PKK lideri Abdullah Öcalan'ın çağrısının ardından önce ateşkes ilan eden, sonra 5-7 Mayıs'ta kongresini topladığını duyuran PKK, geçtiğimiz günlerde silah bırakma ve fesih kararını açıkladı.

İmralı sürecinin nasıl devam edeceğine dair belirsizlik ve tartışmalar devam ederken, Bahçeli'den TBMM’de tüm siyasi partilerin temsil edileceği sürece ilişkin bir komisyon kurulması çağrısı geldi.

DEM Parti Hukuk ve İnsan Hakları Komisyonu Eşsözcüsü Öztürk Türkdoğan, son yaşanan gelişmeler ve Bahçeli’nin komisyon önerisine dair Mezopotamya Ajansı’na açıklamalarda bulundu.

'Diğer kanat devletin ve siyasi iktidarın atacağı adımlardan oluşacak'

Türkdoğan, Bahçeli'nin "Barış tek kanatlı kuş değildir. Kaldı ki tek kanatla havalanmak mümkün değildir" ifadesine ilişkin şöyle konuştu:

"Tabii ki de diğer kanat devletin ve siyasi iktidarın atacağı adımlardan oluşacak. Bunlar gereklilik. Bu süreci Sayın Öcalan 'Barış ve Demokratik Toplum Çağrısı' yaparak başlattı. Örgütü de Sayın Öcalan'ın başlattığı çağrının gereğini yerine getirdi. Şimdi devlet ve iktidar bu sürecin ilerlemesi için gereklilikleri yerine getirecek. Bu da siyasi ve hukuki zeminde atılması gereken adımlardır."

'Bahçeli’nin önerisi paralellik arz ediyor'

Öcalan'ın hem DEM Parti'nin İmralı heyetiyle yaptığı görüşmede hem de siyasi partilere gönderdiği mesajlarda Meclis'te komisyon kurulmasına ilişkin öneride bulunduğunu söyleyen Türkdoğan, "Öcalan'ın komisyonun nasıl oluşturulacağına dair bir önerisi var mı?" sorusunu şöyle yanıtladı:

"Abdullah Öcalan, komisyonun oluşumuna dair tüm partilerin katılım sağlaması gerektiğini ifade etmişti. Bu noktada Bahçeli’nin önerisi paralellik arz ediyor. Zira Meclis’te bulunan partilerin komisyona katılması son derece önemli. Çünkü toplumun ezici çoğunluğunu temsil eden siyasi anlayışların temsilcileri Meclis’te yer alıyor. Komisyonda, grubu bulunan siyasi partilerin oy oranlarına göre temsil edilmesi, komisyonun çalışarak hazırlayacağı yasa tekliflerini Meclis’e sunması ve çeşitli siyasi konuları tartışarak toplumu bu sürece dahil etmesi gerekiyor. Dünyada bunun pek çok örneği mevcut. Çatışma çözümü yaşamış hemen hemen her ülkede, Meclis’te bu tür komisyonlar kurulmuştur ve bu komisyonlar önemli işlevler üstlenmiştir. Dolayısıyla bu öneriyi önemsemek ve ciddiye almak gerekiyor."

Komisyonun ilk gündem maddeleri ne olacak?

Türkdoğan, kurulması tartışılan komisyonun ilk gündem maddeleri arasında siyasi ve hasta tutukluların tahliye edilmesi, infazdaki ayrımcılık ve eşitsizliklerin giderilmesi gibi konu konuların ele alınması gerektiğini söyledi.

"Elbette ki komisyon kurulur kurulmaz bu komisyonun konuşup hayata geçireceği çok konu olacaktır" diyen Türkdoğan, "Dolayısıyla Meclis Başkanının yöneteceği böylesi bir komisyon önemli işlevler görebilir. Cumhuriyetin demokratikleştirilmesi, demokratik cumhuriyete eşit yurttaşlık temelinde giden bir sürecin yeniden örülmesi gerekiyor. Bu oldukça önemlidir" diye konuştu.

'Süreci zirveye ulaştıracak olan şey uzlaşıya dayalı yeni bir anayasa'

Öcalan'ın son mesajında yer alan "Kardeşlik hukuku üzerinde bir yeni sözleşmeye ihtiyaç var" açıklaması hakkında da konuşan Türkdoğan, "yeni anayasa" tartışmalarına işaret etti.

