Kosova Başbakanı Avdullah Hoti, geçtiğimiz günlerde Washington'da Kosova ile Sırbistan arasındaki "ekonomik normalleşme" başlığı altında imzalanan tartışmalı anlaşmasına başkanlık etmiş olan ABD Başkanı Donald Trump'ın onuruna iki ülke arasındaki tartışmalı gölü "Trump Gölü" olarak yeniden adlandırma önerisini memnuniyetle karşıladı.
Hoti Perşembe günü Twitter'da, ABD'nin Kosova-Sırbistan müzakereleri özel elçisi Richard Grenell'in Arnavutça Ujman Gölü, Sırpça da Gazivoda Gölü olan adının Donald Trump'ın “rolünün şerefine” değiştirilmesini önerdiğini yazdı. Eylül ayında Kosova ve Sırbistan arasında tarihi bir ekonomik normalleşme anlaşmasına varıldığını iddia eden Hoti, "Elçi Grenell’in teklifini memnuniyetle karşıladım" diye tweet attı.
I welcomed Amb Grenell's proposal that Lake Ujman be renamed Trump Lake, in honor of @realDonaldTrump role in reaching a historic #economicnormalization agreement between Rep. of #Kosovo and Serbia, as a major step towards a final pol. agreement, resulting in mutual recognition. https://t.co/OK8vZswE6k
— Avdullah Hoti (@Avdullah) September 24, 2020
Ancak, Trump'ın adının bölgeye verilmesi hem Arnavutlar hem Sırplar hem de AB cephesinde tepki çekti.
Bir AB yetkilisi olayı şaka olarak nitelendirirken, Sırbistan da Trump'ın ardından tartışmalı gölü yeniden adlandırmaya rıza vermedi.
Kosova Ekonomi ve Çevre Bakanlığı sözcüsü Uran Haxha Cuma günü AB menşeli BRIN'e verdiği demeçte, kararı yalnızca medya aracılığıyla duyduğunu, kendilerinin bundan haberi olmadığını söyledi. Arnavut Bakan, "Başbakanın kararını sosyal ağlarında okuduğunuz kadarıyla biliyorum" dedi. Bakanlığın "ismi değiştirmeye yönelik resmi bir süreçten haberdar olmadığını" da sözlerine ekledi.
Kosova'nın kuzeyindeki stratejik öneme sahip yapay göl üzerinde, hem Sırbistan hem de tek taraflı bağımsızlığını ilan eden Kosova hak iddia ediyor.
1978'de Kosova ve Sırbistan'ın Yugoslavya Fedaratif Sosyalist Cumhuriyeti'nin bir parçası olduğu yıllarda kurulan yapay göl, esas olarak Kosova'nın Sırp nüfuslu ve Sırpların kontrolündeki kuzey kesiminde yer alıyor. Göl, Kosova'daki 1,8 milyonluk nüfusun yaklaşık üçte biri için ana içme suyu kaynağı. Hem Kosova hem de Sırbistan gölün yapımından kendilerinin sorumlu olduğunu iddia ediyorlar.
Trump Tower, Trump University, Trump Steaks, Trump Jr. ve şimdi de Lake Trump
Hoti'nin kendi açıklamasından önce teşekkür notlarını aktaran Grenell, "her iki taraf da yeni bir isim üzerinde anlaştı: Lake Trump (Trump Gölü)" şeklinde tweet attı. Gölün adı üzerinde resmi bir anlaşma yapılmamış olsa da ikili Trump'ın adının verildiği şeylere iki ülke için de en tartışmalı stratejik kaynağı eklemeye oldukça istekli.
Kosova ve Sırbistan'ın 4 Eylül'de Trump'ın himayesinde ekonomik normalleşme konusunda ayrı anlaşmalar imzaladıktan sonra Grenell, iki ülke arasındaki çatışmayı temel olarak "sembolizm ve sıfatlar, fiiller ve isimler" üzerine bir mücadele olarak nitelendirdi. Gazivoda / Ujmani gölü örneğine atıfta bulunarak, “her iki taraf da gölü nasıl adlandıracağı konusunda kavga ediyor” dedi ve ardından Lake Trump olarak adlandırılması gerektiğini öne sürdü.
What to call the lake that is in Kosovo and Serbia has been a serious sticking point despite the U.S. forged compromise to launch a feasibility study to create jobs and more energy for the region....so both sides have agreed to a new name: Lake Trump. https://t.co/AgeDNZ4aBd
— Richard Grenell (@RichardGrenell) September 24, 2020
Trump, Pazar günü Kuzey Carolina'da yaptığı bir kampanya konuşmasında, iki ülke arasında “toplu katliamları” durdurduğunu ve bunun bir Nobel ödülünü hak eden “tarihi bir atılım” olduğunu öne sürdü.
Ancak Trump'ın himayesinde imzalanan anlaşmada her tarafın imzaladığı metnin farklı olması, imzalanan maddelerin uçlarının açık olması, fazla bir şey ifade etmemeleri, tarafların hatta Grenell'in bile neyin tam olarak imzalandığına emin olmamaları ve anlaşmaların merkezinde ilgisiz bir şekilde İsrail'in bulunması tartışma konusu olmuştu.
