Zelenski'nin oligarkları konsolide etme yöntemi: Askeri tahkimat paraları yat kulüplerine gidiyor

Ukrayna Harkov'da askeri tahkimat için ayrılan paraların sermayedarlara gittiğine yönelik güçlü iddialar var. Zelenski'nin bu yöntemle oligarkları kendi safında tutmayı amaçladığı söyleniyor.

Okay Deprem

Rusya'nın Ukrayna'da yürüttüğü savaş, bugünlerde Harkov'da yoğunlaşmış durumda. 

Donbass’ın hemen kuzeyinde ve aynı zamanda Rusya sınırında yer alan Harkov eyaletinin güney kesimlerinde Kiev Rejimi’ne ait ön savunma hatlarının son birkaç haftadır Rus birliklerince yarıldığı biliniyor. Aynı zamanda, cephe hattından gelen çok sayıda istihbarat bilgilerine göre, vilayetin aynı ismi taşıdığı merkezi şehri Harkov’un doğu ve güney yönündeki askeri savunma hatları sisteminin Rus kuvvetlerinin saldırılarını durdurmaya yetmediği de görülüyor.

Ukrayna ordusu, bu kısa zaman diliminde hâlihazırda 13 küçük yerleşim yerini kaybetti. Vilayetin doğusunda Rus sınırına çok yakın konumda bulunan Volçansk kasabası için mücadele halen devam etse de, buranın da Ukrayna güçlerince kaybedileceğine kesin gözüyle bakılıyor. Ukrayna ordusunun kayıpları en iyimser tahmin ve hesaplamalara bakıldığında dahi günde ortalama yüzlerce kişiyi buluyor.

Ukraynalı komutan ve politikacıların yanlış hesaplamaları Harkov'da tehdidi doğurdu

Üç seneden fazla bir süredir devam eden savaş, Ukrayna ve Batılı müttefikleri için gittikçe daha fazla maliyete neden oluyor. Son dönemde Rus birliklerin cephede "daha avantajlı konumlara" geçerek Kiev'e doğru ilerledikleri görülüyor. Ukrayna'nın savunma hatlarını güçlendirilmesine yönelik geniş çaplı kampanya ise şimdilik başarısız olmuş gözüküyor.

Harkov Bölge İdaresine bağlı “Devlet Konut ve Toplumsal Hizmetleri” ile “Enerji ve Yakıt Kompleksi” departmanlarının Kiev Yönetimi ile 2024 Şubat’ında imzalamış olduğu “Askeri Tahkimat İnşaatı Sözleşmesi”nin detaylarına yakından bakalım. İlgili anlaşmaya göre, bölgede korunaklı alanlardan toplamda 448 adet olması ve bu alanların toplam 4,5 milyar grivnaya (111,5 milyon dolar) mal olması öngörülüyor. İlgili tahkimat çalışmalarının tamamlanması için 30 Ocak 2025 tarihi işaret ediliyor. İlgili tüm sözleşmelerde belirtilen bu konu, doğrudan Ukrayna resmi makamlarının ilgili sitesinde de yer alıyor.

Söz konusu bilgileri içeren sözleşmelerin on tanesi şu şekilde:

İmzalanan sözleşmelere göre, söz konusu askeri savunma hatlarının büyük kısmının ancak bir sene içerisinde hazır olması gerekiyor. Bu noktada, "Harkov kentine dönük bir kuşatılma tehdidi ortaya çıkmasının nedeni Ukrayna ordusunun ve Ukraynalı politikacıların dikkatsiz ve yanlış hesaplamaları mı?" sorusu doğuyor. Ancak meseleyi, bütçe fonlarını absorbe etmeye yönelik bilinçli ve kasti bir girişim ihtimali dışında bir şeyle açıklamak mümkün görünmüyor.

Devlet fonlarından 'yararlanmayı bilenler' için 20 milyon grivnalık 'yeni yıl hediyesi'

İhale dahi yapılmadan, yani doğrudan “Stroy UA - Limited Şirketi” ile imzalanan; tam 54,5 milyon Ukrayna grivnası tutarındaki en pahalı sözleşmeyi ele alalım mesela. Sözleşmede, Harkov'un askeri savunma hatlarına bir yıl zarfında toplam 34,2 milyon grivna harcanacağı taahhüt edilmiş. Ne var ki, sözleşmelere birazcık yakından bakıldığında yalnızca 2025'in ocak ayında 20 milyon grivna daha bütçe ayrıldığı belirtiliyor! Yani “bir ay içerisinde” tüm işlerin apar topar tamamlanması varsayılıyor. Bu ani ve ekstra “20 milyon grivnalık ek bütçe”, fon ve kaynakları kullanmada "ustalaşmış" olanlar için bir “yeni yıl hediyesi” olarak gözüküyor. Yukarıda adı geçen şirketin geçtiğimiz yılın tamamında elde ettiği kâr neredeyse 257 milyon grivnaya ulaşmış. “Stroy UA Limited”, askeri güçlendirme ve mühendislik çalışmaları çerçevesinde, Harkov Bölge İdaresi’ne bağlı “Devlet Konut ve Toplumsal Hizmetleri” ve “Enerji ve Yakıt Kompleksi” departmanlarıyla tam 325 milyon grivna değerinde toplam 15 adet sözleşmeye imza atmış!

Dnepropetrovsklu Didık Ailesi, tahkimatlar için ayrılan paraları nasıl hortumladı? 

21 yaşındaki “başarılı girişimci” bir genç kadın ve “Stroy UA Limited Şirketi”nin sahibi olan Viktoria Didık’in ismini bu bağlamda anmadan geçmemek gerekiyor. Babası Vyaçeslav Didık, Dnepropetrovsk kentinin üst düzey çevrelerinde spor ve yelkenli yat kulübü "SİÇ"in sahibi olarak tanınıyor. Ayrıca, yasa dışı olarak Dinyeper Nehri üzerinde su havzasını işgal edip daraltmak suretiyle yani suya dolgu yaparak yeni rıhtımlar oluşturma suçlamasıyla hakkında soruşturma açılmasıyla da biliniyor. 

Didık ailesinin şirketi “ŞİÇ” bir nevi kendilerinin “hayır kurumu” olarak işlev görüyor gibi gözüküyor, çünkü devletten aldıkları parayı onun aracılığıyla yasallaştırılabildikleri tahmin ediliyor. Ve sonuçta “askeri tahkimat” ön saflarda değil, ancak fiilen, büyümeye devam eden yat kulübünde gerçekleşmiş oluyor!

Ukraynalı gazeteciler arasında; Harkov'da askeri tahkimat için ayrılan paraların, yerel oligarkların kendisine sadakati ve bağlılığı karşılığında Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'nin kendilerine bir tür minnettarlık bedeli olduğu yönünde yaygın bir görüş ve inanış söz konusu son zamanlarda. Bu şekilde de Ukraynalı lider, kendisini onların ihanetinden korumuş oluyor. Böylece, cephe hattındaki pozisyon ve inisiyatif kaybı artık ikincil bir mesele haline gelmiş oluyor.