Batılı ülkelerin Rusya'ya yönelik petrol yaptırımlarının hafta başı itibariyle yürürlüğe girmesinin ardından, Rusya'ya ait petrol tankerlerinden oluşan "gölge filo"nun Türk boğazlarında sıkıştığı belirtildi.
Financial Times'ın haberine göre, Rusya'ya ait onlarca petrol tankeri boğazlarda geçiş için sıra bekliyor. Haberde, boğazlarda oluşan tıkanıklığın Türkiye'nin tüm gemilerden "sigorta garantisi" istemesi nedeniyle meydana geldiği aktarıldı.
Türkiye'nin sigorta belgesi talebi
FT'ye konuşan petrol endüstrisi yöneticileri, Türkiye'nin Batı'nın Rusya'ya tavan fiyat yaptırımı hamlesinin ardından, yeni sigorta belgesi talep ettiğini bildirdiler. Ulaştırma Bakanlığı'nın konu hakkındaki yorum talebine yanıt vermediği belirtildi.
Bloomberg de, Avrupa Birliği'nin tavan fiyatla birlikte gelen yeni yaptırımları Rus petrolü taşıyan gemilerin sigorta problemi ile karşılaşmasına neden olduğunu aktardı. Bloomberg tarafından görülen belgelere göre, sigorta mektubu olmayan ve Boğazlardan geçmek isteyen Rus ve Kazak petrolü taşıyan gemiler bekletiliyor. Bu nedenle İstanbul Boğazı'nın kuzeyinde Rus ve Kazak petrolü taşıyan gemilerin biriktiği ifade edildi.
Türkiye'nin sigorta uygulamasının AB'nin 5 Aralık itibariyle yürürlüğe giren yaptırımlarına bir karşılık olarak nitelendirdi.
Petrol gemileri boğazda sıkıştı
Küresel petrol sevkiyatlarını izleyen gemi komisyoncuları ve Tanker Trackers'ın verilerine göre, Türkiye açıklarındaki Rus petrol tankerlerinin büyük bir kısmı Kazakistan menşeili. Kazakistan petrolü Rus limanlarına boru hattıyla ulaşıyor ve Batı yaptırımları tarafından hedef alınmıyor. Karadeniz’den gelen Rus petrol gemilerinin yanı sıra Kazakistan gemilerinin de uygulama nedeniyle beklediği kaydedildi. Ayrıca Rusya'nın çıkardığı petrolü Kazakistan'a göndereceği, Kazakistan'da işlenen petrolün de piyasaya sürüleceği iddia edilmişti.
ABD Hazine Bakanlığı'ndan bir yetkili, Türkiye'nin yeni politikasının Boğazlardan gemi geçişlerini aksatabileceğinin farkında olduklarını ve daha önce Rus petrolüyle ilgili endişeleri Türk makamlarına ilettiklerini ifade etti.
Rusya'nın yaptırımlara karşı kurduğu 'gölge filo'
Financial Times daha önce de Rusya'nın Batı'nın yaptırımlarına karşı 100’ün üzerinde tanker satın alarak "gölge filo" kurduğunu yazmıştı. Rusya’nın ham petrol sevkiyatı için normalde yabancı ülkelere ait tankerlere bel bağladığını ancak bu yıl doğrudan ve dolaylı olarak 100’ün üzerinde gemi satın aldığını öne sürüldü.
Filonun öncelikli rotaları arasında Türkiye’nin de olduğu belirten FT, Avrupa'nın yaptırım uyguladığı Rus petrolünün daha büyük alıcıları haline gelen Hindistan, Çin ve Türkiye gibi ülkelere tedarik için gölge filonun kullanılacağı iddia etmişti.
“Rusya yaptırımları aşmak için gölge filo kuruyor” şeklinde yorumlayan petrol sektörü temsilcileri, Pazartesi günü itibariyle AB'nin uygulamaya başladığı Rusya’dan deniz yoluyla petrol ithalatı yasağının ve 60 dolarlık tavan fiyat uygulamasının da bu yolla aşılmak istendiğini belirtti.
Rusya 'sevkiyata devam' dedi
Rusya, Batı'nın Rus petrolüne tavan fiyat uygulamasını yürürlüğe sokan ülkelere petrol sevkiyatını keseceğini açıklamıştı. Ayriyeten petrol tankerlerinin sigortaları, Batılı kurumlar tarafından iptal edilse dahi ihracatın devam edeceği ifade edilmişti.
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Batılı ülkelerin Rus petrolüne tavan fiyat uygulamasına yanıt verileceğini belirterek, "Bir karar hazırlanıyor. Herhangi bir tavan fiyatı tanımayacağımız açıktır" demişti.
Ayrıca bugün yapılan açıklamada, Rusya'nın petrol ambargosu ve tavan fiyat uygulaması öncesinde petrol üretiminde artış gözlemlendiği bildirildi.
