Yunanistan 2023 genel seçimlerinin ilk turu sonuçlandı. Seçime katılım oranı, geçen seçimlerin ilk turuna kıyasla bir miktar artarak yüzde 60,80’e ulaştı. 27 parti, 8 ittifak ve 1 bağımsız adayın katıldığı seçimde hükümette olan Yeni Demokrasi partisi, tren kazası, hayat pahalılığı gibi can yakıcı gündemlere rağmen, neredeyse tüm şehirlerde en yüksek oyu alan parti oldu ve Yunanistan gelinde oyların yüzde 40,79’ini aldı. 21 Mayıs seçimlerinin uyması gereken seçim kanununa göre, hükümet kurmak için gereken 151 sandalyeyi kazanamadığı için, bir koalisyon hükümeti kurulmadığı takdirde seçimler Temmuz’da tekrarlanacak.
Seçim sonuçları iktidar cephesinden büyük bir zafer olarak karşılandı. Genel Başkan Mitsotakis, seçim sonuçları büyük ölçüde açıklanmışken yaptığı açıklamada, kendi beklentilerini bile aştıklarını ve bunun halkın Yeni Demokrasi partisini tek başına iktidar olarak görmek istediği anlamına geldiğini söyledi. Her ne kadar gerekli çoğunluğu ilk turda sağlayamasa da, 2. turda farklı bir seçim kanunu uygulanacağından Yeni Demokrasi partisinin tek başına hükümete gelme şansı yüksek görülüyor.
Yeni Demokrasi’nin en yakın rakibi SYRIZA’nın oy oranı ise 2019 seçimlerinde aldığı yüzde 31,53’den yüzde 20,06’ya geriledi. Bunda SYRIZA’dan ayrılan ve başka parti kuran grupların da etkisi olabilir.
Geçen seçimlere göre oylarını artırarak yüzde 11,51’le 3. parti olan PASOK da seçim sonuçlarını bir zafer olarak değerlendirdi. Oylarının yükselmesini halkın iktidarın mali politikalarına ve sosyal eşitsizliğin artmasına bir tepki olarak yorumladı.
Halkın güçlenmesi için güçlü komünist parti
Yunanistan Komünist Partisi (YKP) yüzde 7,20 ile önceki seçimlere göre önemli bir başarı elde etti. Bütün seçim bölgelerinde oylarını artıran YKP, seçimin ilk turda tamamlanması halinde mecliste 26 sandalyeye sahip ve en çok milletvekili olan 4. parti olacak.
YKP Genel Sekreteri Kutsumbas, partisinin son yıllarda önemli işçi mücadele ve eylemlerinin öncüsü olduğunu ve seçim sonucunu bütün bu çabanın meyvesi olduğunu söyledi. YKP’nin önümüzdeki dönemde de halkın mücadelesinin gerçek destekçisi olacağını söyledi. Mitsotakis’in daha önce yaptığı açıklamalarda bir koalisyon hükümeti kurmak istemediklerini söylediği düşünüldüğünde seçimlerin ikinci tura kalma ihtimali yüksek. İkinci tura gidilmesinin, YKP gibi tek başına iktidara seçilemeyeceği düşünülen partiler için dezavantajı var. Fakat YKP bu seçimlerde diğerlerinden farklı olarak, burjuva partileri ile koalisyon yapması için yapılan baskıyı daha güçlü geri püskürtmüş görünüyor. Seçim döneminde yapılan söyleşilerde, tartışmalarda YKP, bir burjuva koalisyonda yer almayacaklarını açık bir şekilde ortaya koymuştu.
Faşist oluşumlar
Bir suç örgütü olduğu kararıyla kapatılan Altın Şafak partisinin yöneticilerinden Kasidiaris’in partisinin seçime girmesi gündeme gelmiş ve sonuçta seçime girmesi engellenmişti. Seçime giren milliyetçi Yunan Çözümü Partisi’nin ise yüzde 4,46 alarak bazı bölgelerde oyunu artırdığı görüldü. Öyle görülüyor ki büyük bir mücadele tarihi olan Yunanistan’da faşizme karşı kazanımlar elde edilse de, sömürü sistemi devam ettikçe faşişt oluşumlar ortaya çıkmaya devam edecek.