Kamuda çalışan 700 binin üzerinde işçinin ek zam talebi Türk-İş, Hak-İş ve hükümetin elbirliğiyle imzalanan ek protokolle görmezden gelindi. İmzalanan ek protokolde kamu işçilerine ek zam yapılmadı, yalnızca 200 bin işçiyi ilgilendiren yüzde 10 civarında bir ücret artışı sözkonusu. Ek protokolün ardından Türk-İş yönetimine tepki gösteren işyeri temsilcilerinin ve işçilerin istifaları başladı.
Asgari ücretin açıklanmasının ardından kamu işçileri Ocak ayından itibaren yeniden toplu sözleşme masasına oturularak refah payı talebiyle eylemlere başlamıştı.
Türk-İş’e bağlı Demiryol-İş Sendikası üyeleri yemekhanelerde ses çıkarma eylemleri yaparken, Harb-İş Sendikası geçen Cumartesi günü Ankara’da bir miting yapacağını duyurmuştu.
Harb-İş yönetimi mitingi Türk-İş Genel Merkezi’nin 29 Ocak’ta konuyla ilgili bir toplantı yaparak ülke genelinde eylem planı çıkarılacağı sözünü verdiğini belirterek iptal etti.
Eylem planı değil hükümetle uzlaşma çıktı
Ancak Türk-İş’in toplantısından eylem planı değil hükümetle uzlaşma çıktı.
Kamu işçilerinin ek zam talebinin karşılanmadığı "Kamu Toplu İş Sözleşmeleri Ek Çerçeve Anlaşma Protokolü" Türk-İş ve Hak-İş'in katıldığı ayrı ayrı törenlerle imzalandı. Ek protokolde yalnızca toplu sözleşme süreleri Ocak ayından sonra olan kamu işçilerinin alacağı enflasyon farkıyla ilgili bir düzenleme yapıldı. Bu düzenlemeye göre yalnızca 200 bin civarında işçinin yüzde 10-14 arasında bir ücret artışı alacağı öngörülüyor.
Ek zam talepleri karşılanmayan işçiler Türk-İş yönetimine tepki gösterirken, Demiryol-İş Sendikası’nda örgütlü TÜRASAŞ (Türkiye Raylı Sistem Araçları Sanayii A.Ş.) işçileri Eskişehir’deki fabrikada yemekhane eylemi yaparak Atalay’ı istifaya çağırdı.
Harb-İş Sendikası Eskişehir Şube Başkanı Hasan Atak sendikalarına bağlı işyerlerindeki işçilerin de yemekhane eylemleri yaptıklarını doğruladı, Türk-İş yönetiminin işçileri aldattığını belirterek tepki gösterdi.
Atak imza atılan ek protokol için “İstenen bu değildi. Refah payının verilmesini, emeklilere ve memurlara verilen yüzde 49,5’e tamamlanan ücretlerle aramızdaki makasın kapatılmasını ve memurlara verilen seyyanen zammın da verilmesini talep ediyorduk” dedi.
Bu taleplerin hiçbirinin yerine getirilmediğini belirten Atak 700 binin üzerinde kamu işçisinden sadece 200 binini ilgilendiren bir söz verildiğini dile getirdi. Sözleşmeleri Ocak ayında değil de Mart ayında başlayan işçiler için enflasyon farkından kaynaklı verilmesi vaat edilen 10-12 puanlık bir farkın sözkonusu olduğunu ifade eden Atak “Bunu kesinlikle işçiyi rahatlatacak bir rakam olarak görmüyoruz” dedi.
İşçiler tepkili, istifalar başladı
İşçilerin bu duruma çok tepkili olduğunu dile getiren Atak “Bugün de işyerlerimizde tepkiler vardı genel merkezimize, maalesef istifalar da vardı. Aslında maalesef demeyeyim hak ediyorlardı bence” diye belirtti.
