HPV aşısının ücretsiz olması için mücadele sürüyor: 'Dava emsal bir karar teşkil edecek'

HPV aşısının bedelinin geri ödenmesine yönelik davada olumlu sonuçlandı. HPV aşısının ücretsiz olması için yargı ayağındaki mücadele sürüyor.

Bahadır Batur

Toplumcu sağlık anlayışının en önemli sac ayaklarından olan önleyici sağlık hizmetlerinin başında aşılar geliyor. Özellikle rahim ağzı kanserine karşı yüksek oranda koruyuculuk sağlayan HPV aşısı ülkemizde ücretli olarak erişilebiliyor. Sağlığın piyasalaştığı koşullarda, Önce Çocuklar ve Kadınlar Derneği HPV aşısının ücretsiz olması için yargıya başvurdu.

Şu ana kadar açılan birçok davada HPV aşısının ücretsiz olması için önemli sonuçlar elde edildi. Bugün Ankara 62. İş Mahkemesi'nde görülen bir dava da HPV aşısı mücadelesinde olumlu bir adım anlamına geliyor.

Üç aşı olmuş bir müvekkilin SGK'dan aşı ücretlerini talep etmesi üzerine açılan davada mahkeme, SGK'nın aşı bedellerini faiziyle birlikle geri ödemesine hükmetti. HPV aşısının bir dozunun güncel fiyatı bin 15 lira.

HPV aşısının ücretsiz olması için açılan davaların takipçisi olan Önce Çocuklar ve Kadınlar Derneği'nden Avukat Çisel Demirkan Sakallı soL'a bugünkü mahkemenin kararını yorumladı. Avukat Çisel Demirkan Sakallı HPV aşısı mağdurlarının hâk arayışlarının devam etmesi gerektiğini vurgulayarak, açılan her davanın ve alınan her olumlu sonucun aşının ücretsiz olmasını sağlamak için önemli bir adım olduğu belirtti. 

Avukat Çisel Demirkan Sakallı ayrıca, iktidarın sağlık politikalarının bu davaların sonucunda değişmek zorunda kalacağını sözlerine ekledi. Sizler de Önce Kadınlar ve Çocuklar Derneği'nin internet sitesinden HPV aşısı mücadelesine destek olabilirsiniz.

Ankara'da açılan bu davada süreç nasıl işledi? Bu davanın kararı HPV aşısının ücretsiz olması için sürdürülen mücadelede nereye oturuyor?

Önce Çocuklar ve Kadınlar Derneği olarak bizim bir müvekkilimiz HPV aşısının 3 dozunu da vurdurmuştu. Biz, bu 3 dozun bedelinin iadesini talep ettik. Mahkeme de bu 3 dozun bedelinin yasal faiziyle birlikte SGK tarafından müvekkilimize ödenmesine karar verdi. 

HPV aşısının ücretsiz olması için halen davalar sürüyor, yasa tasarısı ve önergeler görüşülmeye devam ediyor. Lakin bizim açtığımız bu dava, aşı bedelinin iadesine ilişkindi.

Güncel olarak HPV aşısının bir dozunun bedeli bin 15 lira. Mahkemenin kararıyla üç dozun toplam bedeli olan 3 bin 45 lira ve yasal faiz ödemesi müvekkilinize yapılacak bu durumda. Bu şekilde mi anlamalıyız?

Bugünkü müvekkilimizin daha önce HPV aşısı yaptırdığı için, üç dozun bedeli yaklaşık 2 bin 500 liraydı. Biliyorsunuz, dava süreci uzun sürüyor. Ancak yeni rakamla birlikte üç doz aşı olmanın bedeli 3 bin lirayı geçiyor artık.

Bu davanın sonucu diğer davalara nasıl etki edecek? HPV aşısının ücretsiz olması için süren birçok dava var halen. 

Biz bugüne kadar Ankara'da açtığımız davalardan sadece birisini kaybettik. SGK dosyanın bilir kişiye gitmesini istedi, biz de bilir kişiye gitmesini istedik. O dosyada, bilirkişi dedi ki "Hayır, biz kişi rahim ağzı kanserine yakalandıktan sonra tedavisini yapıyoruz. Sonuç alıyoruz". Bu nedenle de dava reddedildi.

Ama diğer dosyalarımızda, ki bu kazandığımız ilk dosya da değil birçok davayı kazandık, bilirkişiler hep şunu söyledi: "Kanser olmadan, engellemek için yüzde 100 bir çözüm var. HPV aşısının ulusal aşı takvimine alınması gerekiyor. Dolayısıyla aşıyı olan kişilere aşı bedelinin iadesi gereklidir." Davalarımızı da bilirkişilerin sunduğu bu görüş çerçevesinde kazandık.

Yani ne yazık ki HPV aşısının ücretsiz olması için halen muallakta olan bir durum var.

Tabii, tabii. Dava açarsanız hakkınızı alırsınız, dava açmazsanız hakkınızı alamazsınız. Ama ne kadar çok dava açılırsa, SGK üzerindeki baskı ne kadar çok artırılırsa, yasal olarak süreçler yenilenilirse, HPV aşısının eninde sonunda ulusal aşı takvimine almak zorunda kalacaklar.

Bugünkü davada çıkan karar, gelecekte açılacak diğer davalara ve açılmış olan davalara emsal teşkil edecek, değil mi?

Tabii ki bu dava emsal bir karar teşkil edecek. 

Sizin HPV aşısının ücretsiz olması için devam mücadele hakkında görüşleriniz nedir?

2017 itibariyle 100'ü aşkın ülkede artık aşı takvimine dahil edilmiş olan HPV aşısının, artık küçük yaşlardan itibaren çocuklara da vurulmaya başlanan bu aşı, bizim ülkemizdeki gerici zihniyet ve birilerinin bundan rant sağlaması sebepleriyle ücretli olarak yapılıyor. Önce Çocuklar ve Kadınlar Derneği olarak daha çok insan adına dava açarak, bu konuda daha çok baskı yaratacağız. Bu aşı ücretsiz oluncaya kadar da mücadelemize devam edeceğiz.