Türkdoğan, "Yeni sözleşme demek, en nihayetinde bunu yeni anayasa ile taçlandırmak demektir" dedi ve sözlerine şöyle devam etti:

"Önce negatif barış; PKK’nin silah bırakması ve çatışmaların bitmesi negatif barış. Sonra pozitif barış. Yani barışın toplumsallaştırılması, bu kutuplaştırmanın sona erdirilmesi, karşılıklı olarak empati kurulması, ziyaretler yapılması, herkesin birbirinin acısını anlaması, yasına saygı duyması, sevincine ortak olması gibi pek çok şey. Barışın toplumsallaştırılması aşamasından sonra demokratikleşme aşaması gelir. Bu demokratikleşme aşaması küçük adımlarla başlar. En nihayetinde yeni bir toplum sözleşmesiyle, yani yeni bir anayasayla nihayete erer. Ama şu anda henüz daha başındayız. Negatif barış aşamasındayız. Yavaş yavaş barışın toplumsallaştırılması, pozitif barış ve demokratik ve en nihayetinde bütün bu süreci zirveye ulaştıracak olan şey uzlaşıya dayalı yeni bir anayasadır."

'Komisyonun özel kanunla kurulması en doğru olanıdır'

Komisyonun özel bir kanunla kurulması ve çalışma biçiminin belirlenmesi gerektiğini söyleyen Türkdoğan, "Şu anda Meclis kararıyla ancak Araştırma Komisyonu kurulabiliyor. Araştırma komisyonları bu işlevi yerine getirecek özelliklere sahip değil" dedi.

Türkdoğan, Devlet Bahçeli’nin önerdiği komisyonun görevini mevcut araştırma komisyonları veya daimi ihtisas komisyonlarının yerine getiremeyeceğini belirti ve "De facto bir komisyon kurulsa bile, bu komisyonun kararları bağlayıcı olmaz ve kuralları olmaz. Bu nedenle, özel bir kanunla, ihtisas komisyonu niteliğine sahip, çerçevesi çizilmiş, katılımcıları ve çalışma biçimi belirlenmiş bir komisyon kurulması en doğru olanıdır. Yani böyle bir komisyonun özel kanunla kurulması en doğru olanıdır" diye konuştu.

'İstediğimi yaparım' demek süreci tıkar'

Türkdoğan, "Komisyonun kurulması halinde salt çoğunluğu elinde bulunduran partilerde 'istediğimi yaparım' anlayışı gelişir mi?" sorusuna da yanıt verdi.

Öcalan'ın PKK'ye çağrı yaptığı 27 Şubat tarihinde ortada herhangi bir güvence veya yasal düzenleme olmadığını söyleyen Türkdoğan, "Bu nedenle bu sosyolojik bir süreç. Burada Sayın Öcalan’ın çizdiği çerçeve ve Devlet Bahçeli’nin söylemleri çok önemli. Çünkü sosyolojik olarak bu adımlar atılmak zorunda" dedi.

Türkdoğan şöyle konuştu:

"Basit hukuki oyunlarla 'çoğunluk bende istediğimi yaparım' anlayışıyla zaten bir yere varamazsınız. 'İstediğimi yaparım' demek süreci tıkar. 'Ben çoğunluğum istediğimi yaparım' derseniz zaten niye böyle bir komisyon önerirsiniz? Bence burada meselenin çözümünden yana olanlar ortak bir zeminde uzlaşmak zorunda olduklarını biliyorlar. Çünkü yeni bir kardeşlik hukukunu inşa etmek demek, artık kardeşlerin birbirine güvenmesini gerektirir. Bir de bu tarz komisyonların çalışabilmesi için salt çoğunlukla karar alma yöntemi dışında bir yöntem yok. Eğer bunu nitelikli çoğunlukta yaparsanız, parti rekabetine kurban gidersiniz. Ben böylesi bir işlevi olan bir komisyonun açıkçası çalışma yöntemi konusunda anlaşılabilir bir şey olduğunu söylüyorum."

Komisyonun nasıl oluşacağı, işlevi, çalışma süresi, önerileri, kararları, bileşimi gibi konuların partiler arasında müzakere edilmesi gerektiğini söyleyen Türkdoğan, "Toplumsal barışın tesis edilmesi noktasında sivil ve sivil toplumla, demokratik kitle örgütleriyle bütün bu süreci konuşmak için, bütün bu önerilerini tartışmak için alt komisyonlar kurulabilir. Yine demokratikleşme için kapsamlı reform çalışma grubu olabilir. Burada bunun sınırı yok. Fakat bu kurulacak komisyon anayasa için öneriler bile sunabilir. Benim kişisel önerim, önce bu komisyonu kurmak, sonra komisyonun bu tartışmaları kendi içinde yapmasını sağlamak" diyerek açıklamalarını noktaladı.

Erdoğan: Yeni anayasayı ertelemek mümkün değil