İktidara geldiği 2002 yılından buna yana işçilerin kazanılmış haklarına yönelik kapsamlı saldırılar gerçekleştiren AKP, uzun süredir planladığı kıdem tazminatı saldırısını şimdi yeni bir aşamaya taşıyor.
AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Tamamlayıcı emeklilik sigortası ile ilave emeklilik desteği alınabilmesini sağlayacağız. Çalışanlarımız emeklilikte daha rahat edecek. Bunun için de devlet elini taşın altına koyacak. Türkiye'nin istihdam kalkanını sürekli hale getirmeye çalışıyoruz. Tamamlayıcı emeklilik sistemini de 2022'de yürürlüğe sokacağız” sözleriyle tartışma yeniden alevlendi.
Hem kıdem hem emeklilik masada...
Erdoğan’ın bu açıklamasının ardından AKP’nin “Tamamlayıcı emeklilik” sisteminin bir parçası olarak bireysel hesaba dayalı kıdem tazminatı fonu kurmayı amaçladığı ortaya çıktı.
Üstelik bu konuda bir süredir yandaş sendikalarla görüşüldüğü, patron örgütlerinden tavsiye alındığı da gündeme geldi.
Kıdem tazminatını “tamamlayıcı emekliliğe” ekleyip yok ederek patronları rahatlatmak isteyen AKP, emeklilikte ise BES’le yapamadığını yapıp, yurttaşların emekliliğini de fonlara devretmeyi amaçlıyor.
Plan ne?
AKP’nin yandaş basın üzerinden servis ettiği haberlere göre, iki formül masada.
Bu formüllerin ana mantığı ise “zaten emekçilere kıdem tazminatı ödenmiyor” denilerek işçinin bu kazanılmış hakkını tamamen rafa kaldırmak. Milyonlarca emekçiye asgari ücretin altında emekli aylığı veren AKP, kıdem tazminatı hakkını gasp etmek için “emeklilik maaşları yükselecek” iddiasını gündeme getiriyor.
İşçiler 60 yaşına kadar kıdeme dokunamayacak, patronlar için yeni 'fon' yaratılacak
Formüllerden birine göre, kıdem tazminatı hesaplarında biriken tutarı işçiler, 60 yaşında alabilecek. Buna göre 60 yaşında hesapta biriken paranın yüzde 25’i peşin olarak alınabilecek, kalan tutar ise emeklilik gelirini artırmak için çalışanlara "ek gelir" olarak verilecek.
Yani emekçilerin zaten kazanılmış olan kıdem tazminatı verilmeyecek, bir fona aktarılacak, bu fon da işsizlik fonu gibi AKP’nin kontrolünde ve yağması altında olacak, emekçilere ise 60 yaş gibi geç bir yaşta bu paranın sadece küçük bir kısmı ödenecek, geri kalan tutar ise açlık sınırının altında olan emekli maaşına eklenecek.
Bu durumda patron, her ay işçinin brüt ücretinin yüzde 3’ünü “tamamlayıcı emeklilik hesabına” aktaracak, bu da yıllık bazda 11 günlük bir kıdem tazminatı hakkına denk düşüyor. Fona aktarılacak 5,33’lük pay ise iddiaya göre patron sorumluluğunda olacak.
İşçinin cebinden kesinti planı
Diğer modele göre ise, asgari ücrete kadar ücretler için, işçinin primi ücretin yüzde 0.5’i kadar olacak. Yani işçinin maaşından fon için para kesilecek. Örneğin iki asgari ücrete kadar olan bir ücret söz konusu ise, katkı payı yüzde 1.5’a kadar çıkacak. Bu fona devlet de bir puanlık “katkı” yapacak. Yani bu formülde de işçilerin kazanılmış hakkının gaspının yanı sıra, bir de ücret kesintisi gündeme gelecek.
Bu konuda Erdoğan’ın talimatı sonrası toplantılar da başlarken, önceki gün Ankara’da Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak ile Aile, Çalışma ve Sosyal Politikalar Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk’un katıldığı toplantıda işçi tarafını yandaş sendikalar Türk-İş ve Hak-İş'in temsil etmiş, patronlar adına ise TOBB ve TİSK temsilcilerinin yer almıştı.
Söz konusu toplantıda Erdoğan’ın işaret ettiği düzenleme masaya gelirken, bu toplantıların ilk zemin yoklamalar olduğu, önümüzdeki süreçte saldırı hazırlığının hız kazanacağı belirtiliyor.