Türkiye’nin önemli doğal ve kültürel miras alanlarından biri olan Aydın’daki Latmos (Beşparmak) Dağları uzun süredir vahşi madenciliğin tahribatına sahne oluyor. Milli Park olarak koruma altına alınması için çalışmaların yürütüldüğü bölgede maden ruhsatı alan özel bir firmanın sit alanından ağır tonajlı iş makineleri geçirerek milyonlarca yılda oluşan kayaçları parçalaması tepki çekti. Latmos Dostları Sivil Toplum Örgütlerinin ortak basın açıklamasında, Koçarlı ilçesine bağlı Bağarcık köyündeki tahribatın devam ettiği belirtilerek, “Her türlü üstün koruma vasıfları bulunan bu özel bölgeye, hiçbir izni olmadan, geçmiş yıllarda yapmış oldukları müracaatlara dayanarak, üstelik sit kapsamında bulunan bölgeden ağır tonajlı iş makinelerini geçirerek, milyonlarca yılda oluşan benzersiz kayaları geri dönülmez biçimde parçalamaya devam etmektedir” denildi.
Arkeolojik, jeolojik ve biyolojik çeşitlilik açısından Batı Anadolu’nun en zengin önemli doğa alanlarından biri olan Latmos (Beşparmak) Dağları büyük bir hızla delik deşik edilmeye başlandı. Latmos’un kalbi sayılan Aydın’ın Koçarlı ilçesine bağlı Bağarcık köyü Çörlen Mevikiinde milyonlarca yılda oluşan kayalar kırıcı ve delici iş makineleriyle paramparça ediliyor.
Bilimsel çalışma yapılan bölgede madenciliğe olumsuz görüş
Latmos Dostları Sivil Toplum Örgütleri bölgedeki madencilik tahribatına karşı ortak bir açıklama yaparak çalışmaların durdurulmasını talep etti. UNESCO Dünya Miras Listesi’ne girmeye layık olduğu belirtilen bölgede, Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü tarafından ‘Ekolojik Temelli Bilimsel Araştırma Projeleri’ yürütüldüğü vurgulanan açıklamada, ‘Nitelikli Doğal Koruma Alanı’ statüsü başvurusu yapılan bölgede madencilik faaliyetlerine yönelik olumsuz görüş verildiği belirtildi.
SİT alanından geçirilen iş makineleri kayaçları parçaladı
Madencilik tahribatına maruz kalan bölgenin aynı zamanda milli park ilan edilmesi için çalışmaların yürütüldüğüne de dikkat çekilen açıklamada, proje sahasının ‘öneri milli park sahası’ içinde kaldığı için olumsuz görüş verildiği belirtilerek şöyle denildi: “Mevcut maden faaliyetinin devam ettiği alan daha önceden belirlenen ve Aydın Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından sit kapsamına alınan alanlara çok yakındır. Her türlü üstün koruma vasıfları bulunan bu özel bölgeye, hiçbir izni olmadan, geçmiş yıllarda yapmış oldukları müracaatlara dayanarak, üstelik sit kapsamında bulunan bölgeden ağır tonajlı iş makinelerini geçirerek, milyonlarca yılda oluşan benzersiz kayaları geri dönülmez biçimde parçalamaya devam etmektedir.”
Valilikle ilgili kurumlara 'tahribatı durdurun' başvurusu
Maden faaliyeti başlayınca Latmos Dostları çatısı altında toplanan sivil toplum kuruluşları adına Kültürel ve Doğal Mirası İzleme Platformu'ndan arkeolog Nezih Başgelen, EKODOSD’dan Bahattin Sürücü, Latmos Platformu'ndan Dr. Varol Aydın’la kamu kurumlarını içeren bir ziyaret gerçekleştirildi. Bölgedeki maden sorunuyla ilgili yaşanan gelişmeler, tehditler ve alınması gereken önlemlerle ilgili hazırlanan dilekçe Aydın Vali Yardımcısı Dr. Mehmet Gödekmerdan’a sunuldu. Koçarlı Kaymakamlığı, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü ve Doğa Koruma ve Milli Parklar Aydın Şube Müdürlüğü’ne yapılan ziyaretlerde yetkililere konu hakkında bilgi verilerek yapılan çalışmaların ivedilikle durdurulması istendi.
‘Gerekli işlemleri yapmayan görevliler sorumlu olacak’
Bu gelişmelerin ardından 21 Mayıs günü saat 11.00 sularında çalışmalar durduruldu. Ancak 22 Mayıs’ta çalışmaların tekrar başlatılarak kayaçların kırılmaya devam ettiği ve iş makinası alanda bulunduğuna dikkat çekilen açıklamada, “Önceki yıllarda basında ‘Latmos’ta kaya resimlerini kurtaran madenci’ olarak çıkan Egamin Mineral Mad. End. Ve Hamm. San. Ve Tic. A.Ş firmasını, bölgenin kültürel peyzajını bozduğu, kültür ve tabiat varlıkları üzerinde geri dönüşü olmayacak şekilde zararlar oluşturacağı için tüm sivil toplum örgütleri olarak protesto ediyor ve çevre hukuku adına kınıyoruz. Durdurulmayan çalışmalarla ilgili gerekli işlemleri yapmayan görevliler adli, idari ve hukuki bağlamda sorumlu olacaklardır. Tüm sivil toplum kuruluşları adına mevcut çalışmanın ivedilikle durdurulmasını ve iş makinesinin alanı terk etmesini istiyoruz” denildi.