Bugün (26.3.2023) Resmi Gazetede Şubat/2023 ayında düzenlenen yatırım teşvik belgesi listesi yayımlandı. Listede toplamı 44 milyar 400 milyon liraya ulaşan 1.183 proje yer alıyor. Teşvikten yararlandırılan şirketler 909,6 milyon ABD doları karşılığı makine teçhizatı gümrük vergisi ödemeksizin ithal edebilecekler. Gümrük vergisi ödemeksizin ithal edebilecekleri makine teçhizatın tutarı 20 TL üzerinden hesaplandığında 18 milyar 180 milyon liraya ulaşıyor. Projelerin gerçekleşmesiyle 20 bin 521 yeni istihdam bekleniyor.
Güneş paneli; Çatı ve Arazi Güneş Enerjisi (GES) projeleri önceki aylarda olduğu üzere Şubat/2023’ te de sayı olarak üstünlüğünü sürdürüyor. Beş yıldızlı otel projelerine verilen destekler de dikkat çekiyor.
Antalya Serik’te biri 817 milyon lira öteki 400 milyon lira olan iki 5 yıldızlı otel projesi KDV bağışıklığı; Sigorta Primi İşveren Hissesi; yüzde 50 vergi indiriminden yararlandırılacak. Cortex Tarım Turizm Sanayi ve Ticaret A.Ş’nin İstanbul Beyoğlu’ndaki 90,7 milyon lira tutarındaki otel yatırımından KDV alınmayacak.
Klas AVM Otomotiv İnşaat Makine Sanayi ve Ticaret Limited Şirketinin, 107,5 milyon lira elektrik düğmesi ve priz üretim projesi için 2 milyon ABD doları tutarındaki makine teçhizatı gümrük vergisi ödemeksizin ithal edebilecek. Ayrıca Sigorta Primi işveren hissesini 6 yıl devlet ödeyecek; Şirket, yüzde 70 vergi indiriminden yararlandırılacak.
Nural Dış Ticaret Limited Şirketinin 53 milyon lira tutarındaki güzellik-makyaj malzemesi üretim projesine faiz desteği; gümrük vergisi ve KDV bağışıklığı ile 6 yıl boyunca Sigorta Primi İşveren primi devletçe karşılanacak yüzde 70 vergi indiriminden yararlandırılacak.
Şubat/2023 ayında en yüksek destek çimento sektöründe yatırım yapan SKY Maden Ürünleri Sanayi ve Ticaret A.Ş.’ne verilmiş. Şirket, 1.056 milyar lira tutarındaki projesi için Gümrük Vergisi ile KDV’den bağışık tutuluyor. Ayrıca 48 milyon 438 bin ABD Doları karşılığı makine teçhizatı gümrüksüz ithal edebilecek.
Wat Mobilite Çözümleri Teknoloji ve Ticaret A.Ş. çeşitli il ve ilçelerde 301 milyon lira tutarındaki 3 bin elektrikli araç şarj istasyonu projesi için Gümrük vergisi ve KDV istisnasından yararlandırılacak.
Yatırım Teşviklerinin bütçeye yükü ne kadar?
Yatırım Teşvikleri bütçeye olağanüstü yük getiriyor. TBMM’nde 8 Mart günü Kamuya ait borçların yapılandırılmasına ilişkin Yasa teklifinin görüşülmesi sırasında, kurumlar vergisi bağışıklıklarından yararlandırılan şirketlere yüzde 10 ek vergi getirilmesine ilişkin bir önerge kabul edildi. Teklif yasalaştı ve yürürlüğe girdi. Ek vergi olarak adlandırılıyor ama gerçekte öyle değil: bağışık tutuldukları kurumlar vergisinin yüzde 10’undan vazgeçmeleri isteniyor.
TÜSİAD, depremde ilk akla gelen teşvik sistemi olmamalıydı diye durumdan yakındı. Bu tartışmalar sayesinde 2022 yılında sadece kurumlar vergisinden vazgeçilen tutarın 1 trilyon liraya ulaştığını; yüzde 10’una karşılık gelen 100 milyar lirasının depremin yaralarını sarmak için alınmak istendiğini öğrendik.
Yatırım teşvik belgesi düzenlenen Projeler, gümrük vergisi; KDV, gelir vergisi bağışıklıklarından yararlandırılıyor. Kredi faizleri; sigorta primi işveren payı; enerji giderleri gibi harcamalarını devlet üsleniyor. Bütün bunları, yapacağımız hesaba katarsak şirketlere aktarılan çıkarların bir trilyon liranın çok üzerinde olacağını görürüz.