Kamuoyunda tepkilere neden olan 17 maddelik "Hayvanları Koruma Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi" TBMM Genel Kurulu'nda kabul edildi.
Saatler süren görüşmelerin ardından AKP ve MHP oylarıyla geçen teklif için 224 hayır oyuna karşı 275 evet oyu verildi. Bir milletvekili çekimser kaldı. Oylamaya 594 milletvekilinin 500'ü katıldı.
Kanun teklifinin görüşmelerinin son bölümünü CHP Genel Başkanı Özgür Özel, İYİP Genel Başkanı Müsavat Dervişoğlu, DEM Parti Eş Genel Başkanı Tülay Hatimoğulları Oruç da izledi.
Görüşmeler sırasında söz alan ve "Bu kanunda öldürme yok, sahiplenme var, teşvik var" iddiasında bulunan AKP Grup Başkanı Abdullah Güler, "Teklifin hayırlar getirmesini diliyorum. Belediye başkanlarımıza güçlü destek veriyoruz. Barınakları kurun. Kısırlaştırma seferberliği yapalım, aşılayalım. Vicdanlarınıza sesleniyorum, barınakları kurun" ifadelerini kullandı.
Teklifin yasalaşmasının ardından, TBMM Genel Kurulu tatile girdi. TBMM Başkanvekili Celal Adan, birleşimi, 1 Ekim Salı günü saat 15.00'te toplanmak üzere kapattı.
CHP Anayasa Mahkemesi'ne götürecek
CHP Genel Başkanı Özgür Özel, kanun teklifinin TBMM Genel Kurulunda kabul edilmesinin ardından kuliste basın mensuplarının sorularını cevapladı.
Özel, kanunun Anayasa'ya açıkça aykırı olduğunu, yaşam hakkını savunmadığını, bu nedenle Anayasa Mahkemesiyle ilgili süreci değerlendireceklerini belirtti.
Konuyla ilgili çalışacaklarını ifade eden Özel, "Sağlıklı bir çevre hakkı insanlar için gerekli. Özellikle aşılı sokak köpeklerinin vahşi yaşamla kent yaşamı arasında özellikle kuduz gibi hastalıklara karşı bir bariyer olması da göz önünde bulundurularak halk ve toplum sağlığı açısından da çok büyük bir risk alındı. Hepsini birden değerlendirip kanunu Anayasa Mahkemesine götüreceğiz. Bu bizim zaten görevimiz. En kısa zamanda ve yürütmeyi durdurma talebiyle bunu yapacağız" diye konuştu.
"Dört buçuk yıldır bizim bütün başvurularımızda Anayasa Mahkemesi önemli bir kazanım olan yürütmeyi durdurma kararını uygulamıyor" diyen Özel, Anayasa Mahkemesinin bundan vazgeçmesini ümit ettiğini de dile getirdi.
'Kanunun örtülü talimatına uymayacağız'
Özel, CHP'li belediyelerin "kanunun üstü örtük, yani 'sen bu işi çözemezsin, çözemezsen cezalısın, gel katliam yap' çağrısına direneceklerini ve asla bu kanunun örtülü talimatına uymayacağını" kaydetti. Özel, şu ifadeleri kullandı:
"Bundan sonraki süreçte daha çok barınak yapmaya, aşılamaya, kısırlaştırmaya ve sahiplendirmeye yönelik üzerimize ne düşüyorsa fazlasıyla yapacağız. Ama bu yükün belediye gücüyle ve bu kadar olanaksızlıklar içinde tam olarak yerine getirilmesi mümkün değil. Bundan sonra çıkacak her olumsuzluktan bugünkü sorumsuz yasama anlayışı sorumludur. Ama bizim belediyelerimiz üzerine düşeni bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra yapmaya devam edecekler."
Özel, açıklamalarının ardından grup toplantısına geçti. CHP'nin kapalı grup toplantısı yaklaşık 20 dakika sürdü
Hayvanların öldürülmesinin önündeki engel kaldırıldı
AKP’nin verdiği iki önergeyle yasa teklifindeki “ötanazi” ifadesi çıkarıldı ancak barınaklarda toplanacak olan sokak hayvanlarına “ötanazi”nin hangi durumlarda uygulanacağına ilişkin veterinerlik hizmetleri kanununa atıf yapıldı. Teklifte “rehabilite edilenler” ifadesi de “rehabilite edilen köpekler” şeklinde değiştirildi.
Tartışmalı yasanın 5. maddesiyle, Hayvanları Koruma Kanunu’nda yer alan "Evcil hayvanlar, türüne özgü hayat şartları içinde yaşama özgürlüğüne sahiptir. Sahipsiz hayvanların da sahipli hayvanlar gibi yaşamları desteklenmelidir" ifadesi kaldırılarak hayvanların öldürülmelerinin önündeki yasal engel de bertaraf edildi.
Sokakta yaşadığı belirtilen 4 milyon köpeğin barınaklarda toplanması ülke genelindeki tüm barınakların kapasitesinin 105 bin olduğu göz önüne alındığında mümkün değil.
Yasa teklifi barınakların inşası ve ormanlık alanların imara açılması, “ötanazi” adı altında hayvanların öldürülmesi için alınacak ilaçların ihaleleri gibi yeni rant kapıları da yaratacak.
Öte yandan bilim insanları dünyada yapılan hiçbir çalışmada itlaf ya da kısırlaştırmanın tek başına önerilmediğini, kayıt altına alma, takip etme, denetim, üretimin durdurulması gibi önerilerin birlikte yapıldığını söylerken, hayvanların toplu şekilde öldürülmesinin bilimde “vakum” adı verilen nedenle hayvan sayısının daha da yükselerek geri gelmesine yol açabileceğine işaret ediyor.
Erdoğan yasa teklifine itiraz eden hayvan hakkı savunucularını, veteriner hekimleri, bilim insanlarını “sesi çok çıkan cazgırlar” sözleriyle hedef almış ve "Asla taviz yok" demişti.
