Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM), 2024-Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) yerleştirme sonuçlarını açıkladı.
ÖSYM'nin internet sitesinden paylaştığı sayısal bilgilere göre, yerleştirme puanı hesaplanan 2 milyon 755 bin 301 adayın 1 milyon 670 bin 205'i tercih yapma hakkını elde etti.
Bu hakkı kazanan adaylardan 802 bin 170'i örgün lisans ve ön lisans programlarına, 185 bin 218'i ise Açıköğretim Fakültesi (AÖF) lisans ve ön lisans programlarına yerleşti. Devlet ve vakıf olmak üzere üniversitelerin toplam 23 bin 738 kontenjanı dolmadı.
Kuzey Kıbrıs ve diğer ülkelerdeki üniversitelerin lisans programlarında da 4 bin 934, ön lisans programlarında 272 olmak üzere 5 bin 206 kontenjan boş kaldı.
Öğrenim durumuna göre başvuran ve yerleşen aday sayılarına bakıldığında, 2024-YKS'de son sınıf düzeyinde tercih yapan 535 bin 331 adaydan 351 bin 204'ü bir yükseköğretim programına yerleşti.
Önceki yıllarda bir programa yerleşememiş ve bu yıl tercih hakkı kazanan 760 bin 62 adaydan 407 bin 983'ü bu yıl bir yükseköğretim programına yerleşti.
Oransal başarıda yabancı dilde eğitim veren özel liseler ilk sırada
ÖSYM'nin paylaştığı istatistiklerde okul türlerine göre yerleşen aday sayılarına da yer verildi.
Buna göre, okul türlerine bakıldığında yerleştirme puanı hesaplanan düz lise öğrencisi 555 bin 53 adayın 182 bin 993'ü, Anadolu lisesi öğrencisi 930 bin 10 adayın 350 bin 62'si herhangi bir yükseköğretim programına yerleşmeye hak kazandı. Fen liselerinden 60 bin 434 adayın 30 bin 985'i, özel fen liselerinden 33 bin 124 adayın 17 bin 319'u ön lisans veya lisans programlarına yerleşti.
Yabancı dil ağırlıklı liselerdeki 5 bin 319 adaydan 2 bin 483'ü, özel liselerdeki 19 bin 972 adaydan 7 bin 878'i ve yabancı dilde eğitim veren özel liselerden 198 bin 337 adaydan 95 bin 256'sı herhangi bir yükseköğretim programına yerleştirildi.
İmam hatip liselerinde ise 252 bin 377 adaydan 96 bin 98'i üniversite öğrencisi olmaya hak kazandı. 41 bin 511'i lisans, 29 bin 510'u ön lisans programlarına yerleşirken 25 bin 77 öğrenci AÖF programlarını kazandı.
Kadın adayların üniversiteye yerleşme oranları erkekleri geçti
2024 YKS yerleştirme verilerine göre kadın adaylar erkek adaylara oranla daha yüksek bir temsil oranı gösterdi. Yerleştirme puanı hesaplanan kadın aday sayısı 1 milyon 462 bin 782 iken, erkek adayların sayısı 1 milyon 292 bin 519 olarak kaydedildi. 542 bin 589 kadın aday bir programa yerleşirken, erkek adaylar arasında bu sayı 444 bin 799 olarak gerçekleşti. Üniversitelere yerleşen kadın öğrencilerin oranı toplam yerleşenlerin yüzde 55'ini oluştururken, erkek adaylar yüzde 45'lik bir paya sahip oldu.
Sonuçlara ilişkin açıklama yapan YÖK Başkanı Erol Özvar, "Bu sonuç, kontenjan planlamasında uyguladığımız stratejik yaklaşım ile adayların yönelim ve beklentilerine dair yaptığımız analitik çalışmalarımızın başarılı bir şekilde hayata geçtiğinin göstergesidir" iddiasında bulundu.
İktidarın gözde okulu düşüşünü sürdürdü
Eğitim sendikalarıysa sonuçları "başarısızlık" olarak nitelendirdi.
Eğitim-İş, çok sayıda kontenjanın boş kalmasına, meslek liseli öğrencilerin başarı düzeylerinin en alt sıralarda yer almasına, hükümetin gözde okulu imam hatip liselerinin başarı ortalamasının düşüklüğüne dikkat çekti.
Eğitimin piyasalaştırılması ve ticarileştirilmesinin eşitsizlikleri derinleştirdiğini belirten Eğitim-İş, tüm yurttaşların yararlanabileceği kamusal, parasız, bilimsel ve laik eğitimin sağlanması gerektiğini ifade etti.
YKS'de 2023 yılı kontenjanı 923 bin 411 iken 2024 yılı kontenjanı 800 bin 481'e geriledi. 2023 yılında üniversiteye yerleşen sayısı 898 bin 24 olurken 2024 yılında 771 bin 537 olarak gerçekleşti. Devlet üniversitelerine bakıldığında kontenjan 2023 yılında 717 bin 525, 2024 yılında ise 598 bin 709 oldu. Boş kontenjan sayısı ise 2023 yılındaki 25 bin 387'den 28 bin 944'e çıktı.
Eğitim-İş'e göre, yerleştirmeye başvuran sayısının düşüklüğünün sebeplerinden biri de ekonomik nedenlerden dolayı başka bir ilde üniversite eğitimi almak konusundaki imkansızlıklar.
Yerleştirme sonuçları 2024 yılında da Millî Eğitim Bakanlığı’nın yeterli nitelikte bir eğitim imkânı sunmadığını anlatıyor.
Öğrencilerin son sınıf bilgileri ile sınavda yeterli düzeyde başarı gösterememesi ve sonraki yıllarda özel ders ya da kurs desteğine ihtiyaç duyması açıklanan verilerle açıkça destekleniyor.
YÖK’ün yaptığı kontenjan daraltması ve ikinci öğretimlerin kapatılması kararlarına rağmen yerleşen kişi sayısının azalması ve boş kontenjan sayısının geçmiş yıllara göre fazla olması eğitim niteliğindeki düşüşün devam ettiğini ortaya koyuyor.
Liselerin başarı oranlarına bakıldığında ise en fazla başarının (yerleşme oranının) fen liselerine, en düşük başarının ise imam hatip ve meslek liselerine ait olduğu görülüyor.
Öğretmenlik kontenjanları boş kaldı
Eğitim-Sen de boş kalan lisans programlarına dikkat çekti. Fen bilgisi öğretmenliği ve ilköğretim matematik öğretmenliği bölümlerinde ciddi kontenjan açıklarının olduğunu belirten sendika, "Bu bölümlerin neden bu yıl tercih edilmediği MEB’in cevaplaması gereken önemli bir sorudur. İlköğretimde en temel branşlardan olan fen bilgisi ve matematik öğretmenliğinin bu yıl bu kadar gözden düşmesinin en önemli sebebi yapılan seçmeli ders değişiklikleri ile bu derslerin saatinin azaltılması ve adayların atanamayacağı bölümleri tercih etmemesidir" açıklamasını yaptı.
Vakıf üniversitelerindeki boş kontenjanların geçen yıla göre arttığının ve yüzde 16,3’e ulaştığının altını çizen Eğitim-Sen, üniversitelerin yaptığı fahiş fiyat artırımlarının öğrencilerin bu üniversiteleri tercih etmemesinde etkili olduğunu belirtti.