ABD Başkanı'nın G7 zirvesinden erken ayrılması, kendisiyle görüşmeyi uman Zelenskiy'in moralini bozdu. Trump, İsrail-İran çatışmasına odaklanması gerektiğini belirtti.
Dış Haberler
Ukraynalı diplomatlar, ABD Başkanı Donald Trump'la görüşmek için Kanada'daki G7 konferansına 8 bin kilometre uçan Ukrayna lideri Volodimir Zelenskiy'in kendisiyle görüşememesinin hayal kırıklığını yaşıyor.
İki liderin buluşmayı planladığı günden bir gece önce evine dönen Trump, Ukrayna'yı bir öncelik haline getirmeyi reddetti ve İsrail-İran çatışmasına odaklanması gerektiğini belirtti.
Trump, ayrıca Kiev'e bir darbe daha vurarak, zirvenin Ukrayna hakkındaki ortak bir bildirisini, "ifadelerin çok fazla Rusya karşıtı olduğu ve Rusya lideri Vladimir Putin ile müzakereleri tehlikeye atabileceği" gerekçesiyle veto etti.
Bunun yerine, Rusya-Ukrayna savaşıyla ilgili bazı ifadeler Kanada Başbakanı Mark Carney'in "başkanlık bildirisine" dahil edilecek.
Bazı Ukraynalı yetkililer, Trump'ın katılıp katılmayacağına dair bir garanti olmadığı için Zelenskiy'in önümüzdeki hafta Lahey'deki NATO zirvesine katılmaya değip değmeyeceğinden emin olmadıklarını ifade ettiler.
The Guardian gazetesine konuşan yetkilerden birisi şunları söyledi: "Ukrayna'nın yaşananların ve Trump'ın kısa dikkat süresinin kurbanı olması kalıcı bir tehlikedir. Vladimir Putin bunu biliyor, bu yüzden dün gece Ukrayna'da bu kadar büyük bir saldırı oldu. Bu zirve için her türlü vaatte bulunulmuştu. yeni ABD silah teslimatları da dahil olmak üzere."
Ukrayna, yeni hava savunmaları da dahil olmak üzere Washington'a ABD silahları satın almayı teklif ediyordu, böylece Trump'ın Ukrayna'nın ABD bütçesini tükettiği yönündeki şikayetini atlatacaktı.
Zelenskiy'de moral bozukluğu
ABD Başkanı'nın G7 zirvesinden erken ayrılmasının ardından Zelenskiy, Ukrayna'ya adanmış özel bir oturumda grubun diğer üyeleriyle bir araya geldi. Ancak oturumun temel amacı, Putin'e ateşkes konusunda baskı yapmak için Trump'ın desteğini almaya çalışmaktı. Bu nedenle, Trump'ın zirveden ani ayrılışı, bu oturumun temel amacını da geçersiz kılınmıştı. Zelenskiy'in bunun için ayrıca Trump ile bire bir görüşme yapması gerekiyordu.
G7'nin ev sahibi Kanada'dan Mark Carney ile görüşürken, Zelenskiy Trump'ın kendisini yok sayma kararına doğrudan bir gönderme yapmadı. Ukrayna Devlet Başkanı, moralsiz bir şekilde, "Rusya barış görüşmelerine hazır olana kadar askerlerimizin güçlü kalması için müttefiklerimizin yardımına ihtiyacımız var" dedi.
Zelenskiy, "Koşulsuz bir ateşkes için hazırız" diye vurguladı.
Ukrayna lideri G7 zirvesinden ümitliydi
Zelenskiy, G7 zirvesini "Trump'a kolektif Batı baskısı uygulamak ve Ukrayna'nın güvenlik garantisi olarak ABD'den 30 ila 50 milyar dolar değerinde hava savunma sistemleri ve silah satın alma planlarını görüşmek için iki altın fırsattan biri" olarak ilan etmişti.
ABD'nin Ukrayna'ya silah satmaya istekli olduğuna dair sinyaller vardı, ancak bu hafta Putin ile tekrar konuşan Trump, Ukrayna'ya silah sağlamanın "bitirmeye kararlı olduğu" bir savaşı sadece uzatacağını savunuyor.