“Biz savunma sanayiinde çok uzun zamandan beri ciddi bir emek krizinin içindeyiz” diyen Atak eylemlerin başlangıç noktalarının Türk Harb-İş Sendikası olduğunu söyledi.
Atak “Bunun nedeni de savunma sanayii işçisinin hem ulusal hem uluslararası anlamda kendi emsallerinden çok aşağıda kalması, alım gücünün düşüp geçinememesiydi. Bu da mesleki bir riski getirdi. Deniz, kara ve hava kuvvetlerinde kritik projelere imza atan, milli muharip uçakları yapan, F-4, F16’ların modernizasyonunun yapan insanlar bizleriz. Bu insanların alım gücünün düşmesi nedeniyle işyerlerinden ayrılması sözkonusu olmaya başladı. Ve şu anda da işçiler ya ayrı ek bir iş yapıyor ya da işten ayrılabilmek için farklı alternatifler arıyor. Bu Cumhuriyet tarihiyle beraber varolmuş fabrikaların hayati tehlikeye girmiş olması anlamına geliyor. O nedenle de biz sadece alım gücümüzü değil, işyerlerimizi ve mesleki geleceğimizi savunmak adına taleplerde bulunuyoruz” dedi.
‘Biz eylem planı beklerken bir anda protokol açıklandı’
Türk-İş’in 27 Ocak’ta Ankara’da bir mitinge hazırlanan Harb-İş’e “Biz 29’unda bir eylem planı açıklayacağız ülke genelinde. Çünkü diğer sendikalar da refah payı istiyor” dediğini belirten Atak “Biz bu karara güvenmesek de inanmak istedik. Çünkü Türk-İş’in, Türkiye’de işçi sınıfının eylem kararı alması bizim için çok önemli” ifadesini kullandı. Atak “Ama Türk-İş ne yaptı? Hem bizim eylemimizi engellemiş oldu hem de biz Pazartesi günü bir eylem planı beklerken bir anda protokol açıklandı” diye konuştu.
Protokolün taleplerine “kesinlikle karşılık vermediğini” söyleyen Atak “200 bin işçiye sadece ağzına bir parmak bal çalar gibi, pek de zam denilmeyecek yüzde 10-11 gibi, sadece enflasyon farkının erken verilmesi gibi bir şey veriyorsunuz. Zaten bunu biz alacağız. Siz bunu vererek bir şey vermiş gibi, kamuoyuna da yüzde 32,5 vermiş gibi aslı astarı olmayan açıklamalarda bulunacaksınız. Bu çok ciddi anlamda bir aldatmaca oldu. Eylemlerin önüne de ket vurulması oldu” dedi.
Harb-İş Eskişehir Şubesi olarak bu süreçte dört beş kez kitlesel basın açıklaması yaptıklarını hatırlatan Atak kendi kararlarının, sonuç alıncaya kadar eylemlere devam etmek olduğunu söyledi.
'Atalay kamuoyuna açıklama yapmalı'
Ek protokole imza atılırken Türk-İş Genel Başkanı Atalay’ın Bakan Işıkhan’a teşekkür ederek “Sayın Bakanımız, bu yaptığınız azımsanacak bir iş değil” demesi hakkındaki yorumunu sorduğumuz Atak şunları söyledi:
“Ben artık bir değerlendirme yapmayayım. Tamamen siyasi bir baskı olarak da görüyorum bunu. Bu soruyu Türkiye’nin içinde bulunduğu genel siyasi ve sendikal konjonktüre bakarak değerlendirmek lazım. Türkiye’de artık sendikaların -burada özeleştiri de yapabiliriz belki- tabandan kopuk, üyenin tepkisinin ölçülemediği, bunun için de üyesinin onaylamadığı bir tutum içerisine girdiğini görüyorum.”
“Bir hafta önce eylem planı olduğu günle eylem planını erteleyip protokolü imzaladığı gün arasında 1 puan bile ilerleme yok” diyen Atak, Ergün Atalay’ın bu konuda bir açıklama yapması gerektiğini kaydetti.
