Karaburun'da ÇED kavgası: Toplantı yapılamadı, bakanlık yetkilileri farklı tutanak hazırladı

Bakanlık yetkilileri, halkın tepkisine ve ÇED toplantısını yaptırmamasına karşı GES yatırımcısı şirkete yol verecek farklı bir tutanak hazırlamakla suçlandı.

serdar kızık

Özel Çevre Koruma Bölgesi olmasına karşın ilçe sınırlarının yüzde 90'ını enerji şirketlerine tahsis edilen Karaburun’da, çevre yağması dayatılırken karşı mücadele de sürüyor.

Küçükbahçe’de NANO A.Ş’nin tarım alanları ve meraların üstüne kurmayı planladığı güneş enerjisi projesi için halkın bilgilendirme toplantısı, yurttaşların protestosuyla engellendi.

Ancak Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı görevlilerinin “toplantı açıldı ancak halkın katılımı olmadı” biçeminde tutanak düzenleyerek şirketin yolunu açmaya yönelik tutum izlediği belirtildi.

Karaburun Belediye Başkanı İlkay Girgin Erdoğan ve Kent Konseyi Başkanı Mustafa Özer de karşı bir tutanak düzenleyerek ÇED toplantısının yapılmadığını belirtti.

Toplantı yapılamadı

Küçükbahçe Çullubağ mevkiinde tarım alanları, makilik ve meraların üstüne başlangıçta 44 bin adet güneş paneli kurulmasına ilişkin ÇED toplantısı olaylı geçti. Jandarma eşliğinde Küçükbahçe köy kahvesine gelen bakanlık ve şirket yetkilileri, yoğun protestoyla karşılaştı. “Sermaye peşkeşine hayır, meralarımızı koruyacağız” benzeri sloganlarla karşılanan heyet, yoğun tepkiler karşısında halkın bilgilendirilmesi toplantısını açamadı ve prosedürü tamamlayamadı. 

Buna karşın edinilen bilgilere göre, bakanlık görevlileri sanki toplantı gerçekleşmiş gibi tutanak hazırlayınca, İzmir Kent Konseylerine bağlı örgütlerin, halkın ve çevreye duyarlı yurttaşların tepkisi büyüdü.

Tutanağın verilmesini ve doğru biçimde düzenlenmesini isteyen yurttaşlar, bakanlık yetkililerinin aracını bir süre engelledi. Bu gelişmelerin ardından Belediye Başkanı İlkay Girgin Erdoğan, ilçenin özel çevre koruma statüsünde olduğunu anımsattı. Erdoğan bölgenin enerji şirketlerine tahsisine karşı halkın tepkili olduğunu belirterek “Biz topraklarımızı korumaya devam edeceğiz. Bakanlık yetkilileri gerçeğin dışında bir tutanak düzenleyerek sanki toplantı açılmış gibi bir yaklaşım sergiledi. Oysa halkın tepkileri sonucu toplantı açılmadan sona erdi” dedi. 

Kent Konseyi Başkanı Özer de aynı yaklaşımı sergileyerek “Burada tahrifat yapıldı. Oysa toplantının açılışı sağlanmadı. ÇED toplantısının ilk prosedürü gerçekleşmedi" diye konuştu. 

Bu gelişmelerin andından Erdoğan ve Özer karşı bir tutanak hazırladı. ÇED toplantısının yaptırılmadığının vurgulandığı tutanağı, tepkili yurttaşlar da imzaladı. 

GES'ler kurulacak, meralar yok olacak

Karaburun Kent Konseyi de şu açıklamayı yaptı:

“Karaburun Yarımadasında, 2013 Yılından başlayarak 'Yenilenebilir doğal kaynaklardan faydalanarak elektrik enerjisi üretimi' denilerek kent sakinlerinin rızası dışında doğaya zarar verecek girişimlerde bulunuluyor.

