Güney Kore'de kısa süreli "sıkıyönetim" karmaşasının ardından başlayan siyasi kriz sonlanmadı.
Muhalefet partilerinin, Cumhurbaşkanı Yoon Suk Yeol'un 3 Aralık gecesi başarısız sıkıyönetim ilanı nedeniyle görevden alınması için meclise sundukları ikinci önerge oylanarak kabul edildi.
Yonhap'ın haberine göre, Yoon'un 3 Aralık'taki kısa süreli sıkıyönetim ilanının "anayasaya ve yasalara aykırı olduğu" gerekçesiyle Ulusal Meclis'e sunulan azil önergesi oylandı.
Kabul edilmesi için 200 milletvekilinin onayını alması gereken önerge, 85 milletvekilinin "hayır" oyuna karşı 204 "evet" oyuyla onaylandı. Oylamada 3 milletvekili çekimser kaldı, 8 oy geçersiz sayıldı. Öte yandan Yoon'un görevden alınması için son sözü Anayasa Mahkemesi söyleyecek.
Kararın Anayasa Mahkemesine ulaşmasının ardından Yoon'un görevine geri dönmesine ya da görevden alınmasına karar verilecek.
Azil sürecine ilişkin kanıtları dinleyip değerlendirmek üzere duruşma düzenleyen mahkemenin, azli onaylamak veya reddetmek için 6 ay süresi bulunuyor. Mahkemedeki 9 yargıçtan 6'sının kararı onaylaması halinde lider görevden alınıyor.
Önergenin kabulü için meclis üye tam sayısının 3'te 2'sini oluşturan 200 milletvekilinin lehte oyu gerekiyordu. Ulusal Meclisteki 300 sandalyeden 192'sine sahip olan muhalefet bloku, nitelikli çoğunluğu sağlayabilmek için iktidardaki Halkın Gücü Partisinden (PPP) en az 8 milletvekilinin desteğine ihtiyaç duyuyordu.
Ulusal Mecliste benzer azil önergesi, 7 Aralık'ta PPP milletvekillerinin çoğunun oylamayı boykotu nedeniyle yeterli sayıya ulaşamayıp kabul edilmemişti. Yalnızca 3 PPP milletvekilinin önerge için oy kullandığı bildirilmişti.
Halk, Yoon'un görevden alınması talebiyle sokaklardaydı
Güney Kore'de halk, muhalefet partilerinin Yoon Suk Yeol'un 3 Aralık'taki sıkıyönetim ilanı nedeniyle görevden alınması için meclise sundukları önergenin oylanmasına kısa süre kala Yoon'un azli talebiyle ülke genelinde sokaklara indi.
Yoon'un azil önergesinin mecliste oylanmasına kısa süre kala ülke genelinde protestolar sürdü.
Polis yetkilileri, yaklaşık 85 bin kişinin Ulusal Meclis yakınlarında toplandığının tahmin edildiğini belirtti. Ülkenin diğer bölgelerinde de halk, Yoon'un görevden alınmasını talep etti.
Ne olmuştu?
Yoon, 3 Aralık'ta gece geç saatlerde televizyonda yaptığı bir konuşmada sıkıyönetim ilan ederek, "Kuzey Kore'nin komünist güçlerinin oluşturduğu tehditlerden liberal Güney Kore'yi koruma" ve "devlet karşıtı unsurları ortadan kaldırma" ihtiyacını öne sürerek sıkıyönetim ilan etmiş ve ülkenin siyasi krize girmesine yol açmıştı.
Daha sonra milletvekilleri, Yoon'u emri geri çekmesi yönünde oybirliğini sağladı. Milletvekilleri, parlamento binasını kuşatan askerlere de meydan okuyarak parlamentoya girmeyi başardı.
Demokrat Parti lideri Park Çan Dae, sıkıyönetim emrinin sona ermesinden kısa bir süre sonra Yoon'un "ihanet suçlamasından kaçamayacağı" konusunda uyardı.
Yoon'sa, Ulusal Meclis'in oybirliğiyle aldığı karardan birkaç saat sonra iptal ettiği kararname için özür dilemiş ve yasal veya siyasi sorumluluktan kaçınmayacağına söz vermişti.
Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri Çung Jin-Suk, Ulusal Güvenlik Danışmanı Şin Won-Sik ve Cumhurbaşkanlığı Siyasi Sekreteri Sung Tae-Yoon da dahil olmak üzere birkaç üst düzey yetkili, yaşananların ardından istifalarını sunmuştu.
Muhalefet partileri, sıkıyönetim ilan ettiği gerekçesiyle Yoon'a karşı parlamentoya azil önergesi sunmuştu.
Sıkıyönetim ilanına karşı başkent Seul'de sokağa çıkan kalabalıklar güvenlik güçleriyle çatışırken, Kore Sendikalar Konfederasyonu (KCTU), sıkıyönetim ilanına tepki olarak genel grev başlatacağını duyurmuştu. Konfederasyon ayrıca cumhurbaşkanının istifasını istemişti. Sendika, sıkıyönetim kararıyla askeri güçlerin örgütlü işçi hareketine yönelik saldırılarına dikkat çekmişti.
Sıkıyönetime giden yolda neler yaşandı?
Son genel seçimlerde meclisteki 300 sandalyenin 192'sini alan muhalefet Yoon'un konumunu etkisizleştirmişti.
Nisan ayındaki seçimden bu yana Yoon'un muhalefetin meclisten geçirdiği yasaları veto etmek dışında başka seçeneği kalmamıştı.
Eşinin yolsuzluk ve nüfuz ticareti yaptığı iddialarıyla gündeme gelen skandallar da Yoon’u zor durumda bırakmıştı.
Muhalefet geçtiğimiz hafta hükümetin ve iktidar partisinin sunduğu bütçelerde kesintiye gitmişti. Bütçe tasarısının veto edilme şansı bulunmuyordu. Ayrıca muhalefet, Yoon'un eşini soruşturmadığı gerekçesiyle devlet denetleme kurumu başkanı başta olmak üzere kabine üyelerini görevden almaya çalışıyordu.
Yoon son çare olarak sıkıyönetime başvurdu. Cumhurbaşkanı, “devlet karşıtı” güçlerin ülkeyi felç etmeye çalıştığını öne sürerek düzeni yeniden sağlamak istediğini açıkladı.
