Ntvmsnbc'nin okurunu kandırmaya hakkı var mı?

Ntvmsnbc, bir şirketin ürettiği duvar bloklarının reklamını, şirketin ismini de vererek, haber süsü verilmiş biçimde yayınladı. Sanki haber gibi görünen yazının hiçbir yerinde okur, bunun bir reklam olduğu konusunda uyarılmıyor.

Ntvmsnbc, haberde yer alan bilgilere göre 18 Kasım Cuma günü saat 09:45'te "Mantolama ile yalıtım tarihe karışacak!" başlıklı bir haber girdi. Haber ancak bugün, yani 3 gün sonra saat 16:30 civarında sitenin anasayfasının sürmanşetinden indirildi. Normal şartlarda, hele Türkiye gibi gündemin neredeyse iki saatte bir değiştiği bir ülkede, bir haberin bu kadar uzun süre orada kalması imkansız. Haberin ana sayfadaki görüntüsü şöyleydi:

Altında muhabir imzası da olan haber, aslında bir reklam. Haber metninde ismi de verilen bir şirketin ürettiği bir yapı malzemesini reklamı. Haberin spotu şöyle diyor: "Bir ömür eskimeyen, çevreci, ekonomik ve üstelik mantolama işleminden iki kat daha etkili... X'in ürettiği bu duvar blokları, inşaat sektörüne yeni bir soluk getirecek."

Haber metninde baştan sona haber değil, reklamcılık dili kullanılmış. Haberde geçen bazı ifadeler şöyle: "Daha huzurlu ve sakin yaşam sürmenize yardımcı olur", "Öte yandan bir yararı daha var ki bu sanırım hepimizi yakından ilgilendiriyor. Özellikle deprem haberlerini ardı ardında aldığımız son dönemde sıkça duyduğumuz, binanın güçlendirilmesi kadar önem taşıyan korozyona karşı bir yalıtım çeşidi. Evet su yalıtımı…", "Kulağa oldukça külfetli geliyor değil mi? Peki tüm bu işlemleri, bina inşa edilirken tek bir blok yardımıyla yapabilirsiniz desek? Ve bir daha değiştirmek zorunda kalmayacağınızı, ömür boyu rahatlıkla kullanabileceğinizi söylesek? "Hadi canım" dediğinizi duyar gibiyiz... O zaman gelin, şimdi haberimizi sonuna kadar okuyun…"

Buna benzer, ABD'den ithal, geceleri ekranlarda dönen ve telefon üzerinden ucuz ürün satmayı amaçlayan reklam-programların kullandığı klişe dile yaklaşarak "Evet, su yalıtımı…" gibi ifadelerin kullanıldığı "haber"in devamında, normal bir haber boyutunu çok aşacak uzunlukta, şirketin yönetim kurulu başkanının "anlattıkları" var. Hatta metnin en altında, şirketin bu yapı malzemesini kullandığı projelerin listesi bile verilmiş.

Ancak bu reklam olduğu apaçık metnin herhangi bir yerinde bunun reklam olduğu yazıyor mu? Hayır, okuru uyaran tek bir sözcük yok. Ntvmsnbc, açıkça para karşılığı yazdığı bu metinle okuru kandırıyor.

Mesele etiğin de ötesinde
Bu yazının etik açısından muazzam bir sıkıntı taşıdığı ortada. Ama ötesi de var. Gazetelerin haberle reklamı böylesine karıştırması, gazetede yazan her bir kelimenin doğruluğunun şüpheye düşmesini de beraberinde getirir.

Şimdiye kadar da şüpheye düşülüyordu, ama bunun ideolojik sebepleri vardı. Şimdi kapitalizm, gazeteciliği her bakımdan öldürüyor.

(soL - Haber Merkezi)