Mevcut Rüzğar Enerji Santrallerine yardımcı kaynak olarak gösterilen Güneş Enerji Santrali projeleri ardı - ardına Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına veriliyor. Şu an Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nda ÇED süreçleri sürdürülen 5 GES projesi; Küçükbahçe, Salman, Yayla, Sarpıncık, Eğlenhoca olarak görünüyor.

Bu projeler gerçekleştirildiğinde Karaburun Yarımadası na 300.000 adet Güneş Paneli dikilecek. Bakanlık tarafından 03.09.2024 tarihinde ÇED Halkın Katılımı toplantısı yapılacağı duyurulan NANO A.Ş. DGES projesinin ÇED raporunda; Küçükbahçe Mahallesi sınırları içerisinde Çullubağ mevkii 518 ada 100-101-102 parsellere, başlangıçta 44.037 adet güneş paneli dikileceği belirtiliyor.

GES’lerin kurulacağı alanlar, 1/100.000 ölçekli çevre düzeni planına göre Mera, Çayır ve Tarım Arazisi olarak belirlenmiş alanlardır ve özel çevre koruma bölgesi içinde yer almaktadır. Bu durum projeler için hazırlanan ÇED raporlarında da açıkça belirtilmekte. Meralar, köylünün ortak malıdır. 4342 sayılı Mera Kanununda belirtildiği gibi amacı dışında kullanılamaz, zaman aşımı uygulanamaz, sınırları daraltılamaz.

Karaburun Yarımadası 14.03.2019 tarihinde 823 sayılı kararname, Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip ERDOĞAN’ın imzası ile Özel Çevre Koruma Bölgesi ilan edilmiştir. Özel Çevre Koruma Bölgesi; ülke ve dünya ölçeğinde ekolojik önemi olan, çevre kirlenmelerine ve bozulmalarına duyarlı toprak ve su alanlarını, biyolojik çeşitliliğin doğal kaynakların ve bunlarla ilgili kültürel kaynakların gelecek kuşaklara ulaşmasını emniyet altına almak üzere gerekli düzenlemelerin yapılabilmesi ve bu alanlarda uygulanacak koruma esasları ile plan ve projelerin tek elden hazırlanması amacıyla ilan edilen bölgeler olarak tanımlanıyor.

Özel Çevre Koruma Bölgesi ilan edilmesine karşın firmaların faaliyetleri her geçen gün artarak sürmektedir. Karaburun yarımadası enerji şirketleri için cazibe alanı haline getirilmiştir. Bu durum ÖÇKB yapısına aykırıdır ve gelecek için tehlike arz etmektedir. GES panelleri konulurken toprağın en verimli olan üst katmanı tıraşlanarak alınacak, mevcut bitki ve canlı hayatı yok edilecektir. Daha önce yarımadamızda Karareis bölgesinde ormanlık alandaki ağaçlar kesilerek uygulanan GES projesi kaygı verici bir örnektir. 

Oluşturulacak güneş paneli tarlalarından geri yansıyacak güneş ışıkları ile sıcaklık değerleri artacak, küresel ısınma ile birlikte mevcut tarım alanları da olumsuz etkilenecektir. Meraların yok olması ile günümüzde çok zor koşullarda sürdürülen hayvancılık ta tamamen bitecektir. Karaburun Yarımadasının doğası, florası, faunası zarar görmektedir. 

Bakanlığa sunulan RES ve GES projeleri hayata geçtiğinde, canlı hayatı için geri döndürülemez kayıplar yaşanacak, nadide topraklarımız zamanla enerji santralleri çöplüğüne dönüşecek, yaşam bitecektir. Bizler Yenilenebilir Kaynaklardan Enerji Üretimine “Yeşil Enerji” ye tümden karşı değiliz. Yanlış yerler ve uygulamalar ile doğamıza daha fazla zarar verilmesine karşıyız. 

Karaburun Yarımadası yaşayanları olarak yaşam alanımızı savunarak, Toprağımıza sahip çıkıyoruz. Talebimiz, bölgemizdeki GES ve RES projelerinin ÇED süreçlerinin sonlandırılarak iptal edilmesidir."