Kosova'da geçtiğimiz yaz patlak veren plaka krizi artçı sarsıntılarla devam ediyor. Sırbistan çıkışlı araç plakalarının geçersiz sayılacağının bazı yetkililerce ısrarla yinelenmesi üzerine Kasım ayında belediye başkanı, polis, yasama ve yargı üyelerinden oluşan yüzlerce Sırp kökenli kamu çalışanı görevlerinden istifa etmişti. Sırp kökenli nüfusun çoğunlukta olduğu Kuzey Mitroviça bölgesindeki yerel yönetim organlarında boşalan koltuklar için Nisan ayında gerçekleştirilen seçimde 45 bin seçmenin yüzde 3,5'inden azı sandıklara gitti. Sırp kökenli nüfusun etkili boykotuna rağmen bir avuç insanın oyuyla seçilmiş Arnavut kökenli belediye başkanlarının 26 Mayıs'ta göreve başlatılması Sırp nüfus için bardağı taşıran son damla oldu. 26 Mayıs Cuma günü patlak veren eylemlerde birçok gösterici, polis ve gazetecinin yanı sıra otuz NATO "barış gücü" askeri de yaralandı.
Emperyalistler devrede
Krizin kontrolden çıkmasını önlemek için adım atan Avrupalı liderler Sırbistan Devlet Başkanı Aleksandr Vuçiç ve Kosova Cumhurbaşkanı Vjosa Osmani'yi 1 Haziran Perşembe günü Moldova'da bir araya getirdi. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Almanya Şansölyesi Olaf Scholz ve Avrupa Birliği Dışişleri ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Josep Borrell'in düzenlediği buluşmanın ilk meyvesini vermesi uzun sürmedi.
Kurti inadından vazgeçiyor
Balkan Insight sitesinde Marcus Tanner imzasıyla çıkan bir değerlendirmede Kosova Başbakanı Albin Kurti'nin Şubat 2021 seçimlerini "kuzeydeki Sırp ayrılıkçıları hizaya getirme" vaadiyle kazandığı hatırlatılıyor. Kurti'nin politikası ters tepmiş olacak ki Sırp bölgesini Arnavut belediye başkanlarına yönettirme girişimi ABD Dışişleri Bakanı Blinken tarafından bile "Kosova Hükümeti'nin kuzeyde gerilimi artıran adımları" biçiminde kınandı.
Kurti AB ve ABD baskısına daha fazla dayanamadı ve Perşembe günü Mitroviça seçimlerinin yenilenebileceğini duyurdu. 1 Haziran tarihli Twitter paylaşımında Joe Biden'ın Ulusal Güvenlik Danışmanı Jon Finer'a telefonu için teşekkür eden Kurti, paylaşımında seçimlerin yenileneceğini de ekledi. Krizin başından beri ülkenin kuzeyindeki Sırp nüfusu "güruh" ve "faşist milisler" olarak değerlendiren Kurti için bu apaçık bir geri adım anlamına geliyor. Euractiv'de çıkan bir habere göre Kosova Başbakanı ABD Büyükelçisi Jeffery Hovenier ile her gün irtibat halinde bulunduğunu ve haftalık toplantılar yaptığını söylese de "halkın büyükelçiyi değil kendisini seçtiğini" ifade etmekten de geri durmuyor. Dış baskıların zorluğunu ifade eden Kurti "seçimi ertele dediler, biz de erteledik" sözleriyle Mitroviça seçimlerinin Aralık'tan Nisan ayına çekilmesinde emperyalistlerin kararının belirleyici olduğunu da itiraf etmiş oluyor.
Kurti bir yandan içeride milliyetçiliği körüklerken bir yandan da dışarıda emperyalist güçlerle dansa kalkan ne ilk ne de son Balkan lideri. Bir iç savaşın eşiğine gelen Kosova'nın kuzeyindeki durumun şimdi en azından bir süreliğine yatışacağı varsayılabilir. Buna karşın, basında bu hafta "Türk askeri Kosova'ya gidiyor" haberlerine konu olan krizin sandıkların yeniden kurulmasıyla çözülüp çözülmeyeceğini kimse bilmiyor. Balkan halkları Yugoslavya'nın çözülüşü sırasında ve sonrasında yaşananları hala atlatamadı. Emperyalizmin bölge için icat ettiği geçici çözümlerse her geçen gün yeni sorunlara neden oluyor.