoğan, Aralık 2020’deki bir konuşmasında 22 milyar lira yatırım yapılacağını söylemişti. Parayı nereden bulacakları belirsiz. Belki de bir biçimde Varlık Fonu'ndan alacaklardır.

Tayyip Erdoğan, Gemlik’te TSK’nin mülkiyetinde iken el konulan 4 bin 200 dönüm arazinin 1.200 dönümünün TOGG'a bedelsiz tahsis edildiğini açıklamıştı. Kalan 3 bin dönüm toprağın Varlık Fonu'na devredildiği söyleniyor.

İddiaların doğru olup olmadığını, olayın peşine düşen milletvekilleri de öğrenemedi. Eğer doğruysa, ülkenin en değerli yerindeki 3 bin dönüm toprağı ipotek gösterip kolaylıkla kaynak bulmayı deneyeceklerdir. Kimsenin de haberi olmaz.

Sağlanan çıkar bunlarla sınırlı kalmıyor: Proje milyarlarca tutarında yatırım teşviklerinden yararlandırılıyor. Ayrıca üretime başladığında satış garantisi de verilecek.

Gemlik, deprem bölgesindeki bir ilçemiz. 2017 Aralık ayında çıkarılan "696 sayılı OHAL Kararnamesi"nin geçici 25. maddesinde başka yerlere taşınması söz konusu edilmişti. Maddede aynen şöyle yazıyordu; 

“Bursa İli Gemlik İlçesinin deprem tehlikesi altında bulunması ve ilçe sakinlerinin hâlihazırdaki yerleşim yerlerinden nakledilmesinin zorunlu bulunması sebebiyle…”  

Jeoloji Mühendisleri Odası da fabrikanın 500 metre ötesinden fay hattı geçtiğini yazıyor. İşte böyle bir bölgeye fabrika yapmaya kalkıştılar.

Ürettikleriyle övünmek istiyorlar. Hafta başında, birkaç kaporta fotoğrafı yayımladılar. Basın sektöründeki yandaşların bir bölümü “TOGG gövde gösterisi yaptı” başlığıyla haberleştirdi. Önemli gündemlerin arasında kaynadı gitti.

Etkileyici bir yanı da yoktu zaten. En etkileyici olanını aşağıya kopyaladım. 

Anlaşılan o ki, bize sadece kaportasını yapmak düşüyor.

Bu memlekette on yıllardır kaporta yapılıyor. Dahası, hangi kentin oto sanayi sitesine gitseniz böyle manzaralar görürsünüz. Biraz da motordan-bataryadan söz etseler; kaportaya uyum sağlamak için neler yapılacağını anlatsalar iyi olur.

TOGG web sitesinde, bataryanın 2022 yılında Gemlik’te üretileceği yazıyor. Kimin üreteceği belirtilmemiş. Rivayet muhtelif. Önceki gün (19 Temmuz 2021'de) Sabah’ta yayımlanan bir haberde; dünyanın ileri gelen batarya üreticilerinden Farasis ile iş ortaklığı yapılacağı haberi yayımlandı. Oysa TOGG Genel Müdürü, motorun Bosch firmasından, bataryanın ise Çin’den ithal edileceğini söylemişti. 

Web sitesinde araçlar için şu özellikler sıralanıyor: 400 beygir gücü; rakipsiz performans; 4,8 saniyede 100 km hıza erişme; batarya menzili 500 km; 30 dakikada yüzde 80 dolulukta şarj… Çok fazla abarttıkları duygusuna kapılmış olmalısınız. Neyse ki şöyle bir uyarı yapmışlar; “web sitesinde yer alan otomobil ile ilgili içerikler sadece bilgilendirme amaçlı olup ilerleyen zamanda değişiklik gösterebilir.”

Birçok parçasını da yerli/yabancı ayrımı gütmeksizin yan sanayine yaptıracaklarını anlıyoruz. Sitelerinde “İş ortaklarımız ile birlikte değer yaratıyoruz” başlıklı, tedarikçi çağrısı yaptıkları bir bölüm var. İngilizce yazmışlar; “To Become our Supplier.”

Kurban Bayramı’nda nedense aklıma bu düşünceler üşüştü. Belki de başımıza gelecekleri sakince bekliyor oluşumuzdandır.