Özelleştirilen Eti Krom'dan elde ettiği kârla holding kuran Ali Rıza Yıldırım, maden işçilerine 19 bin lirayı reva gördü. Zam talebini zarar ettiğini savunarak reddeden patron, üretimi durdurdu.

Elazığ’ın Alacakaya ilçesindeki Eti Krom Yıldırımlar AŞ’de işçiler zam ve yan haklarda iyileştirme talebiyle 1 Temmuz'da iş bıraktı.

19 bin lira ile 25 bin lira arasında maaş alan işçiler, ücretlerinin Türkiye’deki diğer maden işçileriyle aynı seviyeye çıkarılmasını istedi. İşçiler taban maaş miktarlarının artırılması, banka promosyonlarının ödenmesi, yıl içerisinde ikramiye, kurban parası, mesai ücretlerine zam ve yıllık izinlerin düzenli verilmesini talep etti.

İş bırakma eyleminin 10'uncu gününde patron Ali Rıza Yıldırım "Özel zam yapamam", "Yıl sonuna kadar sabredin" diyerek işçilerin taleplerini reddetti. İşçileri işsizlikte tehdit eden Yıldırım, "Ya devam edeceksiniz, ya kapatacağım" dedi. İşçiler geri adım atmayınca  Eti Krom patronu üretimi durdurdu. İşçiler bu süre boyunca ücretsiz izne çıkarıldı.

Zam ve ikramiye talepleri kabul edildi

Patronun fiili lokavtı 5 gün sürdü. Direnişin 15'inci gününde Eti Krom patronu masaya oturmayı kabul etti. Yedi saat süren toplantının sonunda işveren ve işçi temsilcileri anlaşmaya vardı.

Toplantıda alınan karara göre işçilere yılda 3 maaş ikramiye, maaşlara ise yüzde 15 zam yapılmasına karar verildi. Üçüncü ikramiyenin, hedefler tutarsa ve disiplin suçu olmaması durumunda verilmesi kararlaştırıldı.

350’yi aşkın maden işçisinin başlattığı iş bırakma eylemi son buldu.

Tehditler sökmedi

Kazanımla sonuçlanan direnişin ardından akıllarda patron Ali Rıza Yıldırım'ın işçilere tehdit ve hakaretler savurduğu konuşması kaldı.

“Ben burayı kapatırsam Elazığ ekonomisi sarsılır” diyerek işçilere seslenen Yıldırım, işçilerden yıl sonuna kadar sabretmelerini istemiş, "Ama yıl ortasında böyle eylem yaptığınızda her şirkette anarşiler çıkacak. Provokasyonlar çıkacak. Her sene ocak ayında terfiler, zamlar yapılır. Biraz sabredin. Siz çok sabırsızsınız. Her şeyi istiyorsunuz” ifadelerini kullanmıştı.

İşçilerden birinin araya girerek yanıt vermek istemesi üzerine "Cevap verme bana" diyerek işçileri azarlayan Yıldırım, şu sözlerle tehditler savurmuştu: “Cevap verme bana. Ben sana söz hakkı verince konuşacaksın. Ben burayı sıfır yaparım, yarın da kapıya kilidi vururum."

İşçilerin tüm taleplerini reddeden patron üstüne "zararının" telafi edilmesini istemişti.

Pandemide servetini katladı, kârını açıklamıyor

Patron Ali Rıza Yıldırım'ın "zarar ediyorum" savunması gerçeklikten uzak. İki yıldır ciro ve kâr bilgilerini kamuoyuyla paylaşmayan Eti Krom, 2021'de en büyük 500 sanayi şirketi arasında dönem kârı açısından 115'inci; faiz, amortisman ve vergi öncesi kâr açısından 61'inci sıradaydı. O yıl 2,3 milyar lira ciro elde eden şirket, 496 milyon lira kâr açıklamıştı.

Holdingin bir diğer yöneticisi Robert Yüksel Yıldırım küresel lojistik alanında en zengin 10 isim arasında. 2020’de 60 milyar dolar olan varlığı, pandemi sonrası 155 milyar dolara çıkmıştı. Bu süreçte şirketinin değeri de üç kattan fazla artmıştı.

Elazığ'dan uluslararası pazara

Yıldırım Holding'in hızlı büyüme öyküsü AKP'li yıllara denk geliyor. Kamuya ait 3 değerli maden Eti Bakır, Eti Alüminyum, Eti Krom 2004-2006 yılları arasında satıldı. Eti Alüminyum ve Eti Bakır Cengiz Holding’in, Eti Krom Yıldırım Holding'in oldu.

Yıldırım ailesi özelleştirmeden biriktirdiği sermayeyle uluslararası pazara açıldı. Kromdan gelen kârın 500 milyon dolarıyla uluslararası taşımacılık şirketi CMA CGM’ye ortak oldu. Bu şirketin güncel değeri 7 milyar dolar civarında. Oysa Eti Krom sadece 58 milyon dolar karşılığında satılmıştı.

Holdingin ayrıca Türkiye, Latin Amerika ve Avrupa’da 22 limanı, ABD'de amonyak ve üre tesisleri, Arnavutluk, Hırvatistan, El Salvador, Kosova ve Türkiye'de güneş enerjisi santralleri bulunuyor.