Kamuoyunda tepkilere neden olan 17 maddelik "Hayvanları Koruma Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi" 2 Ağustos 2024 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmasının ardından yürürlüğe girdi.
Yasayla ilgili tartışmalar sürerken ilk katliam haberi Niğde'den geldi.
AKP'li Niğde Belediyesi’nin geçici hayvan bakımevindeki köpekleri enjeksiyon yöntemiyle öldürerek toplu mezarlara gömdüğü ortaya çıktı. Yasadan önce Niğde Belediyesi’nin geçici hayvan bakımevine getirilen yavru ve çoğunluğu küçük ırk köpeklerden bazılarının da enjeksiyon yöntemiyle "uyutulmaya başlandığı" iddia edildi. T24'teki habere göre avukatlar, Veteriner İşleri Müdürü T.B.’nin talimatıyla uyutulan köpeklerin Niğde’nin Niğkum bölgesindeki hayvan mezarlığına topluca gömüldüğü görüntülere ulaştıklarını söyledi.
Görüntülere göre, köpekler öldürüldükten sonra hayvan mezarlığına koli içinde getirildi. Avukatlar ve gönüllülerin videolarla kayıt altına aldığı mezarlıkta, üzerine kireç dökülen toplu mezarların çevresine bırakılan içi boş kanlı koliler de dikkat çekti. Özensizce gömülen köpeklerin bazı yerleri toplu mezarlardan dışarı çıkmış halde görüntülendi.
'Ağır koku gözlemledik'
Avukatlar, talimatı verdiği gerekçesiyle Niğde Belediyesi Veteriner İşleri Müdürü T.B. ile uyutma işlemini gerçekleştirdikleri öne sürülen iki çalışandan şikayetçi oldu. Niğde Cumhuriyet Başsavcılığı’na yapılan suç duyurusunda, tanık beyanlarına ilişkin de şu ifadeler yer aldı:
"(....) Bunun üzerine ‘hayvan mezarlığı’ tabelası bulunan Niğkum Bölgesi’ndeki hayvan mezarlığı alanına her gün gidip gelmeye başladım ve buraya her gün yeni hayvanların atıldığını, üstlerine en az bir toprak atıldığını, daha önce atılanların çürüdüğünü ve ağır bir koku ve sinek yoğunluğunu gözlemledim. Barınağa da düzenli olarak ziyaretlerime devam ettim ve bu süreçte köpeklerin sayısında hızlı bir azalma olduğunu fark ettim. Öyle ki; tahminimce bin köpek barındırabilecek büyüklükte ve donanımda bir yer olmasına rağmen köpek sayısı 20-30’u geçmemektedir. Üstelik geçtiğimiz senelerde 700-800 civarı köpek olduğunu defalarca gözlemledim. Bu öldürme işlemini yaklaşık 7 aydır yaptıklarını da isminin gizli tutulmasını isteyen barınak çalışanı söylemiştir.”
'Bakımevinin ruhsatı araştırılsın'
Suç duyurusunda, ruhsatsız barınaklarda tıbbi müdahalenin yapılamayacağı vurgulanarak Niğde Belediyesi’nin geçici hayvan bakımevinin ruhsatının sorgulanması talep edildi. Delil karartılmaması için gizlilik kararı verilmesi de talep edilen suç duyurusunda, hayvan mezarlığına gömülen hayvanların ölüm nedeninin anlaşılması için nekropsiye gönderilmesi istendi.
'Yasa çıkmadan önce başladılar' iddiası
Öte yandan gönüllüler uyutma işleminin yasa henüz Meclis’e gelmeden önce başladığını ve bu durumun yaklaşık 7 aydır sürdüğünü iddia etti.
Niğkum bölgesine her gün gittiklerini belirten gönüllüler, buraya geçici hayvan bakımevi çalışanları tarafından hayvanların atıldığını gördüklerini öne sürdü.
Ankara Barosu Hayvan Hakları Merkezi Başkanı, avukat Tuğba Gürsoy sosyal medya hesabından paylaşım yaparak Niğde'deki mezarların "tıka basa dolu olduğunu" söyledi. "Geçen sene kaç yasaklı ırk vardı dedik, 60 dediler. Dün barınağı gezdik sadece 2 kalmış. Üstelik henüz toplama yapmadık dediler. Sokaklarda kedi köpek kalmamış. 3-5 günlük iş değil bu" ifadelerini kullanan Gürsoy bütün mezarların açılmasını ve yaklaşık ölüm tarihleri ile sebeplerinin tespitini talep ettiklerini belirtti.
Belediyeden açıklama: 'Kanuna ve vicdana uygun'
Görüntülerin ardından AKP'li Niğde Belediyesi'nden açıklama geldi. Belediye, hayvanların "zoonoz" sebebiyle "uyutulduğunu" ve gömülen hayvanlar arasında doğal bir şekilde ölenler de olduğunu savundu. Hayvan mezarlığı için "gün içerisinde doğal ölümü gerçekleşen, trafik kazasında ölen, zoonoz etken taşıyan hayvanlar için oluşturulan alan" diyen belediye, "kireçleme suretiyle yapılan işlemlerin tamamen kanuna ve vicdana uygun olduğunu" iddia etti.
Niğde Belediye Başkanı AKP'li Emrah Özdemir, Ekol TV'de katıldığı canlı yayında görüntüleri çekenler hakkında suç duyurusunda bulunduklarını söyledi.
"Resmi açıklama yapmadık çünkü bir kısım bunu bilinçli olarak yapıyorlar, gündeme gelmek istiyorlar. Ben bugün bağlantıya girerken bile tereddüt ettim. Çünkü böyle psikolojik olarak sorunu olan ya da farklı amaçları olan insanların gündem olmasını istemiyoruz. Niğde Belediyesi olarak bölgenin en iyi rehabilitasyon merkezine sahibiz. Daha yeni çok büyük bir ameliyathane yaptırdık, danışmanlık alıyoruz, sahiplendiriyoruz. Ama farklı amaçlarla bu işleri yapanları kınıyoruz."
Belediye Başkanı: Gizlice çekim yapmışlar, suç duyurusunda bulunduk
Özdemir, hayvanların "usulüne uygun şekilde gömüldüğünü", görüntülerin Hayvan Mezarlığı’nda gizlice çekildiğini belirterek, "Niğde Belediyesi'nin resmi, tabelalı hayvan mezarlığı çekim yaptıkları yer. Veterinerlerin kontrolünde, usulüne uygun şekilde gömerken gizlice çekim yapıyorlar. Suç duyurusunda bulunduk, resmi olarak takipçisi olacağız" diye konuştu.
Hayvan ölümleri sonrası Niğde Belediyesi'nin Ağustos 2024 ayı Belediye Meclis toplantısının Bor Haber'in YouTube hesabından yayınlanan bölümünde Emrah Özdemir'in yasa çıkmadan önceki konuşması da gündem oldu.
Özdemir'in "Biz daha yasa çıkmadan 2 yıl önce toplama alanları yapmaya başlamıştık. Biri Bor'daydı. 3-4 alan olacak toplam. Hedefimiz kısırlaştırdığımız sokak hayvanlarını burada toplamak" ifadeleri soru işareti yarattı.