Zelenskiy ayrıca Rus petrol gelirlerini azaltmak için petrol tavan fiyatının varil başına 60 dolardan 45 dolara düşürülmesi için ABD'nin onayını almaya çalışıyordu. G7 ülkeleri tarafından getirilen petrol tavan fiyatı uygulamasının etkili bir şekilde yürürlüğe girmesi için en azından örtük ABD desteğine ihtiyaç duyulacaktı.
İsrail-İran savaşı nedeniyle petrol fiyatlarında son zamanlarda bir artış yaşanmış olsa da, petrol fiyatındaki yavaş düşüş nedeniyle tavan fiyatının indirilmesiyle ilgili tartışma merkez sahneye çıktı. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, tavanın düşürülmesi için acil baskıların azaldığını kabul etti.
Zirvedeki görüşmelerde Trump, daha fazla yaptırım uygulama konusunda isteksizliğini dile getirerek, Avrupalıların "önce bunu yapması gerektiğini" ve "yaptırımların onlara milyarlarca ve milyarlarca dolara mal olacağını" savundu.
G7 öncesi Avusturya'ya ziyaret: 'Türkiye'den daha güvenilir arabulucu olabilir'
Bu arada, G7'ye giderken Zelenskiy, Rusya ile olan çatışmada başka bir potansiyel arabulucu olarak gördüğü Avusturya'yı ziyaret etmişti. Rusya ile güçlü bağları olan Avusturya, bazı Ukraynalı yöneticiler tarafından Türkiye'den "daha güvenilir bir aracı" olarak görülüyor.
Reuters: Washington Rusya'ya 'barış baskısı' yapmak için kurulan ekibi dağıttı
Bu arada, Reuters'a konuşan üç ABD yetkilisine göre, Trump yönetimi, Rusya'ya Ukrayna ile barış görüşmelerini hızlandırması için baskı yapma stratejileri oluşturmak üzere kurduğu kurumlar arası çalışma grubunu son haftalarda rafa kaldırdı.
Yetkililer, ilkbaharın başlarında kurulan ekibin, Trump'ın Moskova'ya karşı daha çatışmacı bir tavır benimsemekle ilgilenmediğinin katılımcılar tarafından giderek daha net anlaşılmasıyla Mayıs ayında ivme kaybettiğini ifade etti.
Yetkililerden biri, "Başkan artık o noktada olmadığı için sona doğru ivme kaybetti. Belki de daha fazlasını yapmak yerine daha azını yapmak istiyor" dedi.
Yetkililer, çabanın üst düzey Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi (NSC) çalışanları tarafından kurulduğunu ve koordine edildiğini, ancak Dışişleri Bakanlığı, Hazine Bakanlığı, Pentagon ve istihbarat topluluğundan katılımcıların da dahil olduğunu söyledi. Ekip içinde, Mayıs ayında görevden alınan Avrupa ve Rusya'dan sorumlu en üst düzey NSC yetkilisi Andrew Peek de vardı. Ekibin lağvedilmesi emrini tam olarak kimin verdiği belirsiz, ancak yetkililer Peek'in görevden alınmasının da grubun derinliğinin devam etmesini büyük ölçüde imkansız hale getirdiğini öne sürdüler.
Yetkililer, çalışma grubu içinde tartışılan konular arasında ABD'nin eski Sovyet devletlerini ve diğer Doğu Avrupa ve Asya ülkelerini, Rusya'ya mal ve enerji akışını sınırlamaya nasıl teşvik edebileceğinin veya baskı yapabileceğinin olduğunu aktardı.
Trump'ın çalışma grubunun kuruluşundan veya daha sonra dağılmasından haberdar olup olmadığı belirsiz.
Yetkililer, ekip içerisinde ortaya atılan fikirlerin "bazı ülkeleri Rusya'nın jeopolitik yörüngesinden çıkarmak için tasarlanmış özel ekonomik anlaşmalardan gizli özel operasyon çabalarına kadar uzandığını" söyledi.